Rzecznik
Praw Pacjenta

Zakłady Opiekuńczo-Lecznicze - definicja i funkcje

Zakłady Opiekuńczo-Lecznicze (ZOL) zapewniają opiekę medyczną całodobowo dla pacjentów przewlekle chorych, z niepełnosprawnością lub po ciężkiej chorobie albo zabiegu operacyjnym, którzy nie wymagają hospitalizacji, ale nie są samodzielni ze względu na stan zdrowia. Zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, pacjent przebywający w zakładzie opiekuńczo-leczniczym, pielęgnacyjno-opiekuńczym lub w zakładzie rehabilitacji leczniczej, który udziela świadczeń całodobowych, ponosi koszty wyżywienia i zakwaterowania. Miesięczna opłata jest ustalana indywidualnie i stała, ale nie może przekraczać 70% miesięcznego dochodu pacjenta.

Ustalenia Rzecznika Praw Pacjenta w sprawie pobierania dodatkowych opłat

Rzecznik Praw Pacjenta stwierdził, że Zakład Opiekuńczo-Leczniczy, który pobierał od pacjentów dodatkowe opłaty za pobyt, naruszał zbiorowe prawo pacjentów do świadczeń zdrowotnych. Pacjenci lub ich bliscy byli zobowiązywani do wnoszenia dodatkowych comiesięcznych opłat. Ich pobieranie placówka medyczna tłumaczyła ponadstandardowymi usługami, takimi jak zakupy na życzenie pacjenta.

Rzecznik uznał, że te opłaty miały charakter stały i były pobierane z góry na dany miesiąc, co nie zostało wyjaśnione przez placówkę medyczną. Rzecznik stwierdził, że dodatkowa opłata w istocie była związana z wyżywieniem i zakwaterowaniem pacjenta w ZOL i stanowiła nieuprawniony, dodatkowy dochód dla placówki medycznej. Rzecznik Praw Pacjenta nakazał zaniechanie tej praktyki, a placówka medyczna dostosowała się do tej decyzji.

Skarga placówki medycznej i jej rozpatrzenie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny

Placówka medyczna złożyła skargę na decyzję Rzecznika Praw Pacjenta do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Jednak 9 lutego 2023 r. sąd oddalił skargę i potwierdził rację Rzecznika Praw Pacjenta.

Decyzja Rzecznika Praw Pacjenta wskazuje, że pobieranie nieuprawnionych opłat za zakwaterowanie i wyżywienie pacjentów w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym jest niezgodne z prawem. W przypadku sporu lub wątpliwości w tej kwestii, pacjenci mogą zwrócić się o pomoc i poradę do Rzecznika Praw Pacjenta.