Rzecznik
Praw Pacjenta

Świadczenie przysługuje, jeśli u osoby poddanej szczepieniu obowiązkowemu lub przeciwko COVID-19 (albo innemu szczepieniu przeciwepidemicznemu) wystąpiło działanie niepożądane wymienione w charakterystyce danej szczepionki, skutkujące koniecznością hospitalizacji trwającej co najmniej 14 dni albo doszło do wstrząsu anafilaktycznego, który wiązał się z obserwacją w izbie przyjęć lub na szpitalnym oddziale ratunkowym bądź przyjęcie do szpitala.

Fundusz Kompensacyjny obejmuje m.in. wszystkie wykonane dotąd szczepienia przeciwko COVID-19. Jeśli Twój pobyt w szpitalu, obserwacja na SOR lub izbie przyjęć czy leczenie poszpitalne miały miejsce przed wejściem w życie ustawy, czyli przed 27 stycznia 2022 roku, termin złożenia wniosku o przyznanie świadczenia upłynął 31 grudnia 2022 roku. W pozostałych przypadkach wniosek należy wnieść w ciągu roku od ostatniego dnia hospitalizacji związanej z działaniem niepożądanym szczepionki (lub obserwacji w szpitalu).

Tak. Od 2023 roku Fundusz Kompensacyjny obejmuje nie tylko szczepienia przeciwko COVID-19, ale też szczepienia obowiązkowe, czyli te z kalendarza szczepień dzieci i młodzieży, jak i skierowane do osób dorosłych (np. szczepienia przeciwko wściekliźnie). Świadczenie może zatem przysługiwać, gdy działanie niepożądane wystąpiło po szczepieniu obowiązkowym wykonanym począwszy od 1 stycznia 2023 roku. 

Wzór wniosku o przyznanie świadczenia z Funduszu Kompensacyjnego znajduje się na stronie internetowej Rzecznika Praw Pacjenta.  

Wniosek o świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego podlega opłacie w wysokości 235 zł. Należy ją wpłacić na rachunek bankowy Funduszu: 45 1130 1017 0020 1591 5120 0001. Opłata zostanie zwrócona, jeśli Rzecznik Praw Pacjenta przyzna świadczenie kompensacyjne (czyli pozytywnie rozpatrzy wniosek) albo gdy postępowanie nie będzie mogło zostać wszczęte. Do wniosku składanego do Rzecznika należy dołączyć potwierdzenie wniesienia opłaty. Jeśli tego zabraknie, Rzecznik wezwie do dosłania dowodu wpłaty. Wniosek nieopłacony nie będzie mógł zostać rozpatrzony.

Opłatę należy wpłacić na rachunek bankowy Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych: 45 1130 1017 0020 1591 5120 0001, prowadzony przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Jest to jedyna forma uiszczenia opłaty przewidziana w ustawie. Potwierdzenie wniesienia opłaty należy dołączyć do wniosku o przyznanie świadczenia. Jeśli tego zabraknie, Rzecznik wezwie do dosłania dowodu wpłaty. Wniosek nieopłacony nie będzie mógł zostać rozpatrzony.

Tak, zwolnienie wnioskodawcy z opłaty jest możliwe. Rzecznik może to zrobić, jeśli pacjent ubiegający się o odszkodowanie ma trudną sytuację finansową i jest to dla niego zbyt duży koszt. Żeby zostać zwolnionym z opłaty należy przy wysyłaniu wniosku wyjaśnić powody, dla których nie ma się możliwości zapłacenia wymaganej kwoty. Zwolnienie następuje na podstawie analizy przesłanych dokumentów. Należy zatem załączyć np. zaświadczenie o wysokości emerytury lub renty czy zaświadczenie o korzystaniu ze świadczeń pomocy społecznej. Jeśli Rzecznik zwolni wnioskodawcę z poniesienia opłaty, poinformuje go o tym na piśmie. Jeśli postanowi o nieuwzględnieniu prośby – wówczas wskaże na konieczność wniesienia opłaty w terminie 30 dni.

W przypadku wydania decyzji o odmowie przyznania świadczenia opłata od wniosku nie zostanie zwrócona. Opłata zostanie natomiast zwrócona, jeśli Rzecznik przyzna świadczenie kompensacyjne (czyli pozytywnie rozpatrzy wniosek), a także, gdy postępowanie nie będzie mogło zostać wszczęte.

Wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego można złożyć w postaci elektronicznej, ale należy opatrzyć go odpowiednim podpisem elektronicznym: kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. Jeżeli wniosek nie będzie zawierał właściwego podpisu, Rzecznik wezwie do uzupełnienia tego braku.

Właściwie podpisany wniosek, wraz z załącznikami, można przesłać przy wykorzystaniu platformy ePUAP. Można również skorzystać z poczty elektronicznej, wysyłając wniosek na adres kancelaria@rpp.gov.pl. Jeśli zależy Ci na najwyższym poziomie bezpieczeństwa Twoich danych, wniosek wysyłany mailem możesz opatrzyć hasłem, które podasz nam innym kanałem komunikacji, np. telefonicznie.

Zachęcamy do skorzystania ze wzoru wniosku, który udostępniamy na naszej stronie internetowej. Nie zapomnij dołączyć do wniosku dokumentów wymaganych przez ustawę – ich lista znajduje się w treści wzoru wniosku. Można ją także znaleźć na stronie internetowej Rzecznika.

Wniosek o świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego należy złożyć nie później niż w ciągu roku od ostatniego dnia hospitalizacji związanej z działaniem niepożądanym szczepionki (lub obserwacji w szpitalu). 

Warto też wiedzieć, że lista działań niepożądanych szczepionek może ulegać uzupełnieniom już po ich zarejestrowaniu, w oparciu o dalsze obserwacje i badania. Jeśli określone działanie niepożądane zostanie uwzględnione w Charakterystyce Produktu Leczniczego już po tym, gdy wystąpiło ono u pacjenta – będzie on mógł złożyć wniosek o przyznanie świadczenia, mimo upływu rocznego terminu od zakończenia hospitalizacji – nie później niż w ciągu roku od dokonania takiej aktualizacji.

Wniosek najlepiej złożyć korzystając ze wzoru dostępnego na stronie Rzecznika. W razie złożenia wniosku niekompletnego, Rzecznik zwróci się do wnioskodawcy o jego uzupełnienie. 

Wniosek powinien zawierać: dane osoby, u której zostało przeprowadzone szczepienie (imię i nazwisko, datę urodzenia i numer PESEL), adres do korespondencji, wskazanie rodzaju szczepienia i daty jego wykonania oraz daty obserwacji lub okresu pobytu w szpitalu, a także opis stanu faktycznego sprawy i informacje o stanie zdrowia wnioskodawcy. We wniosku należy też wskazać numer rachunku bankowego, na który ma zostać wypłacone świadczenie, bądź adres do przekazu pocztowego. Jeśli wniosek dotyczy dziecka, należy podać imię i nazwisko rodzica. Wskazane jest wpisanie numeru telefonu czy adresu e-mail. Prosimy nie zapominać o podpisaniu wniosku własnoręcznym podpisem, a jeśli wniosek jest składany elektronicznie – kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym. 

Do wniosku należy załączyć poniższe dokumenty:

• kopię zaświadczenia lub innego dokumentu potwierdzającego wykonanie szczepienia,
• kopię posiadanej dokumentacji medycznej, w tym karty informacyjnej z leczenia szpitalnego,
• kopie dokumentów potwierdzających poniesione koszty leczenia (jeśli żąda się ich zwrotu),
• potwierdzenie wniesienia opłaty,
• oświadczenie, że w sprawie objętej wnioskiem nie toczyło się postępowanie przed sądem o odszkodowanie dotyczące szczepienia.

Jeśli wniosek składa pełnomocnik, należy również dołączyć oryginał lub urzędowo poświadczony odpis pełnomocnictwa.

Jeśli wniosek jest kompletny, czyli nie zawiera wszystkich informacji i dokumentów wymaganych przez ustawę, Rzecznik wzywa do jego uzupełnienia. W piśmie wskazujemy jakich informacji lub dokumentów brakuje. Czas na uzupełnienie wniosku to 30 dni. Jeśli w tym czasie nie otrzymamy od Ciebie brakujących informacji lub dokumentów, wniosek nie będzie mógł zostać rozpatrzony. 

Wniosek zostanie pozostawiony bez rozpoznania, a opłata zostanie zwrócona. 

Rzecznik Praw Pacjenta wydaje decyzję o przyznaniu świadczenia albo decyzję odmowną w ciągu dwóch miesięcy od wszczęcia postępowania. Termin ten może ulec przedłużeniu, gdy przesłany wniosek będzie trzeba uzupełnić o dalsze informacje lub zajdzie konieczność wystąpienia o dodatkową dokumentację np. do szpitala.

O odszkodowanie z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych można się ubiegać w dwóch przypadkach. 

Po pierwsze, gdy po podaniu szczepionki doszło do tzw. wstrząsu anafilaktycznego, który spowodował konieczność obserwacji pacjenta w szpitalnym oddziale ratunkowym lub na izbie przyjęć albo przyjęcie do szpitala. Do wstrząsu anafilaktycznego, który jest bardzo rzadkim powikłaniem, dochodzi zwykle w ciągu kilku-kilkunastu minut po podaniu szczepionki. Do charakterystycznych objawów wstrząsu należą: gwałtowne obniżenie ciśnienia, blada i spocona skóra, przyspieszenie akcji serca, może też dojść do utraty przytomności czy nawet zatrzymania krążenia.

Drugi przypadek to wystąpienie u osoby zaszczepionej innego ciężkiego odczynu poszczepiennego, w wyniku którego pacjent trafił do szpitala, gdzie przebywał przez co najmniej 14 dni. Chodzi przy tym o takie dolegliwości, których związek ze szczepionką został potwierdzony w ramach badań klinicznych albo późniejszych doświadczeń już po wprowadzeniu szczepionki na rynek. Dokumentem, który zawiera informację m.in. o działaniach niepożądanych szczepionki, jest tzw. Charakterystyka Produktu Leczniczego. Jest ona zatwierdzana w ramach rejestracji szczepionki, a następnie aktualizowana w razie pojawienia się nowych doniesień. Każda ze stosowanych w Polsce szczepionek ma potwierdzone nieco inne działania niepożądane.

Świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego przysługuje w dwóch przypadkach:
1) gdy po podaniu szczepionki wystąpił u Ciebie wstrząs anafilaktyczny, na skutek czego zostałeś poddany obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub na izbie przyjęć albo zostałeś przyjęty do szpitala;
2) gdy po podaniu szczepionki wystąpiło u Ciebie działanie niepożądane skutkujące pobytem w szpitalu przez minimum 14 dni. 
Pobyt w szpitalu przez trzy dni może więc być podstawą przyznania świadczenia tylko wtedy, gdy u osoby zaszczepionej doszło do wstrząsu anafilaktycznego.

Świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego przysługuje w dwóch przypadkach:
1) gdy po podaniu szczepionki wystąpił u pacjenta wstrząs anafilaktyczny, na skutek czego został poddany obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub na izbie przyjęć albo zostałeś przyjęty do szpitala;
2) gdy po podaniu szczepionki wystąpiło u pacjenta działanie niepożądane skutkujące pobytem w szpitalu przez minimum 14 dni. 
Pobyt w szpitalu przez 7 dni może więc być podstawą przyznania świadczenia tylko wtedy, gdy u osoby zaszczepionej doszło do wstrząsu anafilaktycznego.

Jeśli po przyjęciu szczepionki wystąpił u Ciebie wstrząs anafilaktyczny, na skutek czego zostałeś poddany obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub na izbie przyjęć, jest to podstawa do ubieganie się o świadczenie ze Funduszu Kompensacyjnego. 

W przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego przysługuje tylko wtedy, gdy pacjent musiał zostać poddany obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub na izbie przyjęć albo został przyjęty do szpitala. Jeśli w danym przypadku wystarczająca była pomoc medyczna udzielona w punkcie szczepień, świadczenie nie będzie mogło zostać przyznane. 

W przypadku wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego przysługuje tylko wtedy, gdy pacjent musiał zostać poddany obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub na izbie przyjęć albo został przyjęty do szpitala. Jeśli w danym przypadku wystarczająca była wizyta u lekarza rodzinnego, świadczenie nie będzie mogło zostać przyznane.

Świadczenie kompensacyjne jest wypłacane tylko pacjentowi, który doznał negatywnych objawów po przyjęciu szczepionki ochronnej. Świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego nie jest przyznawane członkom rodziny pacjenta w przypadku jego śmierci.

Jeśli doznałeś wstrząsu anafilaktycznego, możesz liczyć na:

• 3.000 zł, gdy udzielono Ci pomocy w szpitalnym oddziale ratunkowym lub izbie przyjęć,
• 10.000 zł, gdy wymagałeś hospitalizacji trwającej do 14 dni.

W pozostałych przypadkach świadczenie kompensacyjne wynosi od 10.000 zł do 100.000 zł i może zostać przyznane, gdy Twój pobyt w szpitalu trwał co najmniej 14 dni. Hospitalizacja ta musi być związana z działaniem niepożądanym szczepionki wymienionym w Charakterystyce Produktu Leczniczego. Wysokość świadczenia zależy przede wszystkim od długości pobytu w szpitalu – więcej na ten temat znajdziesz TUTAJ.

Świadczenie kompensacyjne może zostać przyznane tylko wówczas, gdy po podaniu szczepionki wystąpiło jedno z działań niepożądanych wymienionych w tzw. Charakterystyce Produktu Leczniczego.  Każda ze stosowanych w Polsce szczepionek ma potwierdzone nieco inne działania niepożądane.

Warto pamiętać, że lista działań niepożądanych w Charakterystyce Produktu Leczniczego ulega uzupełnieniom, zachęcamy więc do śledzenia doniesień na ten temat. Jeśli działanie niepożądane, które u Ciebie wystąpiło, zostanie uwzględnione w Charakterystyce Produktu Leczniczego później – możesz złożyć wniosek o przyznanie świadczenia kompensacyjnego w ciągu roku od aktualizacji (jednak nie później niż po upływie 5 lat od szczepienia).

Świadczenie przysługuje tylko wtedy, gdy szczepienie zostało wykonane w Polsce. 

Świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego przysługuje w dwóch przypadkach:
1) gdy po podaniu szczepionki wystąpił u Ciebie wstrząs anafilaktyczny, na skutek czego zostałeś poddany obserwacji w szpitalnym oddziale ratunkowym lub na izbie przyjęć albo zostałeś przyjęty do szpitala;
2) gdy po podaniu szczepionki wystąpiło u Ciebie działanie niepożądane skutkujące pobytem w szpitalu przez minimum 14 dni. 

Do wstrząsu anafilaktycznego, który jest bardzo rzadkim powikłaniem, dochodzi zwykle w ciągu kilku-kilkunastu minut po podaniu szczepionki. Do charakterystycznych objawów wstrząsu należą: gwałtowne obniżenie ciśnienia, blada i spocona skóra, przyspieszenie akcji serca, może też dojść do utraty przytomności czy nawet zatrzymania krążenia.

Podstawą przyznania świadczenia może być także inne działanie niepożądane szczepionki, jeśli spowodowało dłuższy pobyt w szpitalu. Chodzi przy tym o takie dolegliwości, których związek ze szczepionką został potwierdzony w ramach badań klinicznych albo późniejszych obserwacji już po wprowadzeniu szczepionki na rynek. Dokumentem, który zawiera informację m.in. o działaniach niepożądanych szczepionki, jest Charakterystyka Produktu Leczniczego. Jest ona zatwierdzana w ramach rejestracji szczepionki, a następnie aktualizowana w razie pojawienia się nowych doniesień. Każda ze stosowanych w Polsce szczepionek ma potwierdzone nieco inne działania niepożądane.

Anafilaksja to ciężka, potencjalnie zagrażająca życiu, uogólniona lub ogólnoustrojowa reakcja nadwrażliwości wywołanej przez określony bodziec w dawce tolerowanej przez osoby zdrowe (np. lek, pokarm, jad owadów). Wstrząs anafilaktyczny to natomiast ciężka, szybko rozwijająca się reakcja anafilaktyczna, w której występuje obniżenie ciśnienia tętniczego zagrażające życiu. Do wstrząsu anafilaktycznego, który jest bardzo rzadkim powikłaniem poszczepiennym, dochodzi zwykle w ciągu kilku-kilkunastu minut po podaniu szczepionki. Do charakterystycznych objawów należą: gwałtowne obniżenie ciśnienia, blada i spocona skóra, przyspieszenie akcji serca, może też dojść do utraty przytomności czy nawet zatrzymania krążenia.

Takie informacje są zawarte w tzw. Charakterystyce Produktu Leczniczego, a w wersji skróconej także w ulotce dla pacjenta. Na stronie Rzecznika Praw Pacjenta można zapoznać się z listą działań niepożądanych wymienionych w charakterystykach poszczególnych szczepionek przeciwko COVID-19.

Wszystkie aktualne dokumenty i oficjalne komunikaty na temat szczepionek przeciwko COVID-19 można znaleźć na stronie Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych.

Takie informacje są zawarte w tzw. Charakterystyce Produktu Leczniczego, a w wersji skróconej także w ulotce dla pacjenta. 

Listę dopuszczonych do użytku szczepionek wraz z Charakterystyką Produktu Leczniczego znajdziesz na stronie szczepienia.pzh.gov.pl, prowadzonej przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH – PIB.

Tak. W przypadku uzupełnienia listy działań niepożądanych danej szczepionki każda z osób, które doznały odczynu poszczepiennego dotąd nieuwzględnianego w Charakterystyce Produktu Leczniczego, może złożyć wniosek o przyznanie świadczenia, na co ma rok od czasu takiej aktualizacji, jednak nie może to stać się później niż 5 lat od daty samego szczepienia. 

Świadczenie kompensacyjne może również obejmować zwrot kosztów dalszego leczenia lub rehabilitacji po zakończeniu obserwacji lub pobytu w szpitalu – do wysokości 10 000 zł. W takim przypadku należy przedstawić kopie dokumentacji leczenia lub rehabilitacji wraz z dokumentacją potwierdzającą poniesione koszty.

Decyzja w sprawie przyznania świadczenia jest wydana przez Rzecznika Praw Pacjenta. Ma to miejsce po skompletowaniu wszystkich koniecznych informacji i dokumentów oraz po uzyskaniu opinii medycznej wydawanej przez Zespół ds. Świadczeń, działający przy Rzeczniku i składający się z doświadczonych lekarzy specjalistów mających wiedzę w zakresie szczepień ochronnych.

Po doręczeniu decyzji o przyznaniu świadczenia wnioskodawca ma 30 dni na wniesienie skargi do sądu administracyjnego. Jeśli się na to nie zdecyduje, decyzja się uprawomocni, a Rzecznik wypłaci świadczenie w ciągu 14 dni. W przypadku wniesienia skargi wypłata świadczenia będzie mogła nastąpić po zakończeniu postępowania przed sądem administracyjnym.

Tak. Osoba niezadowolona z decyzji Rzecznika, czy to z powodu z wysokości ustalonego świadczenia czy odmowy jego przyznania, może złożyć skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Szczegółowe informacje na ten temat będą znajdować się w pouczeniu zawartym na końcu każdej decyzji.

Zgłoszenie i zarejestrowanie odczynu niepożądanego (NOP) jest całkowicie odrębną kwestią od pojęcia „działania niepożądanego”, występującego po przyjęciu szczepionki ochronnej. NOP to niepożądany objaw chorobowy pozostający w związku czasowym z wykonanym szczepieniem ochronnym, natomiast działaniem niepożądanym produktu leczniczego jest każde niekorzystne i niezamierzone działanie produktu leczniczego (w tym przypadku konieczne jest potwierdzenie, że określona nieprawidłowość wynika z zastosowania szczepionki). Brak zgłoszenia NOP (jak również brak zgłoszenia działania niepożądanego) nie wyklucza możliwości ubiegania się przez pacjenta o świadczenie z Funduszu Kompensacyjnego. W ramach rozpatrzenia wniosku Rzecznik bada czy spełniony został wymóg minimum 14 dni hospitalizacji, a jeśli tak – zleca sporządzenie opinii medycznej stwierdzającej czy pobyt w szpitalu był wynikiem działania niepożądanego wymienionego w charakterystyce danej szczepionki. 

Warto sprawdzić czy rozpoznanie, jakie zostało postawione przez lekarza i wpisane do dokumentacji medycznej, jest jednym z działań niepożądanych danej szczepionki wskazanym w jej charakterystyce. Może się również tak zdarzyć, że w dokumentacji medycznej nie zostanie wskazana jednostka chorobowa wymieniona w Charakterystyce Produktu Leczniczego danej szczepionki, natomiast potwierdzone objawy będą jednak wskazywać na działanie niepożądane szczepionki. Takie okoliczności również będą brane pod uwagę przez ekspertów wydających na zlecenie Rzecznika opinię medyczną w danej sprawie.

Objawy niektórych chorób mogą wystąpić w dłuższym okresie od ich przyczyny. Ustawa przewiduje, że zakresem Funduszu Kompensacyjnego objęte są działania niepożądane, które wystąpiły w ciągu 5 lat od dnia podania szczepionki (oczywiście z zachowaniem pozostałych warunków wymaganych w przepisach). 

Ustawa nie precyzuje, w kontekście wymogu minimum 14 dni, czy hospitalizacja musi być ciągła czy też sumuje się czasy pobytów pacjenta w szpitalu. Rzecznik przyjął korzystną dla pacjentów interpretację, zgodnie z którą okresy hospitalizacji należy sumować. Jest to możliwe, jeśli wynikają one z tego samego działania niepożądanego, które wystąpiło po podaniu danej dawki szczepionki. 

Rzecznik informuje pacjenta o wszczęciu postępowania w sprawie przyznania świadczenia z Funduszu Kompensacyjnego. Informacja jest wysłana taką samą drogą, jaką otrzymaliśmy wniosek.

Nie, skany czy też zdjęcie wniosku podpisanego ręcznie nie są wystarczające. Wniosek przesyłany elektronicznie, np. w formacie PDF, musi zostać podpisany odpowiednim podpisem elektronicznym (podpis zaufany, kwalifikowany podpis elektroniczny, podpis osobisty). Jest to wymóg, który wynika wprost z przepisu ustawy.

Informacja o przebytym szczepieniu jest wprowadzana na bieżąco do e-karty szczepień w systemie e-Zdrowie (P1), do którego dostęp mogą mieć podmioty lecznicze. Informację o kolejnych przyjętych dawkach szczepień znajdziesz też na swoim Internetowym Koncie Pacjenta (pacjent.gov.pl). Zaloguj się na Twoje Internetowe Konto Pacjenta, wybierz „Profilaktyka”, a następnie „Szczepienia”, gdzie znajdziesz informację o przebytym szczepieniu.

Nie. Świadczenie kompensacyjne z Funduszu Kompensacyjnego Szczepień Ochronnych przysługuje każdej osobie, u której na terenie Polski wykonano szczepienie, w wyniku którego doszło do poważnego działania niepożądanego spełniającego warunki wskazane w ustawie.