„Bądź swoją bohaterką” – rola aktywności fizycznej w profilaktyce raka
Na całym świecie październik jest miesiącem walki z rakiem piersi, a różowa wstążka stanowi międzynarodowy symbol tego pojedynku. W tym roku w trzeciej odsłonie kampanii „Bądź swoją bohaterką” poruszamy rolę aktywności ruchowej w profilaktyce chorób nowotworowych.
Systematyczna aktywność fizyczna stanowi jedną ze składowych zdrowego stylu życia, który odgrywa kluczową rolę w profilaktyce wielu chorób, w tym nowotworów. W ostatnich latach przeprowadzono szereg badań oceniających znaczenie aktywności ruchowej w profilaktyce raka, w okresie terapii onkologicznej oraz po zakończeniu leczenia przeciwnowotworowego.
Zależność pomiędzy aktywnością fizyczną a zdrowiem i ograniczeniem ryzyka rozwoju wielu typów nowotworów złośliwych została dobrze udokumentowana. Regularne ćwiczenia zmniejszają ryzyko zachorowania na raka piersi, raka prostaty, raka płuca, raka jelita grubego i nowotwory układu pokarmowego. Zmniejszenie ryzyka wystąpienia nowotworów jest wprost proporcjonalne do stopnia aktywności fizycznej.
Dawka ruchu, poza efektem wyszczuplającym i zapobieganiem otyłości, odgrywa istotną rolę w profilaktyce chorób nowotworowych. W czasie ćwiczeń fizycznych mięśnie kurczą się, aby pobudzić ciało do ruchu, a to wymaga dostarczenia energii. Mięśnie czerpią energię do pracy ze spalania glukozy endogennej (wcześniej zmagazynowanej w ciele) lub z cukru egzogennego dostarczanego wraz z pożywieniem.
Zwiększona aktywność fizyczna obniża ryzyko rozwoju raka piersi o 25% w porównaniu z populacją osób nieaktywnych fizycznie. Im większa i dłużej trwająca aktywność ruchowa, tym ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej piersi jest mniejsze. Korzystny wpływ osiągnąć można nawet przy niewielkich obciążeniach. Największy efekt profilaktyczny przynosi regularna aktywność fizyczna o umiarkowanej do znacznej intensywności. Należy podkreślić, że regularne zażywanie ruchu zmniejsza ryzyko wystąpienia raka piersi u kobiet bez obciążenia rodzinnego.
Nasze mięśnie uwielbiają ruch. Są do niego stworzone i zaprogramowane. Co za tym idzie, każdy rodzaj wysiłku fizycznego uprawiany regularnie, ma zbawienny wpływ na zdrowie. Dzięki aktywności fizycznej każdy z nas może w prosty sposób skutecznie przeciwdziałać otyłości oraz wzmocnić układ odpornościowy, który zwiększy barierę ochronną m.in. przed nowotworami. Najlepsze efekty osiąga się kiedy uprawiamy sport nawet pięć razy w ciągu tygodnia. Intensywność wysiłku powinna być umiarkowana, a czas jego trwania powinien wynosić od 30-60 minut. Wysiłek powinien być dynamiczny, o charakterze tlenowym i angażujący duże grupy mięśniowe. Bardzo istotne jest, aby aktywność fizyczna zawsze rozpoczynała się rozgrzewką, a kończyła ćwiczeniami o charakterze uspokajającym. Odpowiednio dobrana i skrojona na możliwości danej osoby dyscyplina sportu, będzie sprawiała wiele radość i satysfakcji. Badania wykazują, że podczas wysiłku fizycznego poziom przyjemności rośnie wraz z kondycją, dlatego dzięki regularnemu treningowi zauważysz istotne zmiany nie tylko w stanie zdrowia, ale także w samopoczuciu i lepszym humorze.
W wielu przypadkach nowotworów odpowiednio dobrana aktywność fizyczna pozwala łagodniej znieść leczenie onkologiczne, pod warunkiem, że uwzględnia stopień zaawansowania choroby oraz charakteru leczenia, a wszystko pod okiem lekarza prowadzącego.
Poza zdrowym stylem życia, nie zapominajmy o regularnych badaniach.