Rzecznik
Praw Pacjenta

Należy przypomnieć, że ww. wytyczne przewidują stosowanie u pacjentów z „przewlekłą” boreliozą, przy czym aktualna wiedza medyczna nie zna takiej jednostki chorobowej, długotrwałych, wielomiesięcznych antybiotykoterapii, także przy użyciu więcej, niż jednego antybiotyku jednocześnie. Obwiązujące standardy zastrzegają w leczeniu właściwie zdiagnozowanej boreliozy stosowanie pojedynczego antybiotyku przez okres do 30 dni. Pozyskane przez Rzecznika Praw Pacjenta opinie ekspertów w tej sprawie jednoznacznie wskazują, że leczenie według wytycznych i kryteriów ILADS jest niezgodne z aktualną wiedzą medyczną, nie ma uzasadnienia medycznego, nie jest skuteczne, a wręcz przynosi znaczne szkody dla zdrowia pacjenta. Konsekwencje stosowania wielomiesięcznej antybiotykoterapii mogą być katastrofalne, obejmują trwałe uszkodzenie wątroby, trzustki, jelit, nerek, ośrodkowego układu nerwowego, zapalenia ścięgien, predyspozycje do zakażeń Clostridium difficile.

Rzecznik Praw Pacjenta prowadził w tej sprawie postępowania w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów względem 25 placówek medycznych; wszystkie te postępowania zostały zakończone, a w przypadku 15 z nich – Rzecznik Praw Pacjenta stwierdził nieprawidłowości oraz stosowanie ww. metody leczenia u pacjentów i nakazał jej natychmiastowe zaprzestanie.

W 13 przypadkach o stwierdzonych nieprawidłowościach Rzecznik Praw Pacjenta powiadomił również organy odpowiedzialności zawodowej dla lekarzy – okręgowych rzeczników odpowiedzialności zawodowej.

Decyzjom Rzecznika Praw Pacjenta jest z mocy prawa nadawany rygor natychmiastowej wykonalności, powinny one być zatem wykonane niezwłocznie, tak szybko jak to możliwe. Brak wykonania decyzji skutkuje nałożeniem kary pieniężnej do wysokości 500 tys. zł.

Dwie placówki medyczne nie wykonały decyzji Rzecznika Praw Pacjenta.

Jedna chciała obejść decyzję Rzecznika Praw Pacjenta i zamiast metody ILADS oświadczyła,
że będzie leczyła pacjentów według wytycznych Towarzystwa Naukowego Niemieckiego Boreliozy, które także – podobnie jak ILADS – przewidują przewlekłe stosowanie antybiotyków. Należy wskazać, że przedmiotem decyzji nie jest stricte stosowanie metody ILADS, a właśnie przewidziana ILADS długotrwała antybiotykoterapia. Po wszczęciu postępowania w sprawie nałożenia kary pieniężnej placówka zaprzestała w ogóle leczenia chorób odkleszczowych, tym niemniej, wobec braku niezwłocznej realizacji decyzji, Rzecznik Praw Pacjenta był zobligowany do nałożenia na nią kary pieniężnej – wymierzono karę w wysokości prawie 130 tys. zł.

Rzecznik Praw Pacjenta wszczął także kolejne postępowanie w sprawie nałożenia kary pieniężnej na drugi podmiot leczniczy, który nie wykonał decyzji Rzecznika Praw Pacjenta
i nie zaniechał stosowania praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjentów. W tej sprawie, poza stosowaniem metody ILADS w leczeniu boreliozy, za niezgodne z aktualną wiedzą medyczną Rzecznik Praw Pacjenta uznał również stosowanie terapii oligonukleotydami (SOT) w leczeniu pacjentów z chorobami onkologicznymi, w leczeniu chorób bateryjnych oraz wirusowych.

Zaznaczyć przy tym należy, że w dniu 18 kwietnia 2024 r. zapadł przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Warszawie (V SA/Wa 58/24) pierwszy wyrok dotyczący leczenia metodą ILADS i decyzji Rzecznika Praw Pacjenta – w orzeczeniu tym sąd oddalił skargę podmiotu leczniczego i utrzymał w mocy decyzję Rzecznika. Sąd przy tym w pełni przychylił się do stanowiska Rzecznika Praw Pacjenta, wskazując, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości co do tego, że stosowanie wielomiesięcznej antybiotykoterapii zgodnie z wytycznymi ILADS jest niezgodne z aktualną wiedzą medyczną i niebezpieczne dla pacjentów.