Wszyscy umrzemy, ale... jeszcze nie teraz! Sabina, Przemuś i inne #telko przypadki
14.01.2025
Rozmowa o polu elektromagnetycznym (PEM) wzbudza często więcej emocji niż mecz finałowy w Lidze Mistrzów. W mediach społecznościowych można spotkać wiele teorii spiskowych – począwszy od tych o „zabójczej mocy PEM”, a skończywszy na „sieciach 5G sterujących mózgami”. Aby choć odrobinę rozświetlić, nomen omen, promieniem nauki ten mroczny świat dezinformacji, prezentujemy nową odsłonę kampanii edukacyjnej, którą prowadzimy w ramach systemu SI2PEM.gov.pl. Pisaliśmy mądre analizy, wydaliśmy podręcznik dla szkół, przygotowaliśmy nawet podcast. Teraz pora na coś lżejszego.
Walka z fake newsami to jak walka z wiatrakami?
Przez trzy lata Instytut Łączności-PIB oraz Ministerstwo Cyfryzacji prowadziły projekt „Sprawna telekomunikacja społeczna jako klucz do rozwoju i bezpieczeństwa”. W ramach projektu staraliśmy się tłumaczyć, czym tak naprawdę jest PEM, jak działają stacje bazowe telefonii komórkowej i dlaczego są one niezbędne, abyśmy mogli wykonywać połączenia, scrollować media społecznościowe, czy oglądać seriale na streamingach. Szkoliliśmy, przygotowaliśmy dziesiątki tekstów #PowiedzSprawdzam, w których nie tylko tłumaczyliśmy prostym językiem zawiłości procesu inwestycyjnego w telekomunikacji (nie, maszty 5G nie rosną jak grzyby po deszczu w ciągu jednej nocy), ale także rozprawialiśmy się z fake newsami z obszaru telekomunikacji.
Dla osób wolących czerpać wiedzę ze słuchu niż z wersji tekstowej przygotowaliśmy podcast „NieTylkoTelko!”, który znajdziecie na najlepszych platformach streamingowych. Opracowaliśmy także podręcznik, który został przekazany do szkół i urzędów w Polsce, aby mógł posłużyć nauczycielom jako pomoc na lekcjach fizyki, a urzędnikom – jako narzędzie wspierające rozmowy z mieszkańcami zaniepokojonymi wieżami telekomunikacyjnymi powstającymi w ich otoczeniu. Mieliśmy liczne audycje w Polskim Radiu, a także współpracowaliśmy z fact-checkerskim Stowarzyszeniem Demagog. Wszystko po to, by rzetelna wiedza wygrała z mitami.
A to wciąż kropla w morzu potrzeb! Czas na rolki
Ale mity o 5G i nie tylko nadal mają się dobrze. Po trzech latach walki z dezinformacją wiemy, że dalsze prace nad krzewieniem wiedzy o PEM są potrzebne, niezbędne i ważne. Kwestia tylko doboru odpowiedniego narzędzia, które pozwoli zapewnić, nie ma co się oszukiwać, jak najlepszy zasięg. Dlatego tym razem postawiliśmy na reelsy, czyli krótkie, lekkie i zabawne filmiki wideo – format, który uwielbiają zarówno starsi, jak i młodsi odbiorcy internetu!
- Od lat jesteśmy nieustająco zaskakiwani faktem, że mimo takiej mnogości dostępnych źródeł naukowych i popularnonaukowych pewne kategorie fake newsów nadal mają status prawdy objawionej - mówi Pawlak Rafał, Kierownik Zakładu Badań Systemów i Urządzeń, Instytut Łączności - PIB. - Wychodzimy więc z założenia, że jeśli wyrzucają nas drzwiami należy wejść oknem i stąd pomysł sięgnięcia po taką a nie inną formę przekazu wiedzy - dodaje
Do współpracy zaprosiliśmy Konrada Koterbę – twórcę internetowego znanego z kreatywnych i zabawnych treści publikowanych na TikToku oraz Instagramie.
- Nie ukrywam, że tematy dotyczące telekomunikacji nie są proste, nawet dla teoretycznie nielaika jakim jestem - stwierdza Konrad Koterba. - W idei jaką są rolki nie chodzi o to, żeby komuś coś dogłębnie wyjaśnić, ale żeby chociaż poprzez zabawę czy czasem zawstydzenie zasiać to ziarno wątpliwości, że zaraz, może to nie tak jak myślałem, które może kiedyś wykiełkuje - dodaje.
Pomysł na rolki był jeden – przemycić wiedzę w lekki i zabawny sposób. Dlatego Konrad Koterba, niczym kameleon, wciela się w różne postacie: od marudnego petenta firmy telekomunikacyjnej przez hejtera, który węszy spisek w każdej antenie, aż do wielbicielki sztucznego opalania się połączonego z biciem rekordów Guinnessa. W reelsach spróbowaliśmy odpowiedzieć na kilka ważnych pytań. Dlaczego stacje bazowe są bezpieczne? Jakie regulacje prawne chronią nasze zdrowie przed nadmiernym PEM? Do czego właściwie są nam potrzebne wieże telekomunikacyjne?
Zapraszamy do obejrzenia pierwszej z rolek (łącznie będzie ich aż 20!), która miała na celu zaprezentowanie absurdu, z którego często protestujący przeciw rozbudowie sieci 5G nie zdają sobie sprawy. Ich częsta postawa „chciałbym mieć zasięg, ale boję się tych strasznych wież telekomunikacyjnych” prowadzi do licznych skarg na jakość połączeń. Ale czy bez stacji bazowych operatorzy są w stanie zapewnić wysoką jakość usług?
Nadal nie jesteście przekonani? Odwiedźcie si2pem.gov.pl
Nowa kampania edukacyjna si2pem.gov.pl to dowód na to, że nauka i edukacja nie zawsze muszą być poważne, ale często mogą, a wręcz powinny być zabawne. Jeśli wiedza przekazywana w ten sposób nie przekonała Was do tego, że możecie czuć się bezpiecznie pośród PEM generowanego przez wieże telekomunikacyjne w radiowym zakresie częstotliwości to koniecznie odwiedźcie stronę si2pem.gov.pl. Po pierwsze ma ona na celu umożliwić każdemu użytkownikowi internetu sprawdzenie poziomu natężenia pola elektromagnetycznego w jego otoczeniu. Po drugie, si2pem.gov.pl pomaga edukować społeczeństwo na temat pola elektromagnetycznego, czyli zjawiska fizycznego nieodzownego do skutecznego rozwoju nowoczesnych technologii, które pozwalają nam żyć w nowocześnie skomunikowanym świecie.
Zachęcamy Was do śledzenia naszych nowych form edukacyjnych w social mediach, bo choć filmiki z Konradem Koterbą mają humorystyczny charakter, przekazują konkretne, rzetelne informacje. Może warto dać SI2PEM szansę i powiedzieć #Sprawdzam? Przekonajcie się sami!
SI2PEM czyli System Informacyjny o Instalacjach wytwarzających Promieniowanie ElektroMagnetyczne to publiczna baza danych zawierająca informacje o polu elektromagnetycznym w środowisku, prowadzona przez Ministra Cyfryzacji. System powstał w ramach projektu realizowanego przez Instytut Łączności – Państwowy Instytut Badawczy we współpracy z Kancelarią Prezesa Rady Ministrów w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020.
Projekt finansowany ze środków Ministerstwa Cyfryzacji.
Kampanię na zlecenie Instytutu Łączności - PIB zrealizowała firma ApelRecords z Warszawy.
Materiały
SI2PEM - nie daj się dezinformacji - odc. 1. Protest.SI2PEM - nie daj się dezinformacji - odc. 1. Ekranowanie.