Prawo po stronie pacjenta. Stanowisko RPP i WSA w sprawie badań diagnostycznych u kobiet w ciąży
01.12.2022
Pacjentce, która prowadzi ciążę w placówce, która posiada umowę z NFZ, należy zagwarantować bezpłatną kompleksową opiekę oraz dostęp do niezbędnych badań.
Odsyłanie pacjentek aby wykonały badania prywatnie narusza zbiorowe prawa pacjenta – uważa Rzecznik Praw Pacjenta. To stanowisko podziela Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.
W wyroku z 29 czerwca 2022 r. WSA (V SA/Wa 5016/21) stwierdził także, że zapewnienie odpowiedniej diagnostyki jest obowiązkiem placówki medycznej, która realizuje świadczenia w ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia. Badania, których wykonanie u ciężarnej pacjentki jest konieczne z uwagi na wskazania medyczne, powinny być zlecone i przeprowadzone w placówce medycznej, pod opieką, której znajduje się pacjentka albo do której się zgłosiła. Niewykonywanie u pacjentek w ciąży wymaganych przepisami prawa badań (w tym USG) stawia je przed wyborem skorzystania z usług komercyjnych, bądź też ponownego oczekiwania na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej w podmiocie, który ma zawartą umowę z NFZ.
W ramach umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia placówka medyczna ma obowiązek zapewnić pacjentce w ciąży nieodpłatny dostęp do niezbędnych badań. Nie może także pobierać od pacjentki dodatkowych opłat za świadczenia. Nie powinna wymagać wykonania badań prywatnie, po to by dostarczyć wyniki do lekarza prowadzącego ciążę. Jest to działanie sprzeczne z zasadą kompleksowości udzielania świadczeń zdrowotnych, które narusza zbiorowe prawa pacjentów.
Przepisy prawa dokładnie regulują zakres badań diagnostycznych wykonywanych u kobiet w ciąży wraz z terminami ich przeprowadzania. Chodzi o badania laboratoryjne, badania USG
i wszystkie procedury medyczne z tym związane. Ponadto, gdy ciężarna pacjentka wymaga wykonania niezbędnych badań diagnostycznych, to placówka medyczna, z której usług korzysta wystawia skierowania na te badania i pokrywa koszty ich wykonania.