- Norwid był człowiekiem wielu talentów. Innowator, profetyk, teoretyk sztuki, uważał się przede wszystkim za artystę wizualnego i artystę słowa, utrzymywał się zresztą chyba bardziej ze sztuk plastycznych niż z poezji. Stale patrzył na rzeczywistość przez pryzmat wartości  – nie tylko wydarzenia dziejowe, ale i drobne fakty codzienności nieustannie odnosił do płaszczyzny aksjologicznej    – dodał wicepremier Gliński. Podkreślał, że Norwid był z pewnością jednym z najgłębszych umysłów epoki, wnikliwym obserwatorem, który także dziś zaskakuje ponadczasowością swojej refleksji. Budzi uznanie jego przenikliwa zaduma nad prawdą, tradycją, kulturą, historią, współczesnością, nad człowiekiem.

Wystawa w galerii Kordegarda została zorganizowana z okazji dwusetnej rocznicy urodzin Cypriana Kamila Norwida – wybitnego poety, literackiego patrona 2021 roku, ostatniego z czwórki wielkich romantyków. Będzie dostępna dla zwiedzających do 24 października.

W Kordegardzie zgromadzony został unikatowy zespół prac znany dotąd niemal wyłącznie norwidologom. Jedynie pojedyncze ryciny prezentowano szerszej publiczności przy okazji wystaw tematycznych. Ekspozycja zawiera 42 prace Norwida, w tym 39 rysunków i akwareli oraz trzy grafiki powstałe od lat 40. XIX wieku aż do jego śmierci w 1883 roku.

Cyprian Kamil Norwid nie tylko bowiem pisał poezję, prozę, czy dramaty, lecz także rysował, wykonywał grafiki, rzeźbił – słowo i obraz były dla niego równoprawnymi formami ekspresji artystycznej. Wystawa w Kordegardzie, zorganizowana przez Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz Narodowe Centrum Kultury przy wsparciu Muzeum Narodowego w Warszawie oraz Biblioteki Narodowej ukazuje Norwida jako artystę wszechstronnie utalentowanego, do którego twórczości sięgali później wielcy mistrzowie słowa: Zbigniew Herbert, Tadeusz Różewicz, Krzysztof Kamil Baczyński czy Miron Białoszewski. 

Wybór prac zaprezentowanych na wystawie jest reprezentatywny dla Norwida pod względem tematycznym. Na ekspozycję składają się autoportrety, portrety, sceny religijne, rodzajowe i satyryczne oraz kompozycje symboliczne. Mimo różnego czasu powstania i różnorodnych technik, rysunki wydają się stanowić jednorodny zespół ukazujący doskonały warsztat rysunkowy autora, potrafiącego zamknąć dzieła plastyczne w kilku lapidarnych liniach, a jednocześnie świetnego obserwatora.  Autorzy wystawy chcą osadzić artystę w kontekście epoki – stąd też przewaga szkiców z przedstawieniami współczesnych Norwidowi osób i sytuacji.

Notatki rysunkowe Norwida stanowią poniekąd zapis wrażeń i stanów psychicznych – rodzaj monologu wewnętrznego, strumienia świadomości.

Lekka kreska, humorystyczne ujęcia osób, zwierząt czy postaci fantasmagorycznych ukazują inną twarz poety i filozofa, pokazując że Norwid był świetnym obserwatorem, który ironicznie, ale i ze smutkiem spoglądał na rzeczywistość.

Badanie dzieł plastycznych Norwida jest utrudnione, ponieważ uległy one rozproszeniu lub zniszczeniu. Do obiegu aukcyjnego trafiały również falsyfikaty. Przez wiele lat twórczość plastyczna poety znana była jedynie w wąskim kręgu norwidologów. Dopiero od lat dwutysięcznych jest coraz bardziej ceniona i pozytywnie wartościowana ze względu na dobry warsztat, subtelność kreski i ładunek emocjonalny. 

Wystawa NCK w Kordegardzie ukazuje mało znane oblicze genialnego poety i myśliciela. Zachęca do uważności i pobudza wrażliwość i otwartość na współczesne talenty. Serdecznie zapraszamy!

Wystawa „Sztukmistrz. Norwid – rysunki”

Galeria Kordegarda 26.09 – 24.10.2021 r.

Kuratorem wystawy jest Katarzyna Haber

Organizatorzy wystawy: MKDNiS i NCK

Źródło: MKDNiS/ NCK