Polska w Radzie Europy

W dniach 16-17 maja, w związku z 133. doroczną sesją ministrów państw Rady Europy, a także 75. rocznicą Rady Europy, z oficjalną delegacją w Strasburgu przybywał Podsekretarz Stanu w MSZ, Pan Jakub Wiśniewski.

Przewodniczący polskiej delegacji uczestniczył 16 maja w uroczystej ceremonii z okazji 75 – lecia istnienia organizacji, a następnie w dniu 17 maja w sesji Komitetu Ministrów – organu decyzyjnego RE.

Wydarzenie ministerialne zostało zorganizowane dokładnie rok od IV. szczytu głów państw i szefów rządów Rady Europy w Reykjaviku i stanowiło podsumowanie dotychczasowych działań w sprawie implementacji przyjętej tam Deklaracji, która na nowo wyznaczyła priorytety Rady Europy w związku z nowymi wyzwaniami i wybuchem wojny w Europie.  

Do istotnych zagadnień poruszonych podczas spotkania należała sprawa dalszej reakcji Rady Europy na pełnoskalową agresję Federacji Rosyjskiej, oraz kwestia pociągnięcia państwa agresora do odpowiedzialności za zbrodnie wojenne – w tym punkcie dyskutowano nt. funkcjonowania Rejestru szkód Ukrainy, przyszłego mechanizmu kompensacyjnego oraz podjęto decyzję o udziale Rady Europy w tworzeniu Specjalnego Trybunału ds. zbrodni wojennych popełnionych na terenie Ukrainy.

Podczas dyskusji ministerialnej, Pan Minister Wiśniewski wyraził uznanie dla 75 lat działań Rady Europy.  W ostatnim czasie warte odnotowania było stworzenia platformy kontaktu i dialogu z demokratyczną opozycją Białorusi.

Przedstawiciel rządu RP zaakcentował zobowiązanie Polski do wykonywania wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i respektowania opinii Komisji Weneckiej.

Polska delegacja podobnie jak inni uczestnicy sesji podkreślili znaczenie funkcjonowania Rejestru szkód Ukrainy, Rosyjskie zbrodnie muszą zostać ukarane. Pewnego dnia sprawiedliwość nadejdzie – podsumował minister Wiśniewski.  

Efektem sesji ministerialnej było przyjęcie Deklaracji z okazji 75. rocznicy istnienia organizacji, w której ministrowie spraw zagranicznych podkreślili znaczenie funkcjonowania Rejestru szkód Ukrainy (pierwszego elementu międzynarodowego mechanizmu kompensacyjnego), akcesji Unii Europejskiej do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, finalizacji prac nad Konwencją ochrony prawników, udziału młodzieży w procesie demokratycznym, a także dialogu z OBWE, ONZ i  państwami nieczłonkowskimi z którymi dzielimy podobne wartości.  

Ważnym punktem obrad było podjęcie decyzji w sprawie przyjęcia projektu Konwencji Ramowej Rady Europy o Sztucznej Inteligencji, Prawach Człowieka, Demokracji i Praworządności – pierwszego tego typu instrumentu prawnego skierowanego do państw na całym świecie, którego otwarcie do ratyfikacji nastąpi podczas konferencji w Wilnie we wrześniu br.

Przedstawiciele rządów państw członkowskich dokonali przeglądu pracy organizacji w obszarach dotyczących praw człowieka, w tym praw socjalnych i praw dziecka, demokracji, praworządności, zniesienia kary śmierci, edukacji i kultury, udziału społeczeństwa obywatelskiego i młodych ludzi, praw człowieka w epoce cyfrowej, migracji i handlu ludźmi, ochrony dziennikarzy oraz środków przeciwdziałającym dezinformacji, dyskryminacji i wykluczeniu społecznemu, a także równości płci i środowiska.

Na marginesie sesji Minister Wiśniewski odbył także spotkania bilateralne ze swoimi odpowiednikami z Wielkiej Brytanii i Finlandii.

Zgodnie z przyjętą tradycją, sesja ministerialna służy również przekazaniu prezydencji kolejnemu państwu. Po 6-miesięcznym okresie przewodniczenia Komitetowi Ministrów przez Lichtenstein, przewodnictwo objęła Litwa.

Link do strony na której zostały opublikowane decyzje podjęte podczas szczytu: Foreign ministers support Ukraine, define the organisation’s priorities and adopt a treaty on artificial intelligence - Portal (coe.int)