W piśmie adresowanym do dyrektorów instytucji kultury minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński zwraca uwagę, że dotychczas praktykowane przyznawanie wynagrodzenia dodatkowego pracownikom artystycznym jedynie w oparciu o wykonanie końcowe utworu na przedstawieniu lub koncercie, w sytuacji zawieszenie działalności instytucji kultury w związku z ogłoszeniem stanu epidemii spowodowanej rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, można uznać za niepełne.

Zgodnie z treścią art. 31a ust. 1 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, pracownik artystyczny może otrzymywać dodatkowe wynagrodzenie, w szczególności za udział w określonej roli w przedstawieniu lub koncercie, za reżyserię, scenografię, choreografię lub kierownictwo muzyczne przedstawienia lub współtworzenie utworu audiowizualnego. W przepisie tym ustawodawca posłużył się wyliczeniem o charakterze katalogu otwartego. Oznacza to, że nie wyczerpuje ono wszystkich sytuacji, w których pracownik artystyczny może otrzymać dodatkowe wynagrodzenie. Istotne jest natomiast, by czynność lub czynności, za które takie wynagrodzenie jest przyznane, polegały na tworzeniu, opracowywaniu lub artystycznym wykonywaniu utworów np. w Internecie.

W świetle powyższego – w szczególności mając na uwadze otwarty katalog przypadków możliwości wypłacenia pracownikowi artystycznemu dodatkowego wynagrodzenia – istnieje prawna możliwość zmiany regulaminów wynagradzania, tak aby powiązać wypłatę dodatkowego wynagrodzenia z pracą artystyczną realizowaną poza siedzibą instytucji w ramach zespołów lub indywidualnych planów każdego pracownika. Dlatego, w warunkach ograniczenia realizacji publicznych występów artystycznych na żywo, należy rozważyć poszerzenie w regulaminie wynagrodzeń katalogu prac artystycznych za które przysługuje dodatkowe wynagrodzenie. Do katalogu  czynności  twórczych należą m.in. przyswojenie i opracowanie interpretacji nowych utworów zleconych przez pracodawcę czy utrzymywanie w gotowości wykonawczej repertuaru już wykonywanego zgodnie z planem określonym przez pracodawcę, jak również aktywności służące realizacji misji edukacyjnej instytucji kultury w warunkach ograniczenia lub  wdrożenia  nowych form aktywności placówek kulturalnych i edukacyjnych np. w Internecie.

Sytuacje, wysokość oraz kryteria przyznawania dodatkowego wynagrodzenia są ustalane przez pracodawcę, w tym przypadku instytucję kultury, która samodzielnie gospodaruje przydzieloną i nabytą częścią mienia oraz prowadzi samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków, kierując się zasadami efektywności ich wykorzystania.

Minister kultury i dziedzictwa narodowego podkreśla, że zgodnie z art. 44 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, instytucja kultury jako jednostka sektora finansów publicznych ma obowiązek dokonywania wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów wydatków. Dotyczy to również kształtowania wysokości wynagrodzenia dodatkowego. Tym samym postanowienia układów zbiorowych i regulaminów wynagradzania powinny być ustalane z dużą ostrożnością, przy uwzględnieniu odpowiedzialności dyrektora instytucji kultury za przestrzeganie zasad finansów publicznych.