Postępowanie ze zwłokami osób zmarłych na COVID-19

11.01.2021

Informujemy, iż obowiązujące przepisy prawa nie nakładają obowiązku natychmiastowego pochowania zwłok osób zmarłych na COVID-19, tak jak w przypadku innych chorób zakaźnych ujętych w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 6 grudnia 2001 r. w sprawie wykazu chorób zakaźnych, w przypadku których stwierdzenie zgonu wymaga szczególnego postępowania ze zwłokami osób zmarłych na te choroby (Dz. U. z 2001 r. poz. 1742), gdzie zwłoki powinny być pochowane w ciągu 24 godzin od chwili zgonu.

Jednocześnie żaden z obecnie obowiązujących przepisów prawa nie narzuca formy pochowania w przypadku zgonu na COVID-19, co oznacza, że zwłoki mogą zostać złożone w trumnie bądź w formie spopielonych szczątków w urnie, a następnie pochowane.

Specyfika postępowania ze zwłokami osób zmarłych na COVID-19 znajduje odzwierciedlenie w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 7 grudnia 2001 r. w sprawie postępowania ze zwłokami i szczątkami ludzkimi (Dz. U. z 2001 r. poz. 1783 ze zm.) zwane dalej Rozporządzeniem. W nowelizacji ww. aktu z dnia 3 kwietnia 2020 r. w § 5a-5c umieszczono zasady postępowania ze zwłokami osób zmarłych na COVID-19.

I tak, zgodnie z § 5a ust. 1 pkt. 1–9 Rozporządzenia, w przypadku zwłok osób zmarłych na chorobę wywołaną wirusem SARS-CoV-2 należy:

przeprowadzić dezynfekcję zwłok płynem odkażającym o spektrum działania wirusobójczym;
odstąpić od standardowych procedur mycia zwłok, a w przypadku zaistnienia takiej konieczności należy zachować szczególne środki ostrożności;
unikać ubierania zwłok do pochówku oraz okazywania zwłok;
umieścić zwłoki w ochronnym, szczelnym worku, wraz z ubraniem lub okryciem szpitalnym, a w przypadku przekazania zwłok do spopielenia umieścić pierwszy worek ze zwłokami w drugim worku;
zdezynfekować powierzchnię zewnętrzną kolejno każdego worka przez spryskanie płynem odkażającym o spektrum działania wirusobójczym;
zwłoki zabezpieczone w sposób, o którym mowa w pkt. 1, 4 i 5, umieścić w:
- kapsule transportowej, w przypadku przekazywania zwłok do krematorium, wykonanej z materiału umożliwiającego jej mycie i dezynfekcję, która po przekazaniu zwłok do spalarni podlega standardowej dekontaminacji środkami powierzchniowoczynnymi, albo
- trumnie do pochówku, w przypadku bezpośredniego pochowania na cmentarzu;
umieścić na dnie trumny do pochówku warstwę substancji płynochłonnej o grubości 5 cm;
niezwłocznie po złożeniu zwłok w trumnie lub kapsule transportowej trumnę lub kapsułę transportową zamknąć szczelnie i spryskać płynem odkażającym o spektrum działania wirusobójczym;
transport zwłok, jeżeli to możliwe, prowadzić jednym zespołem przewozowym.

Dodatkowo na stronie Głównego Inspektoratu Sanitarnego zostały zamieszczone wytyczne dla zakładów pogrzebowych w zakresie:

zapewnienia bezpieczeństwa pracowników zakładów pogrzebowych;
zapewnienia bezpieczeństwa w zakładzie;
procedur odnoszących się do przygotowania zwłok i ich przewiezienia;
procedur zapobiegawczych: podejrzenie zakażenia SARS-CoV-2 u pracownika;
procedur postępowania w przypadku podejrzenia zakażenia SARS-CoV-2 u pracownika/klienta.

Link do powyższych wytycznych: www.gov.pl/web/rozwoj-praca-technologia/zaklady-pogrzebowe