Rzecznik
Praw Pacjenta

Rzecznik Praw Pacjenta w piśmie skierowanym do wiceministra zdrowia Macieja Miłkowskiego przedstawił opinię w zakresie zasadności umieszczenia technologii lekowych ujętych w wykazie z dnia 26 sierpnia 2021 r. na opracowywanej przez Ministra Zdrowia liście technologii lekowych o wysokiej wartości klinicznej.

Umieszczenie na liście danej technologii nie jest równoznaczne z objęciem jej finansowaniem ze środków Funduszu Medycznego, a jedynie daje możliwość wystąpienia z wnioskiem w tym przedmiocie. Inicjatywa pozostaje zatem po stronie producentów leków, można zaś przyjąć, że z różnych przyczyn nie wszyscy skorzystają z takiej możliwości. Zbyt wąska lista technologii może zatem skutkować niewykorzystaniem zabezpieczonych w ramach Funduszu Medycznego środków pieniężnych.

Niektóre z produktów leczniczych znajdujących się w wykazie nie mogą być finansowane w ramach ratunkowego dostępu do technologii lekowych. Tak jest w przypadku np. pacjentów cierpiących na mukowiscydozę, ostrą białaczkę szpikową, chłoniaka rozlanego z dużych komórek B czy drobnokomórkowego raka płuca, gdzie objęcie finansowaniem przez Fundusz Medyczny stanowi właściwie jedyną możliwość uzyskania bezpłatnego dostępu do tych terapii.

W stosunku do części z technologii lekowych ujętych w wykazie  złożono już wnioski o objęcie refundacją w standardowym trybie, lecz na chwilę obecną nie są finansowane ze środków publicznych. Niektóre z postępowań w tym przedmiocie są jeszcze w toku. Główną przyczyną braku pozytywnej decyzji refundacyjnej lub  negatywnej rekomendacji Prezesa AOTMiT zdaje się być wysokość ceny produktu zaproponowana przez wnioskodawcę. 

Rzecznik Praw Pacjenta podkreśla, że nie powinien być to powód wykluczenia danego leku z listy technologii lekowych o wysokiej wartości klinicznej. Przewidziany w ramach Funduszu Medycznego subfundusz terapeutyczno-innowacyjnym daje dodatkową szansę na poszerzenie dostępności do nowoczesnych i skutecznych metod leczenia, co z perspektywy pacjentów jest niezwykle cenne.

Umieszczenie danego produktu sprawi, że możliwe będzie  złożenie przez podmiot odpowiedzialny nowego wniosku o objęcie refundacją i ustalenie urzędowej ceny zbytu technologii lekowej o wysokiej wartości klinicznej, zawierającego m.in. wnioskowane warunki objęcia refundacją oraz analizę jej wpływu na budżet, dając jeszcze jedną szansę na uzgodnienie warunków akceptowalnych dla płatnika publicznego.

Szczególną uwagę Rzecznika Praw Pacjenta zwracają  produkty o statusie leku sierocego stosowane w leczeniu chorób rzadkich, ponieważ są to terapie najdroższe. Dostępność innowacyjnych technologii lekowych zgodna z wytycznymi klinicznymi jest ogromnym wyzwaniem. Fundusz Medyczny może stać się narzędziem przynajmniej po części ograniczającym dotychczasowe bariery ekonomiczne, przy zachowaniu możliwości dokonania niezbędnych analiz pod kątem uzyskania jak najlepszych efektów zdrowotnych w ramach tej dodatkowej kategorii środków publicznych.