Wystąpienie Rzecznika Praw Pacjenta do Ministra Sprawiedliwości w sprawie przedłużających się hospitalizacji bez wskazań medycznych, pacjentów psychiatrii sądowej (o podstawowym stopniu zabezpieczenia)
12.12.2024
Departament Zdrowia Psychicznego, działający w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta, w oparciu o informacje otrzymane z podmiotów leczniczych, przeprowadził analizę sytuacji dotyczącej pacjentów psychiatrii sądowej.
Wyniki analizy wykazały między innymi, że w przypadku pacjentów psychiatrii sądowej (o podstawowym stopniu zabezpieczenia), przyczyną przedłużających się hospitalizacji bez wskazań medycznych, jest brak możliwości bezpośredniego przekazania pacjenta po zwolnieniu z detencji do instytucji opiekuńczej czy opiekuńczo-leczniczej, w sytuacji kiedy ci pacjenci potrzebują kontynuacji opieki
W obecnym stanie przepisy nie regulują sytuacji pacjenta przebywającego na oddziale sądowym, który potrzebuje dalszej pomocy, a nie może być bezpośrednio przekazany do zakładu opiekuńczego czy opiekuńczoleczniczego. Pacjent taki, jeśli jest zwolniony z oddziału sądowego przez sąd karny i oczekuje na wydanie odpowiedniego orzeczenia przez sąd rodzinny na umieszczenie w placówce opiekuńczo-leczniczej, pozostaje bez opieki. W tym czasie jego stan może się pogorszyć i może on też zagrażać innym osobom.
Dlatego Rzecznik Praw Pacjenta Bartłomiej Chmielowiec zwrócił się do Ministra Sprawiedliwości z prośbą o rozważenie działań, które mogłyby przyczynić się do systemowej zmiany, zapewniającej ciągłość opieki instytucjonalnej osobom przebywającym w oddziałach psychiatrii sądowej, a jednocześnie zapobiegającej przedłużającym się hospitalizacjom bez wskazań medycznych pacjentów psychiatrii sądowej.
Według Rzecznika, konieczne jest dokonanie zmiany obowiązujących przepisów prawa, w taki sposób, aby możliwe było bezpośrednie przekazywanie pacjenta do placówek opiekuńczych czy opiekuńczo leczniczych. Zapewniłoby to utrzymanie osiągniętej poprawy stanu zdrowia tych pacjentów oraz zaspokoiłoby potrzeby pacjentów, a co najważniejsze, zapobiegłoby ponownemu popełnieniu czynu zabronionego.
Rzecznik Praw Pacjenta w swoim wystąpieniu do Ministra Sprawiedliwości poruszył również aspekt braku osobistego wysłuchania przez sędziów sądu rodzinnego pacjentów przyjętych lub zatrzymanych bez ich zgody w szpitalach psychiatrycznych.
Rzecznik Praw Pacjenta w trosce o dobro pacjentów przyjmowanych do szpitala psychiatrycznego bez ich zgody, którzy nie zawsze mają możliwość bycia wysłuchanymi osobiście przez sędziów sądu rodzinnego, poprosił Ministra Sprawiedliwości o podjęcie działań mających na celu zbadanie tego obszaru oraz podjęcie działań zmierzających do pełnego powrotu do osobistego wysłuchania pacjenta przez sędziego, a także przeprowadzania rozpraw w szpitalu, w którym przebywa pacjent.
Prośba o działania Ministra Sprawiedliwości podyktowana jest dobrem pacjentów.