Jezioro Koskowickie – inicjatywa RDOŚ we Wrocławiu
22.09.2023
W związku z powtarzającymi się przypadkami śnięcia ryb w Jeziorze Koskowickim Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska we Wrocławiu zainicjował spotkanie instytucji, którym zależy na poprawie stanu środowiska tego jeziora.
Obszar Jeziora Koskowickiego objęty jest ochroną w formie rezerwatu przyrody. W myśl zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu z dnia 26 czerwca 2015 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Jezioro Koskowickie” (Dz. Urz. Woj. Doln. poz. 2783 oraz poz. 3994) celem ochrony rezerwatu przyrody „Jezioro Koskowickie” jest zachowanie ze względów przyrodniczych, naukowych, dydaktycznych, krajobrazowych i turystycznych naturalnego zbiornika wodnego z bogatą, lęgową populacją ptaków wodnobłotnych, chronionymi gatunkami ryb, dużym zbiorowiskiem szuwarowym i dobrze wykształconym zespołem zachylnika błotnego Thelypteris palustris i oczeretu jeziornego Schoenoplectus lacustris. Rezerwat przyrody „Jezioro Koskowickie” obejmuje obszar wód, pastwisk i trzcinowisk o całkowitej powierzchni 63,79 ha, położony na terenie gminy Legnickie Pole, w powiecie legnickim. Dla zabezpieczenia wartości przyrodniczych rezerwatu przyrody „Jezioro Koskowickie” od strony zachodniej oraz południowo-wschodniej przy rezerwacie wyznaczona została otulina o powierzchni 22,27 ha.
Problemy związane z ochroną środowiska przyrodniczego rezerwatu, wynikające z uwarunkowań przyrodniczych i społeczno-gospodarczych w obrębie samego rezerwatu, ale również w granicach jego otuliny i w bezpośrednim sąsiedztwie, obserwowane są od kilku lat.
Występujące problemy można podzielić na trzy kategorie, przy czym najważniejszą jest sytuacja spowodowana niewystarczającą ilością tlenu w jeziorze. Zjawisko przyduchy po raz pierwszy dotknęło Jezioro Koskowickie w 2019 r. i sytuacja ta powtarzała się w latach 2021 – 2023. Drugim problemem jest bezpośrednie sąsiedztwo ogródków działkowych, co ma wpływ na zaśmiecenie tego terenu oraz zanieczyszczenie jeziora. Kolejnym istotnym czynnikiem wpływającym na środowisko Jeziora Koskowickiego jest presja na zabudowę otuliny rezerwatu oraz sąsiednich terenów.
W dniu 18 września 2023 r. w Urzędzie Gminy Legnickie Pole, z inicjatywy Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu, odbyło się spotkanie mające na celu omówienie możliwości poprawy stany środowiska Jeziora Koskowickiego. W zaproszeniu oraz w trakcie dyskusji Regionalny Dyrektor podkreślił, że zależałyby mu nie tyle na działaniu doraźnym, chwilowym, lecz na wypracowaniu systemowego, docelowego rozwiązania problemu. W tym celu niezbędna wydaje się współpraca różnych organów i podmiotów, gdyż osiągnięcie celu uzależnione jest od podjęcia łącznie szeregu działań, jak np. planowanie przestrzenne i zagospodarowanie terenu, sposób i ograniczenia w prowadzeniu działalności w bezpośrednim otoczeniu jeziora, działania z zakresu ochrony czynnej, ewentualne wspólne poszukiwanie środków zewnętrznych na działania o charakterze kompleksowym.
W spotkaniu oprócz Regionalnego Dyrektora, jego Zastępcy i Naczelnika Wydziału Ochrony Przyrody i Obszarów Natura 2000, uczestniczyli: Wójt Gminy Legnickie Pole oraz Starosta Legnicki wraz ze współpracownikami, a także przedstawiciele Polskiego Związku Wędkarskiego Okręgu w Legnicy, Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska we Wrocławiu oraz Zarządu Zlewni w Legnicy.
Podczas spotkania ustalono, że w celu rozwiązania problemu konieczne jest opracowanie systemowego planu, mającego na celu w pierwszej kolejności zahamowanie, a w dalszych odwrócenie, zmian związanych z przekształcaniem się Jeziora Koskowickiego (naturalnego zbiornika wodnego) na skutek jego mineralizacji, wypłycania i zarastania.
Ustalono, że konieczne jest w pierwszej kolejności zaktualizowanie danych przyrodniczych na temat jeziora oraz przeprowadzenie badań hydrologicznych i batymetrycznych.
Uczestnicy spotkania zgodzili się, że na podstawie uzyskanych analiz zostanie opracowany kompleksowy plan działań, obejmujący nie tylko działania z zakresu ochrony czynnej, ale również przedstawiać będzie rozwiązania dotyczące zagospodarowania terenu znajdującego się w sąsiedztwie jeziora oraz koniecznych do podjęcia działań z zakresu gospodarki wodno-ściekowej. Plan taki będzie stanowił duże wyzwanie, wiążące się z dużymi nakładami finansowymi (a więc koniecznością pozyskania środków zewnętrznych) oraz wymagającym czasu na jego przeprowadzenie.
Plan działania na najbliższy czas obejmuj podpisanie listu intencyjnego wszystkich interesariuszy oraz rozpoznanie możliwości pozyskania środków finansowych na realizację zaplanowanych działań.