- Prezentowanie tak wyjątkowego arcydzieła, jakim jest drukowane wydanie rękopisu Wacława Rzewuskiego Sur les chevaux orientaux et provenant des races orientales na targach w Doha, to dla mnie i dla Polski ogromny zaszczyt – powiedział wiceminister Lewandowski. – Wydanie tej wyjątkowej publikacji przez Bibliotekę Narodową nie byłoby możliwe, gdyby nie wsparcie finansowe Muzeum Kataru. Za tę pomoc chciałbym serdecznie podziękować.

Wiceminister Lewandowski podkreślił, że rękopis Wacława Rzewuskiego, napisany w latach 1820-1830, jest rodzajem mostu łączącego kultury Europy i Bliskiego Wschodu. Autor spisał w nich swoje wrażenia i wspomnienia z podróży po dzisiejszych terytoriach Syrii, Iraku, Libanu i Palestyny. Ponieważ zyskał zaufanie i przyjaźń przywódców plemion beduińskich, żył wśród nich, polował, świętował i brał udział w wyprawach wojennych, jego szczegółowe notatki są cennym źródłem badań nad lokalną kulturą i zwyczajami. Zawierają ponad 400 kolorowych rysunków, mapy terenów, zwłaszcza Syrii, informacje z zakresu meteorologii i etnografii, spisy niektórych plemion, a nawet zapis muzyki, jaką tworzyli Beduini 200 lat temu.

- Pozwólmy tej książce być pierwszym krokiem w kierunku przyjaźni i współpracy polsko-katarskiej. Mam nadzieję, że współpraca Biblioteki Narodowej i Muzeum Kataru przy publikacji rękopisu Rzewuskiego, będzie fundamentem, na którym zbudujemy nowe mosty kulturowe między naszymi narodami.

Międzynarodowe Targi Książki w Doha – Doha International Book Fair 2018

Pierwsze Międzynarodowe Targi Książki w Doha odbyły się w 1972 r. pod auspicjami Katolickiego Domu Książki - wzięło w nich wówczas udział 20 wydawnictw. Obecnie na targach wystawiają się największe i najważniejsze wydawnictwa na świecie. W 2017 r. wzięło w nich udział 355 domów wydawniczych z 29 krajów.

Od 2010 roku jeden z krajów zostaje ustanowiony gościem honorowym Międzynarodowych Targów Książki w Doha. Pierwszym były Stany Zjednoczone, w kolejnych latach tytuł otrzymały: Francja, Turcja, Iran, Japonia i Brazylia, a w 2017 roku – Niemcy. Polska dotychczas nie brała udziału w targach książki w Katarze – w tym roku uczestniczy w nich po raz pierwszy.

Targi odbywają się w przestrzeni Doha Exhibition and Convention Center – DECC. To wysokiej klasy obiekt, położony w tętniącej życiem dzielnicy biznesowej West Bay w stolicy Kataru. Zajmujący 47 700 m² DECC oferuje wszechstronną przestrzeń bez filarów o powierzchni 29 035 m², która może być podzielona na pięć sal o powierzchni od 5 368 m² do 7 160 m².

 

Wacław Seweryn Rzewuski i jego rękopis

Wacław Seweryn Rzewuski (ur. 1784, Lwów, zm. 1831) był polskim orientalistą, pisarzem, hodowcą i znawcą koni, podróżnikiem. Jego życie i twórczość stały się kanwą dla wielu przedstawień literackich i artystycznych, a on sam pozostawał postacią na poły mityczną. Był inicjatorem, redaktorem i sponsorem jednego z pierwszych międzynarodowych czasopism orientalistycznych „Mines de Orient", gdzie umieszczał także swoje przekłady artykułów oraz teksty o krajach i ludach Bliskiego Wschodu. Zainteresowanie Orientem obudził w nim słynny wuj, pisarz i podróżnik – Jan Potocki, autor Rękopisu znalezionego w Saragossie.

Wacław Rzewuski wyjechał na Wschód w 1817 roku, by kupić konie arabskie dla cara Aleksandra oraz jego siostry, królowej wirtemberskiej, i do 1820 roku podróżował po Arabii. W latach 1820-1830 spisał fakty i wrażenia ze swej podróży i życia na Bliskim Wschodzie. Nie zostały one nigdy opublikowane za życia autora, do naszych czasów przetrwały w formie rękopiśmiennej. Rękopis traktuje nie tylko o koniach arabskich – są one raczej pretekstem do opowieści o krajach i kulturze arabskiej, którą podziwiał.

Rzewuski zdobył zaufanie beduińskich arystokratów i sam przyjął tytuł emira, którym posługiwał się też po powrocie do Polski. Uczył się języka arabskiego, fascynował się muzyką arabską, szczególnie tworzoną przez beduińskich improwizatorów, której fragmenty zostały zapisane w rękopisie. Z uwagą przyglądał się zabytkom i budowlom, które dokładnie opisywał. I oczywiście wiele fragmentów jest poświęconych koniom arabskim, na których Rzewuski faktycznie znał się bardzo dobrze, miał opinię doskonałego hodowcy, a potomstwo koni przez niego zakupionych uznaje się za szlachetne.

Po powrocie do Polski osiadł na Podolu, gdzie żył otoczony pamiątkami z Bliskiego Wschodu, często ubrany beduińskim zwyczajem, wędrując po stepie ukraińskim, w siodle i pod namiotem, z Kozakami, „ukraińskimi beduinami".

W 1831 roku wraz ze swym kozackim oddziałem przyłączył się do powstania listopadowego i zginął w trakcie bitwy pod Daszowem w niewyjaśnionych okolicznościach.

Projekt wydawniczy z Qatar Museums

Publikacja rękopisu Rzewuskiego Sur les chevaux orientaux et provenant des races orientales została sfinansowana przez Qatar Museums, z którym w lutym 2012 roku Biblioteka Narodowa podpisała umowę. Nad stroną naukową przedsięwzięcia i treścią publikacji czuwał prof. Tadeusz Majda, orientalista o uznanym dorobku. Uczestniczyło w nim jednak wielu innych specjalistów-orientalistów, literaturoznawców, historyków i historyków sztuki.

Publikacja Biblioteki Narodowej jest unikalna zarówno pod względem naukowym, jak i estetycznym. Edycja w graficznym opracowaniu dr Aleksandry Toborowicz obejmuje 5 woluminów w dwóch wersjach językowych - angielskiej i polskiej, łącznie 10 tomów o objętości 3 654 stron.

Oryginalny rękopis Sur les chevaux orientaux et provenant des races orientales przechowywany jest w skarbcu Biblioteki Narodowej w Warszawie.