Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby 2023
„Jedno życie, jedna wątroba” to hasło tegorocznych obchodów Światowego Dnia Wirusowego Zapalenia Wątroby (WZW). Mamy jedno życie i jedną wątrobę. Zapalenie wątroby może zniszczyć jedno i drugie.
Każdego dnia nasza wątroba wykonuje około 500 ważnych funkcji, aby utrzymać nas przy życiu. W zachowaniu dobrej kondycji wątroby ważne jest, aby unikać picia alkoholu, dbać o prawidłową masę ciała, unikać zakażeń wirusami zapalenia wątroby. Wirusy te uszkadzają komórki wątroby, wywołują stan zapalny narządu. Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby może doprowadzić do marskości i raka wątrobowokomórkowego.
Istnieje kilka rodzajów wirusów zapalenia wątroby (wirusów hepatotropowych) - typy: A, B, C, D, E, G powodujących stan zapalny wątroby. Wirusy HAV i HEV szerzą się drogą pokarmową, pozostałe wirusy – drogą naruszenia ciągłości tkanek, zwaną również drogą krwi lub drogą parenteralną. Dwa spośród nich – B i C powodują każdego roku na świecie ponad milion (1,3 mln) zgonów i 3 miliony nowych zakażeń. Bardzo duża liczba osób zakażonych HBV i HCV nie jest tego faktu świadoma i nie leczy się. Jeżeli ta tendencja nie zostanie zahamowana, to do 2040 r. wirusowe zapalenie wątroby typów B i C będzie zabijać rocznie więcej osób niż malaria, gruźlica i AIDS razem wzięte. To musi się zmienić. Światowy Dzień Wirusowego Zapalenia Wątroby i wiele innych kampanii profilaktycznych, prowadzonych przez organizacje pozarządowe, mobilizują społeczności do świadomych, prozdrowotnych zachowań, testowania, wczesnego wykrywania choroby i skutecznego leczenia. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wspólnie z krajami członkowskimi podjęły zobowiązanie do wyeliminowania WZW do 2030 r.
W Polsce najczęściej dochodzi do zakażeń wirusami zapalenia wątroby typu C i B, w mniejszej liczbie także typem A. W języku potocznym chorobę nazywa się „żółtaczką”, co może być mylące. Zażółcenie oczu, skóry ciała nie jest chorobą, ale objawem, który może mieć różne przyczyny. Wiele osób chorujących na wirusowe zapalenie wątroby nie ma żółtaczki. Osoba chora może mieć ogólne złe samopoczucie, odczuwać zmęczenie bez obiektywnej przyczyny (np.: bez wysiłku fizycznego), trudności w koncentracji, obniżony nastrój. Taki stan zwykle poprzedzają objawy paragrypowe, czasami nudności, wymioty, bóle brzucha. Wykrycie wirusowego zapalenia wątroby, które nie przebiega z żółtaczką jest często przypadkowe – np.: podczas pobytu w szpitalu z inną chorobą bądź urazem, czy u kandydatów na krwiodawcę. Jeśli osoba chorująca na wirusowe zapalenie wątroby ma objawy żółtaczki (ok. 65% chorych zakażonych typem A) – zżółknięcie oczu, skóry na ciele – oddaje ciemny mocz i wydala jasnej barwy stolec. U chorujących na WZW z zastojem żółci (cholestaza) pojawia się uporczywy świąd skóry.
Czy wiesz, że?
- Wirus zapalenia wątroby typu A (HAV) może przetrwać w żywności, wodzie zamrożonej i skutecznie zakazić konsumenta. Dostępna jest skuteczna szczepionka przeciw WZW typu A (szczepienie zalecane, nierefundowane z budżetu państwa).
- W Polsce od 1996 r. prowadzone są obowiązkowe szczepienia przeciw WZW B u noworodków. W ten sposób zabezpiecza się dzieci przed potencjalnym zakażeniem od matki, a także uodparnia na kontakt z wirusem w dalszym życiu.
- Nie ma szczepionki przeciw WZW typu C, ale są dostępne leki, które mogą wyleczyć z zakażenia HCV. Czas trwania leczenia jest krótki (zwykle od 12 do 24 tygodni), w zależności od braku lub obecności marskości wątroby.
Więcej informacji i materiałów na stronach internetowych:
https://panwatroba.pl/
https://www.jestemswiadom.org/
https://gwiazdanadziei.pl/
źródła:
https://www.who.int/campaigns/world-hepatitis-day/2023
https://www.who.int/.../world-hepatitis.../2023/key-messages
https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hepatitis-c
https://www.worldhepatitisalliance.org/what-is-viral.../
https://www.mp.pl/.../50949,wirusowe-zapalenie-watroby-wzw
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/wzw-a/
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/wzw-b/
#latozsanepidem