- Jedną z najistotniejszych powinności Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest tworzenie warunków efektywnej ochrony oraz popularyzacji polskiej spuścizny kulturowej znajdującej się poza granicami Polski – napisał w liście do uczestników sympozjum „POLONIKA. Diagnoza potrzeb – strategia działań” wiceminister kultury Jarosław Sellin. Sympozjum Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za granicą POLONIKA, poświęcone strategii ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, zakończy się 18 października.

- Polskie dziedzictwa kulturowe za granicą stanowią: dziedzictwo historycznej, wielonarodowościowej Rzeczypospolitej Obojga Narodów, w tej jej części, która istniała na obszarach należących współcześnie do suwerennych państw sąsiadujących z Rzeczpospolitą – Litwy, Białorusi, Ukrainy, częściowo Łotwy i Mołdawii – oraz dorobek kulturalny wielu generacji polskiego wychodźstwa, w przeważającej mierze o charakterze politycznym, wytworzony bądź przechowywany w krajach Europy Zachodniej, Ameryki Północnej i Południowej oraz innych częściach świata – wskazał minister Sellin.

Wiceszef resortu kultury podkreślił, że możliwości realizacji programów ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego poza krajem powstały dopiero po roku 1989, a administracja rządowa i polskie środowiska naukowe oraz konserwatorskie stanęły wówczas wobec problemu kilkudziesięcioletniej przerwy w pracach dokumentacyjnych i konserwatorskich.

- W ciągu ponad 28 lat, jakie upłynęły od powołania w czerwcu 1990 r. Biura Pełnomocnika Rządu do Sprawa Polskiego Dziedzictwa Kulturalnego za Granicą, szereg spraw udało się zrealizować. Została choćby stworzona infrastruktura prawna, przede wszystkim w relacjach z państwami za wschodnią granicą Rzeczypospolitej: Litwą, Białorusią i Ukrainą – zaznaczył wiceminister.

Podkreślił również, że decyzja o powołaniu Instytutu POLONIKA, podjęta w grudniu 2017 r., znacząco zwiększyła wachlarz instrumentów dedykowanych problematyce ochrony dziedzictwa kulturowego za granicą, jak również poprawiła koordynację działań administracji publicznej w tej sferze. Dodał, że ochrona i popularyzacja polskiej spuścizny kulturowej za granicą wymagają stosownych nakładów finansowych. Kwota środków finansowych przeznaczonych przez resort kultury na ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą w latach 2006-2018 wyniosła ponad 102 mln złotych.

Celem trzydniowego sympozjum, które odbywa się w Warszawie, jest m.in. podsumowanie projektów organizowanych, finansowanych i prowadzonych po 1989 roku przez polskie instytucje i organizacje w obszarze polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą, oraz wypracowanie założeń do stworzenia spójnej strategii działań oraz zaprezentowanie nowej państwowej instytucji kultury, jaką jest Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą POLONIKA.