Wicepremier Piotr Gliński w Paryżu: ważna jest prewencja
05.05.2019
Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński uczestniczył w spotkaniu europejskich ministrów kultury i spraw europejskich w Paryżu, gdzie wziął udział w dyskusji na temat tworzenia „europejskiego mechanizmu współpracy na rzecz zagrożonego dziedzictwa europejskiego”.
Podczas debaty ministrów kultury wicepremier Gliński podkreślał znaczenie prewencji, zapobiegania potencjalnym zagrożeniom, zabezpieczania najcenniejszych obiektów. Zwracał też uwagę na to, że nowotworzony mechanizm powinien powstawać w oparciu o istniejące struktury instytucjonalne i organizacje eksperckie.
Prof. Gliński podkreślał również, że odbudowa katedry Notre Dame powinna być prowadzona we współpracy ze specjalistami, naukowcami i ekspertami, w zgodzie z doktryną konserwatorską, a nie w związku z doraźną potrzebą polityczną.
Przed spotkaniem ministrów wicepremier Gliński w towarzystwie wiceministra spraw zagranicznych Konrada Szymańskiego odwiedził katedrę, w której trwają intensywne prace porządkowe. Spotkał się tam z Patrickiem Chauvetem, archiprezbiterem Notre Dame. Osobiście wyraził ubolewanie z powodu pożaru i dał wyraz nadziei na odbudowę katedry w jej dotychczasowym kształcie.
- Chcemy przede wszystkim wyrazić swoją solidarność z Francją, ale chcemy też bardzo silnie zaznaczyć to, co jest szczególnie ważne dla Polski tzn. to, że tożsamość historyczna, tożsamość kulturowa Europy nie wzięła się z niczego, że u podstaw tej tożsamości leży pewien system aksjologiczny związany z chrześcijaństwem, także z Kościołem katolickim. Chcemy także na poziomie operacyjnym ustosunkować się do pewnych propozycji. Jest kilka wymiarów - jeden dotyczy pracy ekspertów, czy sieci europejskiej, opartej o know-how konserwatorów, którzy mogliby zająć się prewencją, bo wydaje się, że błędy, jeżeli są popełniane, są popełniane z powodu niedostatecznego finansowania działań prewencyjnych i w ogóle niedostatecznego finansowania opieki nad dziedzictwem kulturowym, historycznym – wskazywał polski minister kultury..
Spotkanie w stolicy Francji odbywało się w dwóch równoległych sesjach roboczych w gronie ministrów kultury oraz ministrów do spraw europejskich. Polskę w tym drugim gronie reprezentował wiceminister spraw zagranicznych Konrad Szymański. Dyskutowano nad elementami wspierającymi ochronę zagrożonego dziedzictwa europejskiego, m.in. utworzeniem sieci ekspertów – naukowców, historyków, konserwatorów, architektów, zaangażowaniem młodych ludzi w pracę na rzecz zachowania wspólnego dziedzictwa, również poprzez programy wolontariatu i wymiany, oraz modelem finansowania działań w tym zakresie.
Spotkanie zakończyła wspólna sesja plenarna i przyjęcie deklaracji w sprawie ochrony wspólnego dziedzictwa.
Pożar katedry Notre-Dame
Pożar wybuchł 15 kwietnia 2019 roku około godziny 18:50. Płomienie objęły dach świątyni i znajdującą się na nim iglicę, zaś później rozprzestrzeniły się także na jedną z wież. Ogień ugaszono po kilku godzinach. Ocalała główna konstrukcja budowli, jej zachodnia fasada oraz dwie wieże, a także trzy rozety z XII i XIII wieku. Doszczętnie spłonął natomiast dach świątyni, a budowana w XIX wieku według projektu Eugène’a Viollet-le-Duca iglica uległa zawaleniu. Zniszczone zostały również fragmenty kamiennego sklepienia w nawie głównej, a także XIX-wieczne górne witraże.
Notre-Dame jeszcze przed pożarem wymagała gruntownej restauracji. Dwa lata temu koszt niezbędnych remontów oszacowano na 100 mln euro. Archidiecezja paryska wystosowała wtedy apel o połączenie sił i konsolidację środków. Koszt ratowania kamiennych murów niszczejących z powodu zanieczyszczeń powietrza oceniano wówczas na 150 mln euro w ciągu 20 lat.
Prezydent Emmanuel Macron już w dniu pożaru zapowiedział odbudowę katedry. Pomoc finansową zadeklarowały osoby prywatne, przedsiębiorstwa oraz francuskie i zagraniczne instytucje. Obecnie na remont i renowację Katedry Notre Dame zgromadzono już ponad miliard euro.