Muzeum Narodowe we Wrocławiu stanie się państwową instytucją kultury
21.11.2020
Muzeum Narodowe we Wrocławiu, jedno z największych i najważniejszych muzeów sztuki w Polsce świętuje dziś 50. rocznicę podniesienia instytucji do rangi Muzeum Narodowego. W przededniu jubileuszu wicepremier prof. Piotr Gliński oraz marszałek województwa dolnośląskiego Cezary Przybylski zdalnie podpisali list intencyjny ws. przekształcenia Muzeum Narodowego we Wrocławiu w państwową instytucją kultury, dla której jedynym organizatorem będzie Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
List intencyjny jest potwierdzeniem woli prowadzenia działań zmierzających do stworzenia warunków organizacyjnych i finansowych dla poszerzenia dotychczasowej misji Muzeum Narodowego we Wrocławiu, poprzez realizowanie jej w przyszłości w formie państwowej instytucji kultury.
Działania te mają na celu zachowanie dorobku kulturowego oraz zbiorów zgromadzonych dotychczas w Muzeum Narodowym we Wrocławiu wraz ze wzbogacenie mmożliwości działania Muzeum w zakresie przedmiotowym, organizacyjnym i finansowym, tak aby jego potencjał służył zarówno potrzebom regionalnym, jak i w szerszym niż dotychczas zakresie potrzebom ogólnokrajowym.
Podniesienie Muzeum do rangi instytucji państwowej przyczyni się do wzbogacenia zbiorów oraz oferty kulturalnej Muzeum z jednoczesnym poszerzeniem realizowanych programów badawczych, dokumentacyjnych i wydawniczych, a tym samym również do promocji dziedzictwa Dolnego Śląska w kraju i za granicą.
- Mija równo 50 lat od dnia, w którym Muzeum Śląskie we Wrocławiu uzyskało zaszczytny tytuł Muzeum Narodowego. To półwiecze to okres konsekwentnego rozwoju tej jakże ważnej dla kraju, regionu i miasta instytucji kulturalnej. To czas, w którym powstały nowe jego oddziały (Muzeum „Panorama Racławicka” i Muzeum Sztuki Współczesnej), rozbudowana została o bezcenne dzieła sztuki jego kolekcja, odwiedziło ją kilkadziesiąt milionów gości i pracowało wiele tysięcy osób. Miejsce wyjątkowe na mapie kulturalnej, które stało się naszym wspólnym powodem do dumy – powiedział dyrektor Muzeum Narodowego we Wrocławiu Piotr Oszczanowski.
Dyrektor podkreślił, że „z zasługami poprzedników, z poświęceniem dzisiejszych pracowników i z bogactwem planów na przyszłość stajemy przed kolejnym wyzwaniem”.
- Dziękujemy Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urzędowi Marszałkowskiemu Województwa Dolnośląskiego za to, iż w uznaniu zasług Muzeum Narodowego we Wrocławiu, dokonują jego awansu i czynią instytucją państwową, podległą jednemu organizatorowi. To dla nas zaszczyt, honor i powód do wielkiej wdzięczności – zaznaczył dyrektor Muzeum.
Muzeum Narodowe we Wrocławiu
Muzeum Narodowe we Wrocławiu, powołane w 1947 r. jako Muzeum Państwowe, zostało uroczyście otwarte w lipcu 11 lipca 1948 r, a dla szerokiej publiczności udostępnione 13 lipca 1948. W 1950 r. otrzymało nazwę Śląskiego Muzeum, a w 1970 r. podniesione zostało do rangi Muzeum Narodowego.
Muzeum Narodowe we Wrocławiu posiada cztery oddziały – Gmach Główny, o nazwie zgodniej z nazwą całej instytucji, czyli Muzeum Narodowe we Wrocławiu, położone w bliskim sąsiedztwie oddziału głównego Muzeum, „Panorama Racławicka”, kameralne Muzeum Etnograficzne zlokalizowane w dawnym letnim pałacu biskupów wrocławskich, a także otwarte w czerwcu 2016 roku Muzeum Sztuki Współczesnej w Pawilonie Czterech Kopuł.
Zbiory Muzeum Narodowego we Wrocławiu liczą obecnie ponad 200 tys. obiektów reprezentujących wszystkie dziedziny sztuki, począwszy od średniowiecznej śląskiej rzeźby kamiennej i drewnianej, malarstwa śląskiego, polskiego i europejskiego, poprzez rzeźbę nowożytną i modernistyczną, rysunek, grafikę i bardzo bogate zbiory rzemiosła artystycznego minionych epok od antyku przez średniowiecze do początków XX wieku, aż po zbiory książek i dokumentów. Trzon kolekcji tworzą artefakty głównie z obszaru Wrocławia i Dolnego Śląska, a znaczna część z nich pochodzi ze zbiorów dawnych muzeów niemieckich. Znajdują się tu także dzieła sztuki przekazane w 1946 roku z lwowskich galerii sztuki przez ówczesne władze ZSRR.
Muzeum Etnograficzne Oddział Muzeum Narodowego we Wrocławiu jest jedyną placówką na Dolnym Śląsku, która specjalizuje się w etnograficznej dokumentacji regionu oraz opisie i interpretacji jego kulturowej zmienności. Liczące ponad 20 tys. eksponatów zbiory Muzeum obrazują skomplikowane dzieje Dolnego Śląska, w którego przeszłości spotkały się dwie tradycje: przedwojenna – miejscowa i powojenna – osób przyjezdnych. Wyjątkowy obszar, na którym w krótkim czasie i na sporej powierzchni doszło do niemal całkowitej wymiany ludności, gdzie rzeczy pozostawione spotkały się z przywiezionymi.
Pierwsze zbiory pochodziły ze składnic muzealnych Ministerstwa Kultury i Sztuki w Bożkowie i w Żelaźnie oraz z kilku muzeów regionalnych – w Karpaczu, Szklarskiej Porębie, Niemczy, Bolkowie, Jaworze, Jeleniej Górze, Kamiennej Górze, Brzegu, Wałbrzychu i Ziębicach. Jedne z nich uległy likwidacji, inne zmieniły swój profil, wydając część zbiorów zbędnych. Niektóre natomiast przekazały w depozyt najbardziej wartościowe zabytki.
Od roku 1968 pozyskiwane są dzieła pozostające wcześniej poza sferą zainteresowań etnografii. Zebranie znacznej liczby prac sztuki nieprofesjonalnej reprezentatywnych przede wszystkim dla Dolnego i Górnego Śląska pozwoliło na udostępnienie zwiedzającym pierwszej w Polsce stałej Galerii Sztuki Nieprofesjonalnej (czynnej w latach 1980–1985), prezentującej ok. 150 prac kilkunastu autorów. Kolekcję tę wzbogacano przede wszystkim po wystawach kończących wojewódzkie przeglądy tego rodzaju plastyki, ale do jej powiększenia przyczyniły się również konkursy artystyczne.
Najcenniejsze w zbiorach, tak ze względu na wartości artystyczne, jak i poznawcze, są kolekcje z zakresu dawnej sztuki dolnośląskiej. W Dziale Sztuki na uwagę zasługuje zwłaszcza malarstwo na szkle, grafika dewocyjna, rzeźby z zespołem uli figuralnych, formy piernikarskie i malowane meble.
Muzeum Narodowe we Wrocławiu jest właścicielem jednej z największych w kraju kolekcji polskiej sztuki współczesnej, której historia sięga lat 60. XX w. Liczy ponad 20 tys. eksponatów i obejmuje wszystkie dyscypliny artystyczne, począwszy od malarstwa, grafiki, rysunku, rzeźby, szkła, ceramiki i fotografii aż po environment, projekty konceptualne, dokumentacje happeningów oraz sztukę wideo. Prace te prezentowane są w Pawilonie Czterech Kopuł.
Prezentacja najciekawszych obiektów jest próbą ukazania różnorodności i wielowątkowości polskiej sztuki nowoczesnej oraz współczesnej i między innymi z tego powodu jest wystawą „żywą”, modyfikowaną i uzupełnianą. Poszczególne sekwencje ekspozycji ilustrują – z zachowaniem chronologii zjawisk – najważniejsze problemy artystyczne w sztuce XX i XXI wieku.