Lepsze i gorsze tłuszcze
22.02.2024
Występujące w żywności tłuszcze są klasyfikowane według cech, składu i działania na organizm. Ze względu na pochodzenie dzielimy tłuszcze na roślinne i zwierzęce. Tłuszcze można podzielić również na tłuszcze stałe, występujące na przykład w mięsie, i tłuszcze płynne, określane nazwą oleje. W tłuszczach każdego rodzaju występują kwasy tłuszczowe, które różnią się pod względem budowy cząsteczkowej i w związku z tym są w różny sposób trawione i przyswajane przez układ pokarmowy i organizm. W tym podziale wyróżniamy kwasy tłuszczowe nasycone i nienasycone.
Ważną dla organizmu grupą kwasów tłuszczowych są kwasy tłuszczowe wielonienasycone, których organizm nie wytwarza, a które, by zachować dobre zdrowie, musimy dostarczać wraz z pożywieniem. Z tego powodu wielonienasycone kwasy tłuszczowe określane są mianem NNKT – niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Do tej grupy zaliczamy kwasy z dwóch rodzin: omega-3 i omega-6. Można je znaleźć m.in. w rybach:
- Śledź— najlepsze będą marynowane, ponieważ w zalewie z oleju kryje się sporo omega-6. Zawiera ok. 1,2g /100g zdrowych tłuszczy nienasyconych
- Łosoś— może być smażony i wędzony. O wiele lepszym w smaku i wartościach będzie łosoś atlantycki zamiast hodowlanego. To dawka 1,8g/100g zdrowych tłuszczy nienasyconych
- Sardynki— te ryby poza dobrą ilością kwasów omega-3 zawierają dużo białka bo aż 22g/100g natomiast 1,4g/100g zdrowych tłuszczy nienasyconych.
Organizacje zajmujące się racjonalnym żywieniem, na podstawie prowadzonych badań sugerują znaczne ograniczenie spożycie tłuszczów nasyconych. Do produktów, które stanowią źródło tłuszczów nasyconych, zalicza się:
- Jogurt— dobre tłuszcze znajdziesz w jogurcie, najlepszy będzie grecki. Unikaj jednak jogurtów owocowych, te zawierają duże ilości cukrów.
- Smalec i boczek - w boczku znajdziemy sporą dawkę tłuszczy nasyconych, smalec wytopiony z kawałka boczku jest świetną alternatywą do długiego smażenia.
- Masło - do smażenia najzdrowsze będzie masło klarowane, czyli te pozbawione białek. Najzdrowsze będzie te, które zawiera 82% tłuszczy.
Tłuszcze trans powstają w wyniku uwodornienia tłuszczy roślinnych. Zbyt duża ich ilość w diecie powoduje zaburzenia układu pokarmowego i często może prowadzić do rozwoju chorób.
Jakich produktów powinniśmy unikać?
- Margaryny— te w kostkach i do smażenia zawierają dużo niezdrowych tłuszczy, o wiele lepszym wyjściem są margaryny zapakowane w pudełka z uwagi na inny sposób ich wytwarzania.
- Batony i ciasta gotowe— jeśli na opakowaniu tych słodyczy znajdziesz informacje o zawartości tłuszczy utwardzonych lub uwodornionych najbezpieczniej będzie je odłożyć na półkę.
- Pączki, popcorn i frytki na oleju— wszystkie produkty smażone na głębokim oleju mogą zawierać duże ilości tłuszczy trans. Przy zdrowym trybie odżywiania te produkty powinny pojawiać się w naszej diecie najrzadziej – raz na tydzień to maksimum. Najlepszym wyjściem będzie ograniczenie ich do całkowitego minimum.