Każdy pacjent jest dla nas priorytetem
25.11.2021
Rzecznik Praw Pacjenta systematycznie działa i edukuje w obszarze praw pacjenta. „Stałe usprawnianie naszych działań, inicjatywy legislacyjne i realna pomoc pacjentom w potrzebie to nasze priorytety. Chcemy nieustannie budować świadomość i wspierać pacjentów w walce o ich prawa” – podkreśla Bartłomiej Chmielowiec, od 4 lat Rzecznik Praw Pacjenta.
Edukacja, bezpieczeństwo i wsparcie to kluczowe obszary, którymi zajmujemy się na co dzień. Każdego roku wyznaczamy także roczne priorytety tematyczne w pracy Rzecznika Praw Pacjenta. „Widać, że nasze działania przynoszą efekty. Wraz ze wzrostem rozpoznawalności i zaufania do instytucji Rzecznika, zwiększyła się liczba kierowanych do nas zgłoszeń” – dodaje Bartłomiej Chmielowiec.
W całym 2020 r. do RPP wpłynęło ponad 135 tys. zgłoszeń, natomiast w bieżącym roku mamy ich już 117 tys. Pandemia była też ogromnym wyzwaniem organizacyjnym dla pracowników biura. „Widzieliśmy, że pacjenci oczekują od nas jeszcze więcej pomocy w tym trudnym czasie, dlatego musieliśmy przeorganizować naszą pracę tak, by sprostać wyzwaniu i skutecznie wesprzeć jak największą liczbę zgłaszających się do nas pacjentów” – wyjaśnia Rzecznik.
Pracownicy Rzecznika czuwają
Niesłychanie ważne jest zapewnienie takiej ścieżki komunikacji, która pozwoli skontaktować się z nami w możliwie najprostszy sposób. Dlatego też, oprócz działającej Telefonicznej Informacji Pacjenta (800-190-590), pacjenci mogą kontaktować się z nami mailowo, za pośrednictwem czatu online, tradycyjnie, ale też sygnalizować problemy za pośrednictwem profili Rzecznika Praw Pacjenta w popularnych mediach społecznościowych (Facebook, Twitter, Linkedin, Instagram). „Niewiele osób wie, że na co dzień monitorujemy publikacje i materiały w mediach, a także wpisy w mediach społecznościowych. Wystarczy nas oznaczyć w poście. Bardzo często podejmujemy działania z urzędu – kontaktujemy się z osobami, które publikowały informacje o możliwych naruszeniach praw pacjentów. Staramy się działać tak, by ludzie czuli, że Rzecznik jest blisko i w każdej chwili można się do nas zgłosić, bez zbędnych barier i biurokracji” – mówi Bartłomiej Chmielowiec.
W październiku br. odbieralność telefonów na infolinii była na poziomie 95 proc., w tym 80 proc. to połączenia odbierane w ciągu 30 sekund. „Systematycznie zwiększamy liczbę pracowników udzielających porad w Telefonicznej Informacji Pacjenta po to, by pacjenci nie musieli długo oczekiwać na połączenie z konsultantem” – dodał Rzecznik.
Publikujemy też najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi dotyczące COVID 19 i z analizy statystyk strony Rzecznika Praw Pacjenta wiemy, że akurat ta inicjatywa była bardzo potrzebna. Pacjenci często odwiedzają tę sekcję strony i znajdują tam odpowiedzi na nurtujące ich pytania.
Kolejnym kluczowym aspektem jest budowanie relacji z organizacjami pacjentów. W Radzie Organizacji Pacjentów przy Rzeczniku Praw Pacjenta jest już 105 organizacji pacjentów, w tym duże organizacje parasolowe. Przy Rzeczniku działają także: Rada Ekspertów oraz Rada Młodych Ekspertów ds. Psychiatrii. RPP organizuje też systematycznie spotkania i szkolenia dla pełnomocników ds. praw pacjenta, działających przy poszczególnych placówkach medycznych.
Interweniujemy i wspieramy
W latach 2017-2021 Rzecznik Praw Pacjenta podjął 101 spraw cywilnych, podczas których wspieraliśmy interesy pacjentów w postępowaniach odszkodowawczych. Zakończone dotąd 43 sprawy przyniosły pacjentom, na mocy wydanych orzeczeń i zawartych ugód, łącznie ponad 4 mln zł zadośćuczynienia, nie licząc odsetek i rent.
W 2020 r. wszczęliśmy 138 postępowań w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów, w tym 79 postępowań związanych z naruszeniem praw pacjenta w związku z epidemią SARS-CoV-2. W tym toku wydaliśmy już 160 decyzji. O słuszności naszych działań świadczy bardzo niski procent spraw, w których decyzje Rzecznika Praw Pacjenta są zaskarżane do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Bardzo wysoki jest natomiast procent spraw, w których sąd podziela stanowisko Rzecznika przedstawione w zaskarżonych decyzjach.
Z wydanych w latach 2017-2021 435 decyzji, dotyczących stosowania praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów, tylko 4 decyzje zostały prawomocnie uchylone przez sądy administracyjne.
Od 2019 r. pracownicy Rzecznika Praw Pacjenta w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia pacjenta podejmują tzw. działanie interwencyjne. W 2020 r. podjęliśmy ponad 7 tys. interwencji, a w bieżącym roku już w październiku przekroczyliśmy tę liczbę. „Tam, gdzie jest konieczność działania natychmiastowego, szczególnie w sytuacji zagrożenia życia lub zdrowia dzieci, ale też w sytuacjach krytycznych dotyczących dorosłych, działamy natychmiast po otrzymaniu sygnału od pacjenta lub jego rodziny. Kontaktujemy się wtedy z placówką i podejmujemy wszelkie działania, żeby pomóc” – wyjaśnia Rzecznik.
Prowadzimy także sprawy indywidualne na wniosek skierowany przez pacjenta lub „z urzędu”, w sytuacji, kiedy dowiadujemy się o naruszeniu praw pacjenta np. z mediów. Tzw. postępowanie wyjaśniające wszczynane jest w przypadku prawdopodobnego naruszenia prawa pacjenta. Zgromadzony materiał dowodowy, m.in. eksperckie opinie medyczne, może być wykorzystywany w innych postępowaniach, np. sądowych. „Nie ma dla nas spraw ważniejszych i mniej ważnych. Mamy świadomość, że jeśli ktoś zgłasza się do nas po pomoc to oczekuje, że jego sprawa będzie dla nas priorytetem. I sprawa każdego pacjenta jest dla nas priorytetem, zapewniam” – dodaje Bartłomiej Chmielowiec.
Systematycznie zwiększa się też liczba podmiotów leczniczych, w których na stałe swoją funkcję pełnią Rzecznicy Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego. W grudniu 2018 r. było ich 197, natomiast obecnie rzecznicy czuwają w 335 placówkach.
„Jest to szczególnie ważna dla mnie część naszych działań. Pacjenci psychiatryczni, w tym często dzieci, powinni być otoczeni szczególną opieką, na ich problemy powinniśmy być wyjątkowo wyczuleni” – mówi Rzecznik.
Działamy na wielu płaszczyznach
Wspieranie pacjentów to także inicjatywy legislacyjne i rozmowy z przedstawicielami systemu ochrony zdrowia. Jak podkreśla Bartłomiej Chmielowiec, tylko dialog ze wszystkimi interesariuszami może doprowadzić nas do wypracowania korzystnych dla pacjentów rozwiązań.
W latach 2018 – 2020 Rzecznika Praw Pacjenta zrealizował 475 wystąpień systemowych do właściwych organów i instytucji, zmierzających do poprawy stopnia przestrzegania praw pacjenta w Polsce. Ponadto, Rzecznik Praw Pacjenta konsultował lub inicjował zmiany legislacyjne w obszarze m.in.:
1) Kompleksowej nowelizacji ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z okazji 10 lecia jej obowiązywania, w tym zmian lub propozycji nowych praw pacjenta i nowych kompetencji Rzecznika;
2) Kompleksowej nowelizacji ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego;
3) Powołania Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych;
4) Prawnego uregulowania problemów związanych z realizacją prawa pacjenta do godnej śmierci;
5) Składał uwagi do dokumentów rządowych lub aktów prawnych w obszarze ochrony zdrowia.
W myśl projektu innej ustawy, Rzecznik Praw Pacjenta ma być także dysponentem Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych, czyli szybkiej ścieżki odszkodowawczej dla pacjentów w przypadku wystąpienia niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Niesłychanie istotna jest także praca nad projektem ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pacjenta, która może w realny sposób poprawić jakość świadczeń i bezpieczeństwo pacjentów zarówno w placówkach medycznych, jak i podczas całego procesu terapeutycznego.
