Polski El Greco – premiera niezwykłej filmowej opowieści
10.03.2021
W tej opowieści o dwóch profesjonalnych badaczkach, historykach sztuki i ich poszukiwaniach, przedstawiona jest synteza tego co najważniejsze w polskiej kulturze, czyli praca, profesjonalizm, pasja, misja, związana także z takim szerszym odniesieniem – odniesieniem do wspólnoty. I w tym wszystkim jest także dobroć, pogoda ducha, miłość drugiego człowieka. Czasy były trudne, ale mimo to dało się zachować podstawowe wartości – mówił podczas premiery filmu „Polski El Greco” w warszawskim Kinie Kultura wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński.
Film o odkryciu na plebanii w Kosowie Lackim obrazu El Greco „Ekstaza św. Franciszka” w reżyserii Katarzyny J. Kowalskiej został wyprodukowany przez Instytut Pileckiego i Telewizję Polską. TVP1 pokaże film 31 marca w wieczornym paśmie dokumentalnym.
Dziękuję twórcom tego filmu, gratuluję realizatorom, cieszę się, że moi współpracownicy, nasze instytucje tak potrafiły współpracować. Z tej synergii, także z Telewizją Polską, powstało dzieło, które na pewno będzie dobrze odebrane, dzieło wzruszające i ciekawe – mówił minister kultury. Prof. Gliński zwrócił uwagę, że film jest opowieścią nie tylko o historii sztuki, ale o wielkiej przygodzie. Ja pamiętam te tytuły z gazet, pamiętam „Express Wieczorny”, który pisał o tym na pierwszej stronie” – przypomniał. Wspominał także o tym, że wokół odkrycia na początku były wątpliwości, znaki zapytania, z bohaterek trochę się wyśmiewano. Ale one, dzięki swojej konsekwencji i także chyba dzięki pogodzie ducha, stały przy swoim i potrafiły sobie z tym poradzić – mówił.
Bohaterka tej opowieści, Izabela, Iza Galicka była osobą niezwykłą. Jej biografia to kwintesencja losów polskiej inteligencji. Powtarzała, że w życiu nie ma przypadków, przypadki zdarzają się w gramatyce. Nie przypadkiem to ona i Hanna Sygietyńska odkryły polskiego El Greca – podkreślała wiceminister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Magdalena Gawin.
„Polski El Greco" to fabularyzowany dokument, w którym oprócz relacji świadków wydarzeń sprzed niemal pół wieku pojawiają się sceny wiernie odtworzone ze wspomnień bohaterów, a także archiwalne nagrania radiowe i telewizyjne. Główną bohaterką opowieści jest dr Izabella Galicka, historyk sztuki, która wraz z Hanną Sygietyńską-Kwoczyńską i fotografem Witalisem Wolnym w 1964 roku dokonała odkrycia obrazu na plebanii w Kosowie Lackim.
Reżyserką i autorką scenariusza jest Katarzyna J. Kowalska, dziennikarka, reporterka, która przez cztery lata dokumentowała losy obrazu nagrywając dziesiątki godzin rozmów z Izabellą Galicką, jedną z odkrywczyń dzieła hiszpańskiego mistrza. Najpierw napisała książkę „Polski El Greco”, teraz powstał film. Część nagrań do filmu udało się wykonać z udziałem Izabelli Galickiej, która całym sercem zaangażowała się w produkcję. Badaczka zmarła 1 listopada 2019 roku. 18 lutego 2021 roku obchodziłaby swoje 90. urodziny.
