Rzecznik
Praw Pacjenta

Dopuszczalne jest wykorzystanie posiadanych przez pacjenta leków. Nie można jednak od pacjenta lub jego rodziny wymagać dostarczenia niezbędnych na czas hospitalizacji leków i od tego uzależniać ich podanie pacjentowi. Takie działanie stanowi naruszenie przepisów prawa i przesądza o stosowaniu przez szpital praktyki naruszającej zbiorowe prawa pacjentów. Pacjentowi można podać zamiennik stosowanego leku, taką jednak decyzją musi podjąć lekarz, po ocenie danego przypadku i ustaleniu, że u danego pacjenta zastosowanie zamiennika jest możliwe. Pacjent powinien poinformować lekarza, jakie leki i w jakich dawkach zażywa na co dzień oraz w związku z jakimi chorobami, a także jakie suplementy diety stosuje. Powyższe informacje powinny znaleźć się w dokumentacji medycznej pacjenta. Dobrą praktyką jest odnotowywanie w dokumentacji medycznej pacjenta informacji o posiadanych przez niego lekach, które zostały użyte podczas pobytu w szpitalu. 

Zgodnie z § 8 ust. 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, świadczeniodawca zapewnia udzielanie świadczeń w sposób kompleksowy, obejmujący wykonanie niezbędnych badań oraz procedur medycznych związanych z udzielaniem tych świadczeń.

W świetle art. 35 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych: świadczeniobiorcy przyjętemu do szpitala lub innego zakładu leczniczego podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej oraz przy wykonywaniu zabiegów leczniczych i pielęgnacyjnych, diagnostycznych i rehabilitacyjnych przez podmioty uprawnione do udzielania świadczeń, a także przy udzielaniu przez te podmioty pomocy w stanach nagłych, zapewnia się bezpłatnie leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego i wyroby medyczne, jeżeli są one konieczne do wykonania świadczenia. 

Podobne stanowisko przedstawił również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 28 września 2018 r., sygn. akt. II OSK 1342/18, który brzmi: Jedną z cech świadczenia szpitalnego jest jego kompleksowość, co należy rozumieć jako całościową, niewybiórczą opiekę nad pacjentem. Powyższe oznacza, że nie można utożsamiać leku koniecznego do wykonania świadczenia z przyczyną hospitalizacji. Odmienna wykładnia mogłoby doprowadzić do absurdalnej sytuacji, w której pacjent, który został przyjęty z uwagi na uraz wymagający leczenia w warunkach szpitalnych, i u którego rozpoznano ciężką infekcję górnych dróg oddechowych wymagającą antybiotykoterapii, nie mógłby oczekiwać zapewnienia takich leków na podstawie art. 35 u.ś.o.z. Podobnie wygląda sytuacja z leczeniem farmakologicznym powikłań pooperacyjnych, które niewątpliwie nie wpisują się w przyczyny hospitalizacji. Wspomniana wyżej kompleksowość świadczenia szpitalnego konsumuje w sobie konieczność zapewniania leków, które są konieczne do sprawowania całościowej opieki nad pacjentem.