Na ratunek leńcom
09.05.2023
Leniec podlega ochronie ścisłej na mocy prawa krajowego oraz stanowi gatunek, którego ochrona wymaga wyznaczenia specjalnego obszaru ochrony na mocy prawa europejskiego – dyrektywy siedliskowej.
Leniec bezpodkwiatkowy Thesium ebracteatum jest rośliną niepozorną, o delikatnej budowie. Możemy go spotkać na łąkach i w zaroślach, gdyż lubi odsłonięte fragmenty, pozbawione roślinności krzewiastej i drzewiastej lub znacznie prześwietlone fragmenty drzewostanów liściastych i mieszanych. To bylina osiągająca do 30 cm wysokości, na której w maju pojawiają się drobne, zielono-białe kwiaty. Bardzo ciekawy jest fakt pasożytowania na innych roślinach, a właściwie forma półpasożytnictwa, ponieważ leniec pobiera wodę z solami mineralnymi z korzeni innych roślin, natomiast cukry wytwarza sobie sam, w procesie fotosyntezy.
W województwie kujawsko-pomorskim istnieją dwa obszary Natura 2000, które powołano w celu ochrony stanowisk leńca bezpodkwiatkowego – Obszar Natura 2000 Leniec w Barbarce oraz Obszar Natura 2000 Leniec w Chorągiewce. Są to stosunkowo niewielkie powierzchniowo obszary, skupiające się na ochronie tego jednego taksonu.
Leniec jest gatunkiem wymagającym ochrony czynnej, jego egzemplarze nie kwitną i nie owocują, jeśli są ocienione przez inne rośliny. Naszym zadaniem jest powstrzymanie sukcesji ekologicznej, odsłanianie roślin i tworzenie jak najdogodniejszych miejsc do kiełkowania.
Populacje w dwóch obszarach Natura 2000 systematycznie zmniejszają swoją liczebność. Stąd nasze działania w obszarze Natura 2000 Leniec w Barbarce, polegające na wycince drzew i krzewów oraz miejscowym usunięciu wojoku wokół egzemplarzy leńca. Na pierwsze efekty będziemy musieli poczekać co najmniej do przyszłego roku, jednak mamy nadzieję, że w dłuższej perspektywie działania te przyczynią się do zwiększenia populacji leńca bezpodkwiatkowgo w obszarze.