Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Wąbrzeźnie

Światowy Dzień AIDS obchodzony jest już od 1988 roku. W Polsce połączony jest z ogólnopolską kampanią społeczną dotyczącą profilaktyki HIV/AIDS.

Na świecie żyje 38 mln osób z HIV/AIDS. W 2019 roku zakażenie HIV rozpoznano u 1,7 mln osób, podczas gdy 690 tys. osób zmarło z powodu chorób związanych z AIDS. W Polsce – dane od początku epidemii (1985 r.) do 31 grudnia 2020 roku:

• liczba osób zakażonych HIV - 26 486
• liczba osób chorych na AIDS - 3 815
• liczba osób, które zmarły z powodu AIDS - 1 428
• liczba osób leczonych antyretrowirusowo – 13 605 (dane z końca marca 2021 r.).

HIV jest skrótem od angielskiego określenia dla wirusa wywołującego brak odporności immunologicznej (Human Immunodeficiency Virus).
Nasz organizm wyposażony jest w mechanizm obronny - system immunologiczny,który zwalcza atakujące nas infekcje oraz choroby. HIV powoli osłabia ten system, aż do jego ostatecznego zniszczenia. Wirus może przez wiele lat dokonywać uszkodzeń w systemie immunologicznym, zanim osoba zakażona zacznie chorować. Osoba żyjąca z HIV może mieć dobre samopoczucie i nie wiedzieć nawet o tym, że jest zakażona wirusem. To, że ktoś jestzakażony HIV, nie musi oznaczać, iż ma AIDS ani że wkrótce będzie poważnie chory.   

AIDS jest skrótem od angielskiego określenia dla nabytego zespołu niedoboru odporności (Acquired Immune Deficiency Syndrome).

AIDS nie jest pojedynczą chorobą, lecz zespołem objawów różnych chorób, które w charakterystyczny sposób atakują osoby zakażone HIV. Wiele z tych chorób występuje powszechnie i nie są one specjalnie szkodliwe dla osób z nieuszkodzonym systemem immunologicznym. Niemniej jednak dla kogoś, kto ma poważnie uszkodzony system odpornościowy, niektóre z tych chorób mogą być nawet śmiertelne. Lekarze posługują się listą tak zwanych warunków określających występowanie AIDS. W przypadku, gdy u kogoś zakażonego HIV rozwinie się stan chorobowy określony jako czynnik warunkujący AIDS, zostaje uznany za chorego na AIDS. Niektóre z opisanych stanów wiążą się z poważnymi chorobami. Inne natomiast są mniej groźne dla ogólnego zdrowia pacjenta. W wielu przypadkach, nawet gdy system odpornościowy jest poważnie uszkodzony oraz gdy wiadomo już, że mamy do czynienia z AIDS, duża liczba osób czuje się na tyle dobrze, aby wykonywać swoją normalną pracę. Z naszej dotychczasowej wiedzy wynika, że przeważająca większość osób zakażonych HIV ostatecznie choruje na AIDS. Czas trwania tego procesu jest różny i zależy od wielu indywidualnych czynników organizmu.

W jaki sposób można zakazić się HIV?
Istnieją trzy główne drogi zakażenia HIV.

• Podczas kontaktów seksualnych bez zastosowania zabezpieczenia
• Przez przedostanie się zakażonej krwi innej osoby do naszego krwioobiegu.
  Dzieje się tak często, gdy strzykawki i igły są wykorzystywane nie jednorazowo lub poprzez transfuzję krwi, szczególnie w krajach, gdzie zapasy krwi nie zostały przebadane na obecność HIV.
• W czasie ciąży, podczas porodu lub karmienia dziecka piersią przez matkę zakażoną HIV.

W NORMALNYCH, CODZIENNYCH KONTAKTACH (ZARÓWNO ZAWODOWYCH, JAK I TOWARZYSKICH) NIE MA RYZYKA ZAKAŻENIA SIĘ HIV.

HIV nie zakazimy się:

• Poprzez dotykanie drugiej osoby, podawanie ręki, ściskanie lub całowanie nowo poznawanej osoby. Łzy drugiej osoby także nie spowodują zakażenia HIV.
• Nie można zakazić się wirusem poprzez pływanie w tym samym basenie, korzystanie ze wspólnej toalety, dzielenie się jedzeniem, wspólne korzystanie ze sztućców, naczyń, ręczników oraz książek.
• Można bez obaw mieszkać w jednym mieszkaniu, domu lub razem pracować.
• HIV nie przenosi się poprzez kaszel lub kichanie.
• Nie można zakazić się HIV od psów, kotów lub innych zwierząt.
• Ukąszenia komarów bądź innych owadów nie rozprzestrzeniają zakażenia HIV.

Możliwe natomiast jest zakażenie się HIV poprzez korzystanie ze wspólnej maszynki do golenia lub szczoteczki do zębów ze względu na to, że może znajdować się na nich krew - nawet, jeżeli nie widać jej gołym okiem.

Kiedy zdecydować o zrobieniu testu na HIV?
Zrobienie sobie testu jest bardzo osobistą decyzją. Jedynie bezpośrednio zainteresowana osoba powinna zadecydować o tym, czy wykonać to badanie oraz bardzo poważnie przemyśleć swoje postanowienie.
Poznanie prawdy i stwierdzenie, że jest się zakażonym HIV może całkowicie zmienić nasze dotychczasowe życie. Bardzo istotna jest wówczas pomoc doświadczonego lekarza lub innej osoby profesjonalnie zajmującej się poradnictwem w tej dziedzinie. Uświadomi ona w pełni, co oznacza przeprowadzenie testu.

Na czym polega test na HIV?
Test polega na badaniu próbki krwi pobranej zazwyczaj z żyły na przedramieniu. Próbkę krwi przesyła się następnie do laboratorium w celu przeprowadzenia testu na obecność przeciwciał HIV.
Wyniki testu znane są zwykle po upływie tygodnia, choć niektóre przychodnie oferują możliwość odebrania wyników badania już następnego dnia. Jeżeli sądzisz, że mogłeś zakazić się HIV, powinieneś skorzystać z porady lekarza. Test wykrywa obecność lub brak przeciwciał anty-HIV w naszej krwi.
Przeciwciała wytwarzane są przez nasz system immunologiczny jako odpowiedź organizmu na zakażenie. Mają za zadanie zwalczanie wszelkich czynników chorobowych. Zadaniem testu jest stwierdzenie, czy nasz organizm wyprodukował przeciwciała - reakcję na obecność HIV.

Test nie stwierdza AIDS, daje nam jedynie odpowiedź, czy zostaliśmy zakażeni HIV. Test nie odpowie na pytanie, czy mamy AIDS.Również w przypadku, gdy zostało wykryte zakażenie HIV nie można określić, kiedy nastąpi u badanej osoby rozwój AIDS.

Z zakażeniem HIV można żyć wiele lat, średnio 10 - 12, bez żadnych objawów. W tym czasie wirus niszczy wolno i systematycznie układ odpornościowy. Jeżeli osoba zakażona HIV wie o swoim zakażeniu, możliwe jest wczesne objęcie jej opieką lekarską i rozpoczęcie leczenia, zanim HIV zniszczy układ odpornościowy i przestanie chronić przed tak zwanymi infekcjami oportunistycznymi, które zwykle nie zagrażają osobom zdrowym. Dostępne obecnie leki antyretrowirusowe nie usuwają wprawdzie wirusa z organizmu, ale hamują jego namnażanie się. Zapobiega to dalszemu niszczeniu układu immunologicznego, pozwala też na jego odtworzenie.
Leki wydłużają życie z HIV, a także życie po rozpoznaniu AIDS, który jest ostatnim stadium infekcji. Jeśli kobieta, planująca zajście w ciążę lub będąca w ciąży, świadoma jest zakażenia HIV i pozostaje pod opieką, zarówno lekarza położnika, jak i specjalisty, zajmującego się problemem HIV, ma ogromne szanse za urodzenie zdrowego dziecka.

Nie żyj w niepewności. Wykonaj test na HIV.

Szczegółowych informacji na temat problematyki HIV/AIDS oraz testów na HIV udzielają:
•    wojewódzkie stacje sanitarno epidemiologiczne
•    Ogólnopolski Telefon Zaufania AIDS, tel.: 22 692 82 26; 801 888 448
•    AIDS - Zielona Linia, tel. 22 621 33 67
•    Poradnia Internetowa HIV/AIDS: www.aids.gov.pl

Źródło: Krajowe Centrum ds. AIDS