„Przestrzenie Sztuki się sprawdziły, niech one kwitną”

Minister kultury o pierwszym roku funkcjonowania Przestrzeni Sztuki mówił dziś podczas konferencji prasowej w Fabryce Sztuki w Łodzi. To realizowany przez Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego oraz Narodowy Instytut Muzyki i Tańca dzięki finansowemu wsparciu Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu projekt upowszechniający teatr i taniec.

W jego ramach w siedmiu miastach – Katowicach, Kielcach, Łodzi, Lublinie, Olsztynie, Rzeszowie, Zielonej Górze - powstały interdyscyplinarne centra kultury, w których realizowane są prezentacje spektakli, warsztaty i projekty edukacyjne, projekty animacyjne i społeczne, szkolenia i coaching dla artystów oraz rezydencje twórcze. W edycji 2021 do Programu dołączyły dwa kolejne miasta: Łódź - w dziedzinie teatru (dotychczas Przestrzenie Sztuki funkcjonowały w Łodzi jedynie w dziedzinie tańca) oraz Białystok - w dziedzinie tańca.

Jak podkreślił Piotr Gliński, stworzenie Przestrzeni Sztuki było odpowiedzią państwa na realizację artystyczną głównie freelancerów.

Z Narodowym Instytutem Muzyki i Tańca oraz Instytutem Teatralnym wymyśliliśmy Przestrzenie Sztuki. Finansujemy z budżetu centralnego miejsca, w których ludzie mogą na zasadzie konkursu realizować swoje różnego typu projekty w dziedzinie teatru i tańca – wyjaśnił.

Jak mówił wicepremier, w ubiegłym roku na ten cel przeznaczono ok. 1,5 mln zł. Za tę kwotę zrealizowano 800 przedsięwzięć.

To jest imponujące. W związku z tym kontynuujemy w tym roku ten projekt. Przeznaczyliśmy już na niego 5 mln zł. Przestrzenie Sztuki się sprawdziły, niech one kwitną. Budżet centralny jest po to, aby rozwijać polską kulturę i stwarzać właśnie takie przestrzenie sztuki dla artystów. To dla nas wielka satysfakcja – zaznaczył Piotr Gliński.

Czym są Przestrzenie Sztuki?

Przestrzenie Sztuki to program umożliwiający pracę artystom pozbawionym na co dzień „stałego adresu”. Dzięki niemu mogą oni realizować swoje projekty w nowoczesnych przestrzeniach i prezentować je lokalnym społecznościom. Przestrzenie powstają w całej Polsce przy współpracy instytucji centralnych, władz samorządowych, organizacji pozarządowych i niezależnych artystów.

Co ważne program działa w dwie strony – pozwala także mieszkańcom poszczególnych miast poznać twórczość i dorobek lokalnych artystów tańca i teatru  i teatrów lub niezależnych grup aktorskich. Dają możliwość uczestnictwa w zróżnicowanych warsztatach i poznania współczesnego świata kultury.

W tym roku do grona Operatorów Programu (ośrodków kulturalnych, w których organizowane są Przestrzenie) dołączają dwa miasta: Białystok (w ramach działań tanecznych) oraz Łódź (w ramach działań teatralnych).

Jeden projekt – nieograniczone możliwości twórcze

W ramach działań związanych z tańcem w 2020 r. zrealizowano niemal 600 różnego rodzaju wydarzeń, w które zaangażowało się prawie 500 artystów, gromadząc około 81 tysięcy odbiorców. Wśród przeprowadzonych działań znalazły się nie tylko prezentacje spektakli (w tym premiery), ale także działania społeczne, a więc różnego rodzaju warsztaty, działania animacyjne, w tym także pokazy kina tańca. Działaniem wspierającym w sposób bezpośredni artystów tańca były natomiast rezydencje artystyczne, których efektem niejednokrotnie stały się spektakle w formule work in progress. Aleksandra Dziurosz, zastępca dyrektora Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca: „Na uwagę zasługuje także fakt, iż program Przestrzenie Sztuki jest dla lokalnych środowisk bardzo ważnym ogniwem działalności poszczególnych operatorów. Stał się – co więcej – źródłem bezpośredniego wsparcia dla niezależnych artystów”.

W czterech ośrodkach teatralnych pilotaż rozpoczął się od określenia wspólnego dla wszystkich ośrodków tematu. Jak podsumowuje Dyrektor Instytutu Teatralnego, Elżbieta Wrotnowska-Gmyz: „Ustaliliśmy, że jedną  ze wspólnych płaszczyzn będzie idea „teatru wędrującego”, czyli objazdy wśród partnerów programu. Kolejny temat – mocne zakorzenienie w „lokalności” i wzmacnianie partnerstwa z lokalnymi środowiskami teatralnymi, wzajemne uzupełnianie oferty repertuarowej dostępnej w poszczególnych ośrodkach. Zależało nam szczególnie na aktywizacji i poszerzaniu możliwości artystów niezależnych w ramach istniejących instytucji kultury, a także na intensywnych działaniach edukacyjnych z grupami wykluczonych, np. osobami z domów opieki, młodzieżą z ośrodków wychowawczych etc.)”.

W ramach działań teatralnych zrealizowano 218 wydarzeń, które zgromadziły prawie 231 tysięcy odbiorców. Program został zrealizowany dzięki udziałowi ponad 400 artystów i około 170 współpracowników.