Polityka historyczna MKiDN

15.02.2018

Polityka historyczna MKiDN

Prowadzenie skutecznej polityki historycznej to jeden z priorytetów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Polityka ta realizowana jest m.in. poprzez budowę muzeów i instytucji czy wspieranie produkcji filmów o tematyce historycznej, związanych z naszą tożsamością:

Muzea

• rozbudowa sieci muzeów

a) Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II Wojny Światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej (umowa o współprowadzeniu została podpisana 23 czerwca 2017 r.; planowane utworzenie filii w Nowym Jorku)

b) Muzeum Historii Polski w Cytadeli Warszawskiej (5 października 2017 r. ogłoszono międzynarodowy przetarg na budowę Muzeum; program wieloletni budowy Muzeum zakłada jego otwarcie w roku 2021. 20 marca 2018 roku rząd zwiększył budżet na budowę muzeum do 757,2 mln zł)

c) Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce (budowa w toku; otwarcie zaplanowano na jesień 2018 r.)

d) Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku (prace budowlane w toku)

e) Powołanie Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 i połączenie go z Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Otwarcie Muzeum II Wojny Światowej – 23 marca 2017 r.

f) Muzeum Piaśnickie w Wejherowie – utworzone 21 grudnia 2015 r.

g) Muzeum - Dom Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej (umowę o współprowadzeniu muzeum podpisano 27 grudnia 2016 r., wybrano projekt wystawy stałej)

h) Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach - Opolu (od 1 stycznia 2018 r. współprowadzone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i Marszałka Województwa Opolskiego)

i) Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej (od 14 czerwca 2018 r. współprowadzone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Powiat Oświęcimski)

j) Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej – zostanie utworzone jako Oddział Muzeum Lubelskiego w Lublinie, które z dotacji MKiDN zakupiło na jego przyszła siedzibę pałac Lubomirskich w Lublinie. Przebudowa Pałacu na potrzeby Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej rozpocznie się najprawdopodobniej w 2019 r.

k) Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce (od 27 czerwca 2018 r. współprowadzone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz władze samorządowe powiatu grójeckiego)

l) Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej im. Alfa Kowalskiego (od 29 czerwca 2018 r. współprowadzone przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz władze samorządowe powiatu międzyrzeckiego)

m) Muzeum Getta Warszawskiego (28.02.2018 r.). Dyrektorem nowo powołanej instytucji został Albert Stankowski. Muzeum powstanie w budynku dawnego Szpitala Dziecięcego Bersohnów i Baumanów przy ulicy Siennej 60 w Warszawie.

• Pomniki Zagłady – muzea prowadzone i finansowane bezpośrednio przez MKiDN

a) Auschwitz Birkenau, niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940-1945)- utworzone w 1947 roku; dziś to najczęściej odwiedzane muzeum w Polsce: 2,2 mln odwiedzających rocznie).

Międzynarodowa Rada Ekspertów na posiedzeniu w Berlinie – Wannsee w dniu 7.04.2017 r. przyjęła Memorandum, w którym zaleciła muzeom martyrologicznym, byłym obozom koncentracyjnym i ośrodkom eksterminacyjnym znajdujących się poza granicami Polski, przyjęcie standardów zarządzania wypracowanych przez Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu.

b) Państwowe Muzeum na Majdanku. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1941-1944)

c) Muzeum Stutthof w Sztutowie. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1939-1945) - założone dzięki staraniom byłych więźniów w 1962. Szczególnie bogate są zgromadzone i przechowywane archiwa poobozowe. To jeden z najbardziej kompletnych tego typu zbiorów, wytworzonych przez administrację byłego obozu koncentracyjnego.

d) Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze. Niemiecki nazistowski obóz zagłady (1942-1943). Oddział Państwowego Muzeum na Majdanku - instytucja MKiDN, Prace nad upamiętnieniem i nową wystawą są realizowane w konsultacji i przy wsparciu Międzynarodowego Komitetu Sterującego Projektem budowy Muzeum Miejsca Pamięci w Sobiborze (Polska, Izrael, Holandia, Słowacja).

e) Muzeum i Miejsce Pamięci w Bełżcu. Niemiecki nazistowski obóz zagłady (1942-1943). Oddział Państwowego Muzeum na Majdanku - jako oddział Państwowego Muzeum na Majdanku działa od 2004. Utworzenie Oddziału było wynikiem współpracy pomiędzy United States Holocaust Memorial Council, American Jewish Committee oraz Radą Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.

• Pomniki Zagłady – muzea, które w najbliższej przyszłości będą współprowadzone przez MKiDN

a) Muzeum Treblinka. Niemiecki nazistowski obóz zagłady i obóz pracy (1941-1944) – 21.07.2017 r. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspólnie z Zarządem Województwa Mazowieckiego podpisali list intencyjny w sprawie współdziałania na rzecz utworzenia osobnej instytucji kultury w miejscu pamięci po niemieckim obozie zagłady i obozie pracy w Treblince. Obecnie MKiDN finalizuje działania z Zarządem Województwa Mazowieckiego, aby było to samodzielne muzeum współprowadzone przez Marszałka Województwa i MKiDN, co będzie możliwe jeszcze w 2018 r.

b) Muzeum Gross-Rosen w Rogoźnicy – obecnie muzeum prowadzone przez Województwo Dolnośląskie. Trwają ustalenia dotyczące podpisania listu intencyjnego w sprawie zamiaru podjęcia od 2019 r. przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wspólnego z Województwem prowadzenia Muzeum Gross – Rosen w Rogoźnicy. Planowana dla nowego muzeum nazwa, to: „Muzeum Gross – Rosen w Rogoźnicy. Niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady (1940 - 1945)”.

• Pomnik Zagłady – muzeum wspierane dotacjami przez MKiDN

a) Obóz w Chełmnie nad Nerem – Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem, oddział zamiejscowy Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie, instytucja województwa wielkopolskiego, wielokrotnie wspierana dotacjami MKiDN.

Pięć na osiem Pomników Zagłady to muzea prowadzone i finansowane bezpośrednio przez MKiDN, w odniesieniu do dwóch kolejnych (Treblinka i Gross Rosen) prowadzone są zaawansowane działania zmierzające do ich współprowadzenia przez MKiDN, a Muzeum w Chełmnie nad Nerem korzysta z dotacji Ministra.

Instytucje kultury

Ośrodek Badań nad Totalitaryzmami im. Witolda Pileckiego (powołany w 2016 r.)
Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą (powołany 1.01.2018 r.)
Instytut Solidarności i Męstwa (powołany w grudniu 2017 r.) - instytucja naukowa, której celem jest prowadzenie badań historycznych oraz honorowanie i nagradzanie osób, które pomagały Polakom i obywatelom polskim w czasie II Wojny Światowej, a także w latach powojennych.

Filmy

Dofinansowania dla produkcji filmów historycznych i patriotycznych udzielone bezpośrednio instytucjom podległym przez MKiDN.

w 2016 roku:

„Historia w ożywionych obrazach” - cykl edukacyjny przedstawiający kluczowe momenty historii Polski w formie filmowo „ożywionych" obrazów klasyki polskiego malarstwa Realizacja projektu: WFDiF (Dyrektor Niderhaus). Dotacja celowa 5.700.000 zł (włącznie z rokiem 2017)
„Józefa Łabodowskiego rozmowy z ojczyzną”. Koprodukcja filmu dokumentalnego opowiadającego o historii jednego najwybitniejszych poetów swego pokolenia Józefa Łobodowskiego. Reżyseria Grażyna Czermińska. Koprodukcja NINA (FINA).Dotacja celowa: 150.000 zł.
„Notacje z żołnierzami Armii Krajowej oraz polskich sił Zbrojnych”- dokument. Są to zapisy rozmów z żyjącymi żołnierzami Armii Krajowej i Polskich Sił Zbrojnych. W rozmowach uczestniczą Damy i Kawalerami Orderu Virtutti Militari. Reżyseria Grzegorz Borowski z GregFilm. Dotacja celowa z FINA 178.780 zł.
„Kantor”. Film dokumentalny opowiada o Tadeuszu Kantorze (1915- 1990) – polskim malarzu i reżyserze żydowskiego pochodzenia. Reżyseria: Jan Hryniak. Dotacja celowa z FINA: 1.000.000 zł.
„Polskie 100 lat”. Projekt edukacyjno-historyczny jest cyklem 42 filmów dokumentalnych, przedstawiających historię Polski od odzyskania niepodległości po wejście do NATO i UE. Realizacja projektu: Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny. Dotacja celowa 800.000 zł

w 2017 roku:

„Dwie Korony” - dokument fabularyzowany o życiu Maksymiliana Marii Kolbego począwszy od dzieciństwa po męczeńską śmierć w Auschwitz. Reżyseria: Michał Kondrat KONDRAT-MEDIA.
„Wyklęty” - film fabularny. Bohaterami są członkowie zbrojnego podziemia niepodległościowego walczący z reżimem komunistycznym o powojenny kształt ojczyzny. Reżyseria: Konrad Łęcki.
„Bezcenna dama”- film dokumentalny poświęcony kolekcji Książąt Czartoryskich zakupionej przez państwo 29.12.2016 roku. Reżyseria: Grzegorz Styła.
„Ostatni z Wachlarza” - film dokumentalny o pierwszej polskiej organizacji dywersyjnej II wojny światowej. Reżyseria: Hanna Zofia Etemad.
„Rozstrzelać Polaków”. Film dokumentalny o antypolskiej operacji NKWD w ZSRR w latach w latach 1937-1938. Scenariusz: Tomasz Sommer, reżyseria Mirosław Majeran.
„Kartka z Powstania”- film fabularny w technologii wirtualnej rzeczywistości i stereoskopii opowiadający historię Powstania Warszawskiego przez pryzmat listu napisanego przez córkę do ojca. Scenariusz i reżyseria: Tomasz Dobosz, Mariusz Laszuk.
„Dom Architekta Horodeckiego”- film dokumentalny. Opowieść o architekcie Władysławie Horodeckim. Reżyserem i scenarzystą jest Wiesław Romanowski.

w produkcji:

„Legiony” - film fabularny opowiadający o czynie Legionów Polskich z lat 1914-1916 - od wymarszu z Oleandrów aż po bitwę pod Kościuchnówką. Epilogiem są wydarzenia z listopada 1918. Reżyseria: Dariusz Gajewski. Scenariusz i produkcja: Adam Borowski, Tomasz Łysiak, Dariusz Gajewski, Michał Godzic, Maciej Pawlicki.
„Raport Pileckiego”- scenariusz opowiada losy rotmistrza Pileckiego od czasów tuż przed wybuchem II wojny światowej aż po śmierć w areszcie śledczym na Rakowieckiej. Scenariusz: Leszek Wosiewicz.
„Szmul Zygielbojm” - film opowiadać będzie o losach Szmula Zygielbojma. Scenariusz: Wojciech Lepianka.
Jerusalem Avenue - film fabularny opowiadający losy żołnierza brytyjskiego, który ucieka z niemieckiego obozu jenieckiego. Dociera do Warszawy, gdzie otrzymuje pomoc od polskiego ruchu oporu. Wstępuje w szeregi Armii Krajowej i bierze udział w Powstaniu Warszawskim. Scenariusz – Jarosław Sokół.
„Józef Piłsudski - Przystanek Niepodległość”- film fabularny opowiadający o życiu Józefa Piłsudskiego. Akcja rozgrywa się w latach 1900-1914 i kończy się wejściem Pierwszej Brygady do Kielc. Scenariusz i reżyseria: Michał Rosa.
Seria filmów animowanych pt. „Historyjki na tropie”. Dwoje uczniów - Szymek i Aga - przenosi się w czasie, by zmienić bieg historii Polski oraz pomóc profesorowi Historyjkowi wrócić do naszych czasów. Realizacja projektu: Maria Deskur.
„Gdzie jest polskie złoto?” - dokument opowiada historię transportu, którym 4 września 1939 r. ewakuowano złote sztaby i monety stanowiące kruszcowe rezerwy Banku Polskiego. Scenariusz i reżyseria: Andrzej Czarnecki.
„ETER”. Film fabularny jest próbą reinterpretacji mitu Fausta. Opowiada historię wojskowego lekarza, który prowadzi eksperymenty medyczne, by zyskać władzę nad ludźmi. Reżyseria Krzysztof Zanussi.
„Kamerdyner” – film fabularny, który opowiada historię pruskiego rodu von Krauss zamieszkującego w okolicy Pucka. Akcja rozgrywa się w latach 1900-1945. Pruska antypolskość walczy z kaszubskim patriotyzmem, co w 1939 roku kończy się masowym mordem popełnionym na tysiącach Kaszubów w lasach pod Piaśnicą. Reżyseria: Filip Bajon.
„Zaczęło się od ucieczki” - film dokumentalny przedstawiającego prywatne wycieczki w góry Papieża Jana Pawła II.
„Mała Zagłada”- film animowany z elementami dokumentu opowiadający historię dziewczynki, Teresy Ferenc, która ocalała z dokonanej przez Niemców w 1943 roku na Zamojszczyźnie pacyfikacji wioski. Reżyseria: Natalia Koryncka - Gruz.
„Z krwi i kości – Portret Łukasza Cieplińskiego”- film dokumentalny opowiadający o życiu ostatniego prezesa komendy WiN-u, zamordowanego przez komunistów w więzieniu na Rakowieckiej.
„Żabińscy. O ludziach i zwierzętach”- dokument poświęcony Antoninie i Janowi Żabińskim, którzy przed wojną stworzyli Warszawski Ogród Zoologiczny, a w czasie wojny ratowali i ukrywali w nim Żydów. Reżyseria: Łukasz Czajka.
„Sprawiedliwi spod Auschwitz”- film dokumentalny.

Scenariusze nagrodzone w konkursie scenariuszowym na film fabularny z zakresu historii Polski:

„Sanatorium im. Gorkiego” - film fabularny opowiadający o mordzie katyńskim. Scenariusz i reżyseria: Robert Gliński.
„Sokół”- film fabularny opowiadający losy Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”. Scenariusz - Tomasz Klimala.
„Bruno Schultz – gra w śmierć”- film fabularny o okupacyjnych losach Brunona Schulza. Scenariusz: Marek Ławrynowicz.

Odzyskiwanie i zabezpieczanie dzieł sztuki utraconych w czasie II wojny światowej

Ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą

Inwentaryzacja i dokumentacja

Polonica w archiwach, muzeach w Republice Czeskiej
uruchomienie strony internetowej Polonika (www.polonika.gov.pl). Strona jest podstawową witryną, gromadzącą informacje o polskim dziedzictwie kulturowym na świecie (w krajach nie wchodzących w granice historycznej Rzeczypospolitej po 1772 r.).

Konserwacja wybranych, szczególnie cennych obiektów

Konserwacja polskich grobów na cmentarzach w Iranie,
Ukraina: Obserwatorium Astronomiczne na Górze Pop Iwan; Kolegiata św. Wawrzyńca w Żółkwi; Kolegiata Świętej Trójcy w Ołyce, Kościół podominikański pod wezwaniem św. Mikołaja Biskupa w Kamieńcu Podolskim,
Lwów: Katedra p.w. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny; Cmentarz Łyczakowski, Katedra ormiańska, kościół oo. jezuitów św. Piotra i Pawła, kościół św. Antoniego;
Białoruś: Kościół pw. Bożego Ciała w Nieświeżu; lamus zabytkowy drewniany na terenie klasztoru Brygidek w Grodnie,
Litwa: organy w kościele dominikańskim pw. św. Ducha; prace konserwatorskie w kościele oo. franciszkanów w Wilnie, konserwacja nagrobków na cmentarzu na Rossie,
Mołdawia: konserwacja nagrobków polskich na cmentarzach w Kiszyniowie i w Raszkowie.

Promocja i popularyzacja polskiego dziedzictwa za granicą:

otwarcie Muzeum Witolda Gombrowicza w willi Alexandrine we francuskim Vence, gdzie polski pisarz spędził ostatnie lata życia.

Instytucjonalne wsparcie instytucji emigracyjnych gromadzących i chroniących polskie dziedzictwo kulturowe za granicą w krajach osiedlenia emigracji politycznej obydwu Wielkich Emigracji, tj. XIX wiecznej i pojałtańskiej. W szczególności są to projekty realizowane we współpracy i na rzecz dwudziestu jeden członków Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie, m.in. Studium Polski Podziemnej, Instytutu Piłsudskiego w Ameryce i Muzeum Polskiego w Ameryce w Chicago.

Ochrona miejsc pamięci

Remont generalny polskich cmentarzy wojennych na terenie Iranu:

Remont cmentarza w Dulabie należącego do największych polskich cmentarzy wojennych na świecie. Pochowanych jest na nim blisko 1900 cywilnych uchodźców i żołnierzy Armii Polskiej na Wschodzie dowodzonych przez gen. Władysława Andersa, zmarłych po ewakuacji z ZSRR w 1942 r.
Pielgrzymka do Bykowni, gdzie spoczywają ofiary zbrodni katyńskiej, których nazwiska znajdują się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej, oraz ofiary tzw. Operacji Polskiej NKWD z lat 1937-38.
Przeprowadzenie prac poszukiwawczo - ekshumacyjnych na Łotwie, w wyniku których odnaleziono mogiły 9 żołnierzy Wojska Polskiego poległych w 1919 r. w walkach z bolszewikami. Szczątki żołnierzy uroczyście pochowano na polskim cmentarzu wojennym w Ławkiesach pod Dyneburgiem.

Finansowanie przez MKiDN opieki nad polskimi cmentarzami wojennymi:

we Włoszech - Monte Cassino, Bolonia, Loreto;
w Libanie i Iranie ;
w Uzbekistanie, Kazachstanie i Kirgistanie;
18 cmentarzy na szlaku Armii gen. Władysława Andersa;
na Ukrainie w tym na Cmentarzu Obrońców Lwowa.

W ramach programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Miejsca Pamięci za Granicą” prowadzone są prace renowacyjne na polskich cmentarzach wojennych poza granicami kraju. W 2018 r. planowane są dalsze prace renowacyjne na cmentarzach 1920 r. na Białorusi, Łotwie i Litwie.

Politics of Memory

by The Ministry of Culture and National Heritage [MKiDN]

1. Museums

the expansion of museums chains

The Ulma Family Museum of Poles Saving Jews in World War II (the agreement on co-operation was signed on the 23rd June 2017; planned foundation of subsidiary in New York)
The Polish History Museum in Warsaw Citadel (the international tender on Museum building was announced on the 5th October 2017, the selection of contractor is in progress; according to the multiannual programme of Museum building its opening shall be in November 2020)
The Cursed Soldiers Museum in Ostrołęka (building in progress, the opening scheduled for autumn 2018)
Józef Piłsudski Museum in Sulejówek (building in progress)
Museum Westerplatte foundation and its connection with the Museum of the Second World War in Gdańsk. The opening of Museum of the Second World War – 23rd March 2017
The Piaśnica Museum in Wejherowo established on the 21st December 2015.
Pilecki Family Museum in Ostrowia Mazowiecka (the agreement on co-management of the museum was signed on the 27th December 2016, the permament exhibition was selected)
The Central Museum of Prisoners-of-War in Łambinowice – Opole (since January 2018 the museum has been co-managed by The Ministry of Culture and National Heritage and Marshal of the Opolskie Voivodeship)
The Memory Museum of Oświęcim Inhabitants (established in August 2017)
The Museum of The Eastern Territories of Former Rzeczpospolita – to be established as the subsidiary of Lublin Museum which due to the The Ministry of Culture and National Heritage grant bought its future seat – Lubomirski Palace in Lublin. The reconstruction of the Palace for the purpose of The Museum of The Eastern Territories of Former Rzeczpospolita shall begin most likely in 2019
Warsaw Ghetto Museum (planned foundation in February 2018)

The Holocaust Memorials – the museums conducted and financed directly by The Ministry of Culture and National Heritage [MKIDN]

Auschwitz Birkenau, the former German Nazi concentration camp and extermination center established in 1947, nowadays the most frequently visited museum in Poland: 2,2 mln visitors a year)
Majdanek (The State Museum at Majdanek)
Museum Stutthof in Sztutow – established thanks to the former prisoners efforts in 1962. Particularly abundant of collected and stored post-camp archives.
The Museum of the Former Death Camp in Sobibór – currently functions as a branch of the State Museum at Majdanek i.e. The Ministry of Culture and National Heritage institution, works on commemorating and new exhibition are realized and funded by the International Steering Committee (Poland, Israel, the Netherlands, Slovakia)
the Museum of the Former Death Camp in Bełżec - since 2004 functions as a branch of the State Museum at Majdanek. The branch establishment was the result of the cooperation between United States Holocaust Memorial Council, American Jewish Committee and The Council for the Protection of Struggle and Martyrdom Sites.

The Holocaust Memorials – the museums which in the nearest future will be co-managed by The Ministry of Culture and National Heritage

The Museum of Fight and Martyrdom in Treblinka – until recently operated as the branch of the Regional Museum in Siedlce, currently MKiDN finalizes actions with the Management Board of the Mazowieckie Voivodeship to make the museum an independent entity co-managed by the Marshal of the Mazowieckie Voivodeship and MKiDN.
Gross-Rosen Museum in Rogoznica – currently museum managed by the Silesian Voivodship, discussions are taking place to make the museum co-managed by MKiDN with regards to the significance of memorial sites.

The Holocaust Memorials – the museums co-funded by The Ministry of Culture and National Heritage

Chełmno extermination camp – the Museum of former German extermination camp Kulmhof in Chełmno nad Nerem, the branch of The Martyrs' Museum in Żabikowo, institution of Greater Poland Voivodship, repeatedly co-funded by MKiDN.

Five out of eight Holocaust Memorials are the museums managed and financed by MKiDN with regards to the following two ones (Treblinka and Gross Rosen) where advanced activities are taken to make them co-managed by MKiDN and the Museum in Chełmno nad Nerem benefits from Ministry funds.

2. Cultutral Instututions

The Witold Pilecki Center for Totalitarian Studies (founded in 2016)
The National Heritage Board of Poland Abroad (founded on 1.01.2018)
Institute of Solidarity and Valour (founded in December 2017) – research institute which objective is to conduct historical research and honouring and awarding people who assisted Poles and Polish citizens during World War II and also post- war years.

3. Films

Funding for the production of historical and patriotic films granted directly to the subordinated institutions of MKiDN.

In 2016:

“History in moving pictures” – the education cycle showing crucial moments in Poland’s history in the form of film- animated paintings, examples of some of the masterpieces of Polish historical painting. The project realization: The Documentary and Feature Film Studios (WFDiF) (Director Niderhaus). The grant 5.700.000 PLN (included 2017)

Józef Łobodowski’s Conversation with the Fatherland". Co-production of the documentary film showing the story of one of the most outstanding poets of his generation Józef Łobodowski. Directed by Grażyna Czermińska. Co-production NINA (FINA) [National Film Archive – Audiovisual Institute]. The grant 150.000 PLN.

“Notacje z żołnierzami Armii Krajowej oraz polskich sił Zbrojnych” [Notations with soldiers of Home Army and Polish Armed Forces – translation] - documentary. The records of conversations with surviving soldiers of Home Army and Polish Armed Forces being awarded with the medal of Virtuti Militari. Directed by Grzegorz Borowski from GregFilm. The grant from FINA [178.780 PLN.

“Kantor” documentary film showing Polish painter and director of Jew origin – Tadeusz Kantor (1915-1990). Directed by Jan Hryniak. The grant from FINA: 1.000.000 PLN.
“Polskie 100 lat”. The educational and historical project consists of 42 documentaries presenting the history of Poland from the regaining of independence until accession to NATO and EU. Project realization: FINA. The grant: 800.000 PLN.

In 2017 :

“Two Crowns” - the fictionalized documentary about Maximilian Maria Kolbe’s life beginning from his childhood up to his martyrdom death in Auschwitz. Directed by: Michał Kondrat KONDRAT-MEDIA.

“Cursed”. Its heroes are members of the armed underground of the independence struggle against the communist regime for the postwar shape of the homeland. Directed by Konrad Łęcki.

“Bezcenna dama”- documentary film dedicated to the collection of Czartoryski princely family bought by the State on 29.12.2016. Directed by Grzegorz Styła.

“Ostatni z Wachlarza” – documentary on first Polish diversion organization of World War II. Directed by Hanna Zofia Etemad.

“Rozstrzelać Polaków“ . Documentary on Anti-Polish operation conducted by NKVD in USSR during 1937-1938. Screenplay by Tomasz Sommer, Directed by Mirosław Majeran.
“Kartka z Powstania”- film in virtual reality and stereoskopy telling the story of Warsaw Uprising through the prism of letter written by daughter to his father. Screenplay and direction: Tomasz Dobosz, Mariusz Laszuk.

“Dom Architekta Horodeckiego”- documentary. Story about the architect – Władysław Horodecki. The screenwriter and director is Wiesław Romanowski.

in production:

“Legiony” – film on Polish Legion deed of 1914 – 1916 – from marching off Oleandrów until Battle of Kościuchnówka. The events of November 1918 are the epilogue. Directed by: Dariusz Gajewski. Screenplay and production: Adam Borowski, Tomasz Łysiak, Dariusz Gajewski, Michał Godzic, Maciej Pawlicki.
“Raport Pileckiego” – the screenplay tells the story of the Captain Pilecki from the period just before World War II outbreak until his death in detention ward in Rakowiecka. Screenplay by Leszek Wosiewicz.
„Szmul Zygielbojm“ – the film about Szmul Zygielbojm life. Screenplay by Wojciech Lepianka.
“Jerusalem Avenue” – the film telling story about British soldier who escapes from German prisoner camp. He reaches Warsaw where he receives assistance from Polish Resistance Movement. He joins the Home Army and takes part in Warsaw Uprising. Screenplay by Jarosław Sokół.
“Józef Piłsudski - Przystanek Niepodległość”- film on Józef Piłsudski life. The action takes place within 1900-1914 and ends with the entry of First Brigade to Kielce. Screenplay and direction by Michał Rosa.
The series of animated films „Historyjki na tropie“. Two students – Szymek and Aga- travel through time to change the course of Polish history and help the Historyjek professor come back into our times. The project realization: Maria Deskur.
“Gdzie jest polskie złoto?” - documentary on the story of one transport of 4th September 1939 in which golden bars and coins being the bullion reserves were evacuated. Screenplay and direction by Andrzej Czarnecki.
“ETER“ . The film is as an attempt of Faust myth reinterpretation. It tells the story of military doctor who conducts medical experiments to gain power over people. Directed by Krzysztof Zanussi.
“Kamerdyner – film on Prussian family von Krauss living in the area of Puck. The action takes place in the period of 1900-1945. Prussian Anti-Polish attitude fights with Kashubia patriotism which in 1939 ends with the mass murder conducted on thousand of Kashubians in the forest area of Piaśnica. Direction: Filip Bajon.
“Zaczęło się od ucieczki” – documentary film depicting private mountain trips of Pope John Paul II.
“Mała Zagłada”- animated film with the elements of documentary telling the story of a girl, Teresa Ferenc, who survived from German pacification on Zamojszczyzna in 1943. Directed by Natalia Koryncka- Gruz.
“Z krwi i kości – Portret Łukasza Cieplickiego” – documentary on last president of WiN Freedom and Independence command, murdered by communists in the prison in Rakowiecka.
“Żabińscy. O ludziach i zwierzętach”- documentary dedicated to Antonina and Jan Żabiński who before war created the Warsaw Zoological Garden and where during war they rescued and hided Jews in. Direction by Łukasz Czajka.
“Sprawiedliwi spod Auschwitz”- documentary.

Screenplays awarded in the screenplay contest on Polish history film:

“Sanatorium im. Gorkiego” – film on The Katyn massacre. Sceenplay and direction: Robert Gliński.
“Sokół”- film about Polish Gymnastic Society Sokół. Sceenplay - Tomasz Klimala.
“Bruno Schultz – gra w śmierć”- film on Brunon Schulz occupation life. Sceenplay: Marek Ławrynowicz.

4. Recovery and preservation of works of art lost during World War II

The following works of art being of invaluable historic value and lost during war have been returned to Poland:

Over 330 monuments of African and South African art from former Łódź Museum of Ethnography lost during World War II. In June 2016 the works were conveyed to the Museum of Archaeology and Ethnography in Łódź;
Desk and the cabinetry from Museum of Wilanów Palace;
The painting of Franiciszek Mrażek “Na przypiecku”;
The miniature of Lizinska de Mirbel “Portrait of an Elderly Lady”;
The painting of Simon de Vlieger “Fishing Boats in a Rough Sea”;
The painting of Robert Śliwiński “Ulica wraz z ruiną zamku”;
The painting of Aleksander Augustynowicz “Eros i Psyche”;
The watercolour of Zygmunt Vogl “Royal Baths, a view of the palace from the north-west“;
Greek vase (lekythos) from the National Museum in Warsaw collection;
The painting of Frans Post “The exotic landscape“‘
The painting of Henryk Siemiradzki “Sword Dance“
Applique with head of Medusa.

MKiDN with Police and Prosecutor secured the following objects:

The painting of Maksymilian Gierymski “Winter in a Small Town”
The set of 7 pre-war furniture of National Art Collection
The painting of Kazimierz Sichulski “Obrona Lwowa”
The painting of Maksymilian Gierymski “Polish Patrol in 1830“
The sketch of Jan Matejko “The Bay Arabian Horse“

On the 25th May 2017 the Act on the Restitution of National Cultural Objects came into force. It is the first legal act regulating the issue of Polish and international restitution.

5. The preservation of Polish cultural heritage abroad.

Inventory and documentation

Polonica in archives, museums in Czech Republic
Launch of Polonika website (www.polonika.gov.pl). It is the basic website of Polish cultural heritage information in the world (within the countries which are out of the Rzeczpospolita borders after 1772).

Conservation of selected, particularly valuable facilities

Conservation of Polish tombs on the graveyard in Iran,
Ukraine: Astronomy Observatory on Pop Iwan mountain, St. Lawrence's Church in Zhovkva, Collegiate Church of the Holy Trinity, Church of St. Nicholas in Kamieniec Podolski
Lviv: The Archcathedral Basilica of the Assumption of the Blessed Virgin Mary, Lychakiv Cemetery, Armenian Cathedral of Lviv, The Jesuit Church dedicated to St. Peter and St. Paul, St. Anthony Catholic Church
Belarus: The Corpus Christi Church in Nesvizh, historic granary on the premises of St. Bridgettine Convent in Grodno;
Lithuania: organs in Dominican Church of the Holy Spirit, conservation works in St. Francis Church in Vilnus, conservation of tombs in the Rasos Cemetery.
Moldova: conservation of Polish tombs on the cemetery in Kishinev and Rascov.

Promotion and popularisation of Polish cultural heritage abroad:

Opening of Witold Gombrowicz Museum in Alexandrine villa in French Vence where the Polish writer spent last years of his life.

Institutional support of emigration organizations collecting and protecting Polish cultural heritage abroad in the countries of political emigration settlement due to both Great Emigrations i.e. from XIX century and post-Yalta emigration. In particular those are the projects implemented in cooperation with and in favour of twenty-two members of Permanent Conference of Polish Museums, Archives and Libraries (MAB) in the West, i.e. The Polish Underground Movement Study Trust, The Józef Piłsudski Institute of America and The Polish Museum of America in Chicago.

6. The preservation of memorial sites

The major overhaul of Polish war cemeteries in Iran:

The renovation of The Doulab Catholic Cemetery- one of the largest Polish war cemeteries in the world. There were buried almost 1900 civilian refugees and soldiers of Home Army in the East commanded by General Władysław Anders, died after evacuation from USSR in 1942.
Pilgrimage to Bykownia where the victims of The Katyn massacre were buried. Their names are on the so-called “Ukrainian List” and victims of so-called The Polish Operation of the Soviet NKVD of 1937-38.
Performing search and excavation works in Latvia as a result of which 9 graves of Polish Army soldiers were found who died in 1919 in battles with the Bolsheviks. Soldiers’ remains were solemnly buried on Polish war cemetery in Ławkiesy near Dyneburg.

Financed maintenance of Polish war cemeteries by MKiDN:

in Italy - Monte Cassino, Bologna, Loreto;
in Lebanon and Iran;
in Uzbekistan, Kazakhstan i Kirgizstan;
18 cemeteries on the General Władysław Anders route;
in Ukraine including The Cemetery of the Defenders of Lwów.

Under The Ministry of Culture and National Heritage programme “Polish Memorials Abroad” there are performed renovation works on Polish war cemeteries abroad. In 2018 further renovation works are planned on cemeteries of 1920 in Belarus, Latvia and Lithuania.