[[jQueryInclude?preset=slides]]

fot. Bartosz Jaksender

fot. Bartosz Jaksender

fot. Bartosz Jaksender

Materiały biograficzne Jana Kucharzewskiego – pierwszego premiera Królestwa Polskiego (1917-1918) - zostały przekazane Archiwum Akt Nowych podczas uroczystości inaugurującej obchody stulecia placówki. Materiały te są jednym z najcenniejszych archiwów przekazanych w ostatnich latach do AAN. W uroczystości, która odbyła się 30 lipca br. w siedzibie Archiwum Akt Nowych uczestniczyła wiceminister kultury prof. Magdalena Gawin.

Wyjątkowe archiwa

Na przekazane archiwalia składają się materiały biograficzne Jana Kucharzewskiego (życiorysy, nominacje, korespondencja). Znaczną część zbioru stanowią dokumenty Tymczasowej Rady Stanu i Prezydium Rady Ministrów dotyczące bieżących problemów, m.in. ustroju wewnętrznego Polski oraz spraw polityki zagranicznej (m.in. o niemieckich urzędnikach państwowych, ruchu socjalistycznym w Królestwie Serbów, Chorwatów i Słoweńców, II Międzynarodówce i ruchu robotniczym w Europie). Uwagę zwracają również dokumenty i analizy związane z reformą rolną w Polsce – m.in. Ustawa z dnia 15 lipca 1920 roku, kwestia robotników rolnych i polityki socjalnej państwa wobec nich. Znajdziemy tu źródła do poznania wewnętrznej polityki polskiej i dyplomacji, dotyczące sprawy żydowskiej (m.in. wykazy osób w organach władz bolszewickich, współdziałanie Żydów z Litwinami, Żydów w Wojsku Polskim, szkolnictwo żydowskie w Polsce), „sprawy wileńskiej” (zatargu z Litwą), sytuacji Polaków na Litwie i na Rusi, jak również materiały związane z Górnym Śląskiem, dotyczące m.in. spraw własnościowych, prasy i kapitału, przemysłu, zbrojeń niemieckich, relacji polsko-niemieckich, plebiscytu.

Niezwykle cenna jest część zbioru dotycząca pertraktacji pokojowych Rządu Polskiego i spraw wojennych, m.in. wytyczne rządu polskiego w sprawie pertraktacji pokojowych w Rydze (1920-1921) oraz intryg niemiecko-bolszewickich w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku (m.in. protokoły, zeznania, meldunki, instrukcje, korespondencja).

Archiwum Akt Nowych świętuje 100-lecie powstania

Podczas uroczystości zostały zainaugurowane obchody 100-lecia Archiwum Akt Nowych. Placówka rozpoczęła swoją działalność na mocy dekretu Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego z 7 lutego 1919 r. „O organizacji archiwów państwowych i opiece nad archiwaliami”. Ta wyjątkowa rocznica wpisuję się więc w obchody 100–lecia odzyskania przez Polskę niepodległości. Na tę okazję Poczta Polska przygotowała okolicznościową kartę pocztową, którą prezes Poczty Polskiej wraz z wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Magdaleną Gawin zaprezentowali podczas konferencji prasowej. Archiwum Akt Nowych uruchomiło również czcionkę BRYGADA 2018. 

Jan Kucharzewski

Jan Kucharzewski (1876-1952) – historyk, prawnik, polityk. Ukończył prawo na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1917-1918 pracownik Rady Departamentu Spraw Politycznych Tymczasowej Rady Stanu, następnie Rady Regencyjnej. Prezydent (premier) Rady Ministrów (1917-1918). W okresie międzywojennym doradca przy Radzie Ministrów i MSZ. Badacz dziejów Rosji i Polski w XIX i XX wieku. Autor szeregu książek, w tym dzieła „Od białego caratu do czerwonego” (t. 1-7, Warszawa 1923-1935).