Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Wejherowie

Choroby układu krążenia stanowią główną przyczynę zgonów na świecie, znacznie wyprzedzając nowotwory. Szacuje się, że w 2019 r. zmarło na nie 17,9 mln ludzi (32% wszystkich zgonów), podczas gdy na raka ok. 10 mln ludzi. W Polsce choroby układu krążenia także prowadzą w statystykach zgonów, odpowiadając za ponad 40% przypadków śmiertelnych. Według danych Ministerstwa Zdrowia do najczęstszych przyczyn zgonów z powodu chorób układu krążenia należą:

• choroba niedokrwienna serca (23%),
• niewydolność serca (22%),
• miażdżyca (20%),
• choroby naczyń mózgowych (19%).

W ramach Tygodnia dla Serca warto przypomnieć o czynnikach ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego.

Czynniki ryzyka wystąpienia chorób układ krążenia:

• predyspozycje genetyczne (wczesne – u mężczyzn poniżej 55. rż., u kobiet poniżej 60. rż. –występowanie w rodzinie choroby niedokrwiennej serca lub chorób innych tętnic na podłożu miażdżycy),
• wiek (mężczyźni od 45. rż., kobiety od 55. rż.),
• płeć (większe ryzyko u mężczyzn niż u kobiet przed menopauzą),
• nieprawidłowe żywienie,
• mała aktywność fizyczna,
• palenie wyrobów tytoniowych,
• podwyższone ciśnienie tętnicze,
• zwiększone stężenie cholesterolu LDL (LDL-C) w osoczu,
• zwiększone stężenie triglicerydów (TG),
• stan przedcukrzycowy lub cukrzyca,
• nadwaga i otyłość.

W leczeniu i profilaktyce chorób układu krążenia kluczowe znaczenie ma zmiana stylu życia, nawyków żywieniowych i redukcja masy ciała (u osób z nadwagą i otyłością). Przy wysokim poziomie cholesterolu i łagodnym nadciśnieniu tętniczym zmiana stylu życia może nie tylko wpłynąć na poprawę parametrów, ale także odroczyć na wiele lat konieczność przyjmowania leków. Należy pamiętać, że nadciśnienie, zaburzenia lipidowe czy choroba niedokrwienna są chorobami, które rozwijają się długo i mogą nie dawać objawów przez miesiące, a nawet lata. Nie oznacza to jednak, że nie są poważne albo że można odwlekać rozpoczęcie ich leczenia. Brak leczenia lub leczenie nieskuteczne chorób układu krążenia może prowadzić do powikłań, zagrażających życiu i często powodujących niepełnosprawność, należą do nich:

• udar mózgu,
• zawał serca,
• pęknięcie tętniaka (tętnicy mózgowej lub aorty),
• amputacja kończyny.

Można im zapobiec, stosując profilaktykę oraz skuteczne leczenie.

Zasady profilaktyki chorób układu krążenia:

• niepalenie wyrobów tytoniowych,
• przestrzeganie zasad zdrowego odżywiania,
• aktywność fizyczna (co najmniej 150 min./tydz. wysiłku aerobowego o umiarkowanej intensywności lub 75 min./tydz. o dużej intensywności),
• utrzymywanie prawidłowej masy ciała (BMI 20–25 oraz obwód talii poniżej 94 u mężczyzn i poniżej 80 cm u kobiet),
• utrzymywanie ciśnienia tętniczego w granicach normy,
• utrzymywanie prawidłowych stężeń LDL-C i nie-HDL-C,
• ograniczenie spożycia alkoholu,
• wykonywanie regularnych badań profilaktycznych.

Do podstawowych badań profilaktycznych w przypadku chorób układu krążenia należą:

• badania krwi (morfologia, elektrolity, stężenie glukozy i lipidów, kreatynina, badanie ogólne moczu),
• pomiary ciśnienia krwi,
• elektrokardiogram, czyli EKG,
• inne badania w przypadku wykrycia nieprawidłowości w badaniu podmiotowym, przedmiotowym oraz wymienionych wyżej badaniach laboratoryjnych i pracownianych.

Świadomość społeczeństwa na temat chorób układu sercowo-naczyniowego jest kluczowa dla ich prewencji. Dlatego ważne jest, aby edukować się na temat tych chorób oraz wprowadzać prozdrowotne zmiany w swoim stylu życia. Dzięki tym działaniom, można skutecznie zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób serca i naczyń oraz poprawić jakość i długość naszego życia.

Więcej informacji można znaleźć na stronie: https://www.mp.pl/pacjent/choroby-ukladu-krazenia/choroby/286815,choroby-ukladu-krazenia