Babi Jar to wąwóz na terenie Kijowa, który stanowi dla Ukrainy symbol zbrodni dokonanych przez dwa reżimy totalitarne XX wieku – komunistyczny i nazistowski. Pierwsze egzekucje ofiar represji stalinowskich, dokonywane tam przez NKWD, miały miejsce już w latach 30. XX wieku.

Druga wojna światowa była kolejnym etapem ludobójstwa dokonywanego na ludności cywilnej w Babim Jarze – tu miała miejsce jedna z największych zbrodni holokaustu, kiedy w ciągu zaledwie dwóch dni (29 i 30 września 1941 r.) niemieckie komando śmierci rozstrzelało prawie 34 tys. ukraińskich Żydów. Kolejne egzekucje trwały do 11 października. W tym czasie zabito jeszcze ok. 17 tys. osób.

Na miejscu kaźni w Babim Jarze Niemcy stworzyli obóz koncentracyjny, w którym więziono m.in. Ukraińców, Polaków, Rosjan i Romów. Do 1943 roku, kiedy do Kijowa wkroczyła Armia Czerwona, w obozie zamordowano około 30 tys. osób.

Szacuje się, że do 1943 roku w Babim Jarze w wyniku egzekucji i działalności utworzonego tam obozu koncentracyjnego, śmierć poniosło od 70 tys. do nawet 150 tys. osób.

Podczas wizyty na Ukrainie wiceminister Jarosław Sellin odwiedził również kościół św. Mikołaja, który został uszkodzony podczas pożaru we wrześniu br., a także Cmentarz Bajkowa w Kijowie, gdzie złożył kwiaty pod mogiłą żołnierzy 1. Dywizji Piechoty Legionów, poległych w walkach o Kijów w 1920 r.

Kościół św. Mikołaja w Kijowie

Neogotycki rzymskokatolicki kościół położony w centrum Kijowa powstał w latach 1899-1909. Kościół był użytkowany przez katolicką społeczność Kijowa do 1936 r. po czym został zamknięty przez władze radzieckie. W 1978 r. budynek został przekazany na cele muzyczne i od tego czasu odbywały się w nim koncerty muzyki organowej. Od 1991 roku co niedzielę w kościele odbywają się msze święte (w języku ukraińskim, polskim i łacińskim). 25 czerwca 2001 r. papież Jan Paweł II odwiedził kościół w trakcie pielgrzymki na Ukrainę.

3 września 2021 roku kościół został uszkodzony przez duży pożar. Zniszczeniu uległy między innymi zabytkowe organy i żyrandole oraz część wyposażenia liturgicznego.

Cmentarz Bajkowa

Cmentarz założony w 1834 r. od początku podzielony był na kwartały przeznaczone dla różnych wyznań i narodowości – katolików, prawosławnych, luteran i Żydów. Była na nim też wydzielona część polska. Wiele pomników na cmentarzu jest dziełem polskiego architekta W. Horodeckiego.

Na Cmentarzu Bajkowa znajduje się kwatera 114 polskich legionistów – żołnierzy 1. Dywizji Piechoty Legionów poległych w walkach o Kijów w 1920 roku. Kwatera została urządzona w 1935 r. przez Konsulat Polski jako jedyna kwatera żołnierska z czasów wojny 1920 r. znajdująca się na cmentarzach, które znalazły się w granicach ZSRR. Po II wojnie światowej kwatera została zniszczona.

W 1994 r. kijowscy Polacy ze stowarzyszenia „Zgoda” odnaleźli miejsce pochówku legionistów polskich oraz fragment dawnego pomnika centralnego tej kwatery z wyrytym krzyżem Virtuti Militari. Dzięki kwerendzie przeprowadzonej przez Radę Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, na kwaterze ustawiono zrekonstruowany pomnik centralny, prawie dokładnie w formie z 1935 r. W kwaterze zachował się jeden oryginalny krzyż żołnierski z 1920 r., który stoi obok pomnika centralnego.