Ursula von Rydingsvard uhonorowana Złotym Medalem Gloria Artis
02.09.2021
„Jest to dla mnie szczególna przyjemność, że mogę wręczyć najwyższe odznaczenie za dokonania twórcze wybitnej artystce, która imponuje swoim oryginalnym twórczym dorobkiem i swoim przywiązaniem do polskich korzeni. Wyróżnienie, które będę miał zaszczyt Pani wręczyć, to wyraz uznania dla Pani dokonań na rzecz rozwoju współczesnej twórczości rzeźbiarskiej, tak w Stanach Zjednoczonych Ameryki, jak i w świecie” – powiedział minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu prof. Piotr Gliński podczas uroczystości wręczenia Złotego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” wybitnej rzeźbiarce polskiego pochodzenia Ursuli von Rydingsvard.
Wicepremier podkreślił, że uroczystość wręczenia odznaczenia odbywa się w przededniu długo oczekiwanej w Polsce wystawy prac rzeźbiarki w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku (od 4 września), w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie (od 5 października) oraz w Muzeum Narodowym w Krakowie (od 6 listopada). Zaznaczył, że będzie to druga po wystawie prezentowanej w 1992 r. w Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski prezentacja prac artystki w Polsce.
Szczególnie chciałbym podziękować Pani za pamięć o Polsce. Mimo, że to Stany Zjednoczone Ameryki stały się Pani domem i tam odnosi Pani największe sukcesy, zawsze podkreśla Pani swoje związki z Polską, a duch sztuki ludowej Podhala obecny jest w Pani rzeźbiarskich dziełach. Swoją postawą potwierdza Pani bliskość naszych narodów, stając się ambasadorem polskiej kultury – wskazał wicepremier Piotr Gliński.
Ursula von Rydingsvard pochodzi z polsko-ukraińskiej rodziny, która w czasie II wojny światowej została wywieziona na roboty przymusowe do Niemiec, a następnie wyemigrowała do Stanów Zjednoczonych.
Od dzieciństwa byłam otoczona Polakami. Nasza tułaczka trwała pięć lat, w czasie których przeszliśmy przez dziewięć obozów dla polskich uchodźców. Moi rodzice, dzięki swojej sile i walce o życie swoje i swoich dzieci, doprowadzili do tego, że udało nam się w 1950 roku dotrzeć do USA. Mimo mojego życia w Stanach ta polskość cały czas we mnie jest i cały czas ją czuję. Polacy mają innego ducha niż Amerykanie. Ten duch jest również we mnie, a przez to także w moich pracach – wyznała Ursula von Rydingsvard odbierając odznaczenie.
Ursula von Rydingsvard
Ursula, z domu Karoliszyn, urodziła się w Deensen w Niemczech w 1942 roku. Jej rodzice pochodzili z Podhala. Przeżycia z dzieciństwa i kraj pochodzenia odcisnęły piętno emocjonalne na jej pracach. Jak sama mówi o sobie, „identyfikuję się bardzo mocno z Polską. Jestem definitywnie Polką”. Do USA przybyła w 1950 roku. Zamieszkała z rodzicami i sześciorgiem rodzeństwa w Connecticut.
Studiowała sztukę m.in. na Uniwersytecie Miami oraz w Berkley, ale największe znaczenie miało dla niej ukończenie nowojorskiego Columbia Uniwersytety, gdzie uzyskała tytuł magistra sztuki. Jako artystkę ukształtował ją – jak podkreśla – właśnie Nowy Jork.
Znana jest z tworzenia wielkoformatowych, monumentalnych rzeźb z belek cedrowych, które pieczołowicie tnie, montuje i laminuje, po czym wciera grafitową patynę w teksturowane, fasetowane powierzchnie dzieła. Artystka bardzo często podkreśla swoje polskie korzenie, nadając pracom polskie tytuły, np. „Echo”, „Dorotka”, „Elegantka”, „Damski czepek”, „Pod pachą”, „Zakopane”, „Droga”, „Luba”, „Maglownica” i wiele innych.
W ostatnich latach Ursula von Rydingsvard znacznie poszerzyła swój słownik artystyczny, stosując takie materiały, jak brąz, papier i żywica. Jej prace celowo pozostają abstrakcyjne, zawierając subtelne aluzje biograficzne, religijne i kulturowe.
Prace Rydingsvard znajdują się w stałych kolekcjach ponad 30 muzeów oraz w kolekcjach prywatnych. W Polsce jedyną instytucją posiadającą prace artystki jest Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie.