Kościół pw. śś. Piotra i Pawła – polskie dziedzictwo

Wicepremier Piotr Gliński rozpoczął drugi dzień pobytu w Gruzji od wizyty w kościele pw. śś. Piotra i Pawła, tzw. polski kościół zbudowany ze składek migrantów z Polski. Na liście fundatorów znajdują się m.in. Zygmunt Krasicki, Zofia Potocka, Konstanty Przeździecki oraz wielu polskich lekarzy, oficerów i urzędników zamieszkałych w Gruzji.

Świątynia w stylu klasycyzującego neobaroku została zbudowana w 1877 roku, chociaż starania o jej powstanie rozpoczęto już 17 lat wcześniej. W czasie reżimu sowieckiego kościół Piotra i Pawła stanowił jedyną katolicką świątynię na Kaukazie. Budynek przetrwał tylko dzięki hojności wiernych oraz posłudze ks. Stepana Gewargisa – jedynego duchownego, który uniknął zesłania i kontynuował pełnienie obowiązków kapłańskich na parafii.

Największym wydarzeniem w historii kościoła była wizyta papieża Jana Pawła II, który w 1999 roku spotkał się tu z przedstawicielami parafii katolickich w Gruzji.

Za dokumentację i konserwację budynku „Polskiego Kościoła” odpowiedzialna jest Fundacja Ochrony Wspólnego Dziedzictwa Kulturowego „Terpa”. Projekt finansuje Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.

Współpraca polsko-gruzińska

Rozmowy wicepremiera, ministra kultury, dziedzictwa narodowego i sportu prof. Piotra Glińskiego z minister kultury, sportu i młodzieży Teą Culukiani było najważniejszym punktem drugiego dnia wizyty w Gruzji. Spotkanie odbyło się w Galerii Narodowej, będącej częścią Gruzińskiego Muzeum Narodowego.

Głównym tematem bilateralnych rozmów ministrów była współpraca z Polską, a przede wszystkim udział polskich ekspertów w procesie odnowy gruzińskich instytucji kultury, którzy podzielą się swoim doświadczeniem.

Polska od 2008 wspiera finansowo prace konserwatorskie oraz inwentaryzacyjne obiektów polskiego dziedzictwa kulturowego w Gruzji. Wśród instytucji, które obecnie prowadzą ścisłą współpracę z Gruzją jest Narodowy Instytut Ochrony Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA, zaangażowany m.in. w realizowane ze środków MKDNiS prace konserwatorskie kościoła p.w. śś. Piotra i Pawła w Tbilisi oraz prace przy dwóch upamiętnieniach w Kutaisi: tablicy pamiątkowej poświęconej żołnierzom AK z Wileńszczyzny, którzy zmarli w obozie NKWD w Kutaisi, oraz popiersia Władysława Raczkiewicza, urodzonego w tym mieście Prezydenta RP na Uchodźstwie. Ponadto Muzeum Narodowe w Krakowie realizuje wieloletni projekt współpracy z Agencją Ochrony Dziedzictwa Kulturowego Gruzji finansowany w ramach programu „Kultura inspirująca” oraz planuje zorganizowanie w 2024 r. wystawy sztuki gruzińskiej. Natomiast Muzeum Narodowe w Szczecinie przygotowujące wystawę prac Henryka Hryniewskiego ze zbiorów Gruzińskiego Muzeum Narodowego.

Biblioteka Polska

Wicepremier Gliński na zakończenie wizyty odwiedził Bibliotekę Polską, która mieści się w budynku Narodowej Biblioteki Parlamentu Gruzji. Biblioteka Polska została otwarta w listopadzie 2018 roku – w 80. rocznicę śmierci Henryka Hryniewskiego rozstrzelanego przez sowietów w ramach tzw. akcji polskiej.

Zbiory umieszczono w budynku głównym nadając Sali Sztuki i Literatury Polskiej imię Henryka Hryniewskiego. Znalazły się tam polonika znajdujące się w zbiorach Biblioteki Narodowej Parlamentu Gruzji oraz księgozbiór związany z Polską i stosunkami polsko-gruzińskimi.

Wicepremier Piotr Gliński przebywał w Gruzji z dwudniową wizytą na zaproszenie Prezydenta RP Andrzeja Dudy. Wraz z polską delegacją pierwszego dnia uczestniczył w oficjalnych obchodach Dnia Niepodległości Gruzji, złożeniu wieńca pod pomnikiem śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Tbilisi oraz w uroczystym koncercie z okazji święta, a drugiego – w spotkaniu plenarnym delegacji polskiej i gruzińskiej pod przewodnictwem Prezydenta RP Andrzeja Dudy i Prezydent Gruzji Salome Zourabichvili.