Polska w Radzie Europy

W dniu 4 listopada br., odbyło się 130. posiedzenie Komitetu Ministrów Rady Europy (KM RE). Spotkanie 47 Ministrów Spraw Zagranicznych, w trakcie Przewodnictwa Grecji w KM RE, odbyło się w formule hybrydowej, łączącej uczestników w Atenach, Strasburgu i stolicach państw członkowskich. W stolicy Grecji, w posiedzeniu uczestniczyli przedstawiciele Rady Europy: Sekretarz Generalna RE Marija Pejčinović-Burić, Przewodniczący Zgromadzenia Parlamentarnego RE Rik Daems, Komisarz Praw Człowieka Dunja Mijatović oraz Prezes Europejskiego Trybunału Praw Człowieka sędzia Robert Spano.

Łącząc się z Warszawy, Polskę reprezentował Minister Spraw Zagranicznych RP prof. Zbigniew Rau.

Podczas posiedzenia omówiono kwestie dotyczące walki z pandemią COVID-19, wyzwania dotyczące ochrony praw człowieka - w świetle raportu rocznego SG RE (Multilateralizm 2020), rolę RE w reagowaniu na konflikty i kryzysy w Europie oraz polityki RE wobec regionów sąsiedzkich, a także konieczność zapewnienia długofalowej efektywności systemu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w Europie.

46 państw członkowskich Rady Europy poparło Deklarację Ateńską Przewodnictwa Grecji, dotyczącą skutecznej odpowiedzi na kryzys sanitarny, z poszanowaniem wartości Rady Europy tj. praw człowieka, praworządności i demokracji. Deklaracja podkreśla istotę proporcjonalności, niedyskryminacji i tymczasowości podejmowanych przez państwa nadzwyczajnych działań, w reakcji na wyzwania sytuacji kryzysowej, związanej z epidemią COVID-19. Zwrócono szczególną uwagę na konieczność ochrony prawa do zdrowia oraz praw społecznych i ekonomicznych.

W ramach wystąpień delegacji narodowych, zwracano uwagę, że kwestią priorytetową jest lepsze przygotowanie do kolejnych potencjalnych kryzysów zdrowia publicznego, czy innych sytuacji kryzysowych, w tym katastrof naturalnych i wyzwań technologicznych. Podkreślono, iż życie i dobrobyt zależą od zbiorowej zdolności ludzkości do zagwarantowania przyszłym pokoleniom zarówno ochrony praw człowieka, jak i zdrowego środowiska, w czym istotna jest rola Rady Europy.

Minister Spraw Zagranicznych RP prof. Zbigniew Rau wskazał, iż obchodzona w tym roku 70. rocznica otwarcia do podpisu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka wymaga przypomnienia, że Europejski Trybunał Praw Człowieka jest kluczowym elementem systemu ochrony praw człowieka, którego wyroki powinny być bezzwłocznie wykonywane przez wszystkie państwa członkowskie RE. Jest to szczególnie istotne w dobie walki z pandemią COVID-19.

Europejska Konwencja Praw Człowieka, jak podkreślił Minister Zbigniew Rau, ma istotne znaczenie dla poszanowania podstawowych wartości na jakich opiera się Rada Europy. Minister Rau odniósł się również do sytuacji na Białorusi, przypominając wezwanie do władz Białorusi o uwolnienie więźniów politycznych oraz osób bezpodstawnie przetrzymywanych. Podkreślił, iż Białoruś nie może ignorować zasad i wartości kontynentu europejskiego. Ponadto, Minister Zbigniew Rau przypomniał postulat Polski o wzmocnienie współpracy Rady Europy ze społeczeństwem obywatelskim.

Data posiedzenia KM RE zbiegła się z obchodami 70. rocznicy otwarcia do podpisu Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Podczas obchodów rocznicowych, które miały miejsce bezpośrednio po posiedzeniu Komitetu Ministrów, przypomniano, że Konwencja, wraz z Europejskim Trybunałem Praw Człowieka, jego orzecznictwem i organami monitorującymi Rady Europy, stała się jedynym w swoim rodzaju, obejmującym cały kontynent, zbiorowym systemem, który gwarantuje prawa podstawowe dla ponad 830 milionów ludzi, mieszkających w 47 państwach europejskich. Podczas uroczystej ceremonii w Atenach, przypomniano o wspólnej odpowiedzialności za przestrzeganie Konwencji i potwierdzono zaangażowanie na rzecz poszanowania zasad i praw zawartych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Komunikat Rady Europy z 130. posiedzenia Komitetu Ministrów

Fot. MSZ