Prawo po stronie pacjenta. Obciążanie lekarzy kosztami badań diagnostycznych jest niezgodne z prawem.
14.10.2022
Praktyka, która polega na obciążaniu lekarzy kosztami zlecanych i wykonywanych u pacjentów badań diagnostycznych jest niewłaściwa. Świadczy o wadliwej organizacji procesu udzielania świadczeń zdrowotnych w placówce medycznej – uważa Bartłomiej Chmielowiec.
Ze stanowiskiem Rzecznika Praw Pacjenta zgodził się Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie. W uzasadnieniu wyroku wskazał, że takie działania mogą prowadzić do utraty zaufania, jakie powinno utrzymywać się pomiędzy lekarzem a pacjentami, którzy powierzają mu swoje zdrowie.
Dla bezpieczeństwa pacjenta oraz podjęcia właściwej terapii bardzo duże znaczenie ma odpowiednia diagnostyka, w tym badania laboratoryjne. Jest to szczególnie ważne w przypadku leczenia specjalistycznego. Zgodnie z przepisami placówka medyczna ma obowiązek zapewnić pacjentom kompleksowy pakiet świadczeń zdrowotnych. Obejmuje on wykonanie niezbędnych badań, w tym badań laboratoryjnych i diagnostyki obrazowej oraz procedur medycznych, które są związane z udzielaniem tych świadczeń. Warunkiem wykonania u pacjenta wszystkich badań powinny być tylko i wyłącznie kryteria medyczne oraz ocena stanu zdrowia pacjenta przez lekarza. Placówka medyczna powinna także wystrzegać się działań, które mogłyby wpłynąć na ograniczenie pacjentom dostępu do właściwego leczenia czy diagnostyki.
Jednym z takich działań, w ocenie Rzecznika Praw Pacjenta, jest obciążanie lekarzy kosztami badań laboratoryjnych, które zlecają pacjentom. Są to badania w ramach świadczeń opieki zdrowotnej, objęte umową z NFZ, z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Rzecznik Praw Pacjenta uważa, że nawet potencjalnie pomniejszenie wynagrodzenia lekarza z powodu zlecania pacjentom badań, może stanowić o konflikcie interesów. W konsekwencji lekarz w obawie o pomniejszenie wysokości swojego wynagrodzenia, może nie zlecić pacjentowi badań, które w świetle aktualnej wiedzy medycznej i należytej staranności powinny być wykonane, Pacjent zostaje w ten sposób pozbawiony odpowiedniej diagnostyki, co może rzutować na cały proces leczenia, a tym samym stanowić niebezpieczeństwo dla pacjenta- stwierdził Bartłomiej Chmielowiec.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w pełni podzielił stanowisko Rzecznika Praw Pacjenta. Stwierdził, że taka praktyka stwarza zagrożenie, gdyż lekarze będą przede wszystkim kierować się względami ekonomicznymi. Wynika to ze współzależności, która zachodzi wówczas pomiędzy wysokością wynagrodzenia lekarza, a wykonanymi badaniami diagnostycznymi, które są związane z leczeniem pacjenta. Zdaniem sądu odmowa zlecenia badań diagnostycznych może prowadzić do konfliktów pomiędzy lekarzem a pacjentem. U pacjentów może pojawić się wówczas niepewność, czy przysługujące prawo do badań diagnostycznych nie zostało ograniczone z uwagi na ich koszt.