Niemcy, przystępując do mordu na polskich elitach, inteligencji, ale także na przedstawicielach innych narodów, robili to w sposób zaplanowany, systematyczny i przygotowany. Niestety, mord piaśnicki był jednym z najbardziej krwawych. Świat nie wie jednak o tych zbrodniach. Świat nie wie o tym, że II wojna światowa była po to, aby wymordować elity innych państw, a pozostawić jedynie kilkadziesiąt procent ludności sprowadzonej do roli niewolników. To miejsce będzie opowiadało o tej zbrodni, opowiadało o czymś nieludzkim, bo to machina państwowa wspólnoty kulturowej niemieckiej wymyśliła diaboliczny plan, który tu na Pomorzu był realizowany – powiedział w Wejherowie prof. Piotr Gliński, wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu.

Minister odwiedził budowę Muzeum Piaśnickiego, które ma przypomnieć nieopowiedzianą przez długie lata historię wielu tysięcy polskich ofiar Zbrodni Pomorskiej, dokonanej przez Niemców na Pomorzu w latach 1939 – 1940. Obok przedstawicieli polskiej inteligencji jej ofiarami padli najbardziej bezbronni – dzieci, osoby niepełnosprawne oraz pacjenci szpitali psychiatrycznych.

Muzeum Piaśnickie ma zostać otwarte dla publiczności w 2022 r.

Muzeum Piaśnickie powstaje z myślą o godnym upamiętnieniu ofiar, upowszechnianiu wiedzy o Zbrodni Pomorskiej oraz martyrologii Narodu Polskiego i innych narodów na Kaszubach i Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1945.

Siedzibą nowej instytucji, która została powołana do życia jako oddział Muzeum Stutthof w Sztutowie, jest Villa Musica w Wejherowie. Jej historia w szczególny sposób wiąże się ze zbrodnią piaśnicką. Villa Musica zbudowana została w 1926 roku przez Franciszka Panka, lekarza i działacza społecznego Wejherowa. W okresie przedwojennym willa pełniła funkcję salonu kulturalnego miasta. W roku 1939 obiekt zajęli Niemcy. Urządzili tu lokalną siedzibę Gestapo, która stała się miejscem koordynowania działań związanych z egzekucjami w Piaśnicy. W piwnicach domu i ogrodzie magazynowano odzież i przedmioty zrabowane zamordowanym.

Jak zauważył wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński: „Chcemy, aby muzeum poświęcone hołdowi, jaki składamy ofiarom, muzeum, które przechowuje pamięć o tym wydarzeniu, absolutnie jednym z najbardziej istotnych, mieściło się w tym świętym miejscu. To jest rzeczywisty artefakt – dom, w którym mieszkali Polacy, zamordowani później w ramach diabolicznego planu eksterminacji polskich elit, polskiej inteligencji.

Rozbudowa i adaptacja Villi Musica na potrzeby muzeum, a także budowa wystawy stałej oraz prace nad zagospodarowaniem terenu realizowane są ze środków Ministwerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Upowszechnianie wiedzy o Zbrodni Pomorskiej

Do zadań Muzeum Piaśnickiego należeć będzie m.in. gromadzenie, opracowanie i udostępnianie zbiorów związanych ze zbrodniami dokonanymi przez Niemców podczas II wojny światowej na ludności polskiej oraz przedstawicielach innych narodowości na Pomorzu Gdańskim.

Obok powołania Muzeum Piaśnickiego, Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu podejmuje szereg innych działań mających na celu upamiętnienie ofiar Zbrodni Pomorskiej. Przy wsparciu finansowym resortu kultury na terenie cmentarza w Lesie Szpęgawskim powstał pomnik upamiętniający mieszkańców Pomorza zamordowanych w pierwszych dwóch latach wojny przez Niemców. Uroczyste odsłonięcie monumentu miało miejsce podczas obchodów 80. rocznicy Zbrodni Pomorskiej w 2019 r.

Natomiast gmina Starogard Gdański od 2 lat jest wnioskodawcą i beneficjentem programu dotacyjnego Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pn. Groby i cmentarze wojenne. Na remont grobów masowych i oznakowanie cmentarza wojennego w Lesie Szpęgawskim gmina otrzymała: w 2020 r. – 86,1 tys PLN, a w 2021 r. – 108 tys PLN. 

Z zaangażowaniem środków MKDNiS powstał film fabularny w reżyserii Filipa Bajona pt. Kamerdyner. Rozgrywający się w latach 1900-1945 film, opowiada historię pruskiego rodu von Krauss zamieszkującego w okolicy Pucka. Istotnym elementem obrazu jest ukazanie masowego mordu popełnionego na tysiącach Kaszubów w lasach pod Piaśnicą

Przy finansowym wsparciu resortu kultury powstały również filmy dokumentalne – m.in. Piaśnica w reż. Mariusza Sławińskiego, a także materiały filmowe i animacje przybliżające postaci błogosławionej siostry Alicji Kotowskiej i doktora Józefa Władysława Bednarza. W 2019 r. Muzeum Piaśnickie było  organizatorem międzynarodowej konferencji pt. Polityka okupacyjna narodowosocjalistycznych Niemiec. Pomorze jesienią 1939 r. i zbrodnia pomorska.