[[jQueryInclude?preset=slides]]

fot. PAP/Adam Warżawa

fot. PAP/Adam Warżawa

fot. PAP/Adam Warżawa

Niezwykłość tego festiwalu polega na tym, że istnieje tu możliwość międzypokoleniowych spotkań ze świadkami historii – powiedział wiceminister kultury Jarosław Sellin podczas uroczystej gali, która rozpoczęła X Festiwal Filmowy Niepokorni Niezłomni Wyklęci w Gdyni. W trakcie uroczystości uhonorowano świadków historii oraz osoby, które wspierały działaczy podziemia niepodległościowego i solidarnościowego. Jedno z wyróżnień – „Sygnet Niepodległości” otrzymał pośmiertnie Józef Franczak, ps. Laluś – ostatni Żołnierz Wyklęty zamordowany przez bezpiekę w 1963 r.

Wiceminister kultury Jarosław Sellin podkreślił, że przyjeżdżając na festiwal, co roku poznaje losy kolejnych patriotów z różnych krajów Europy Środkowej – Węgier, Łotwy, Estonii, Litwy, Czech, Słowacji. Za tę możliwość podziękował dyrektorowi festiwalu Arkadiuszowi Gołębiewskiemu i wszystkim jego współpracownikom.

- Dziękuję w imieniu państwa polskiego, bo ono powinno prowadzić ambitną, mądrą politykę historyczną, ale musi mieć do tego narzędzia, instrumenty. Wy w tym wybitnie pomagacie – podkreślił minister Sellin.

Ambasador Węgier w Polsce Orsolya Zsuzsanna Kovacs odczytała list Victora Orbana, skierowany do uczestników Festiwalu.

- Nasze wizje demokracji i wolności są zrodzone z myśli i czynów takich patriotów, którzy ani pod wpływem przymusu, ani dla własnych interesów czy dla świętego spokoju nigdy nie ulegli żadnej ideologii czy dyktaturze. Odsłania się tutaj Europa Środkowa, która bardzo wiele wycierpiała, ale która nie traci swojej pamięci i również w obecnych swych zmaganiach potrafi czerpać siły ze swoich bohaterów, walczących o wolność, z ich nieugiętej wiary, z ich wytrwałości oraz ich ofiarnego poczucia obowiązku wobec ojczyzny– napisał Viktor Orban.

Podczas uroczystej gali uhonorowano świadków historii oraz osoby, które aktywnie wspierały działaczy podziemia w czasie okupacji.

„Sygnetami Niepodległości”, czyli wyróżnieniami przyznawanymi świadkom historii bohatersko walczącym o wolność oraz niepodległość kraju, nagrodzono m.in. płk. Józefa Zawitkowskiego, ps. Wierny – najdłużej żyjącego żołnierza oddziału „Ojca Jana”, Józefa Franczaka, ps. Laluś – ostatniego Żołnierza Wyklętego, który ukrywał się aż do 1963 r., kiedy został zamordowany przez bezpiekę, Janinie Różeckiej, ps. Dora – sanitariuszce z Powstania Warszawskiego oraz Stanisławie Makarze.

Wręczono również wyróżnienia „Drzwi do Wolności”, przyznawane za odwagę oraz poświęcenie bohaterom wspierającym działaczy i liderów podziemia niepodległościowego oraz solidarnościowego, jak również osobom, które w niezłomny sposób propagują ideę wolności. Brawami i okrzykami "Cześć i chwała bohaterom" publiczność nagrodziła odbierającego to wyróżnienie 91-letniego kpt. Jerzego Stawskiego, ps. Lubicz - kapitana Wojska Polskiego, żołnierza Armii Krajowej oraz Konspiracyjnego Wojska Polskiego.

- Będę mówił tak głośno, żeby nie tylko dotarło do świadomości, ale mój głos ma dotrzeć do waszych serc. (...) Jak to się stało, że ja od 14 roku życia z dziecka stałem się obrońcą ojczyzny? Bo ojczyzna to jest najważniejsza dla Polaków sprawa - mówił kpt. Stawski.

„Drzwi do Wolności” przyznano także m.in. działaczce „Solidarności Walczącej” Albinie Wiktorskiej, działaczce „Solidarności” i „Solidarności Walczącej” Elżbiecie Kujawie-Nanengast, działaczowi opozycji, założycielowi pisma młodych katolików „Spotkania” Piotrowi Jeglińskiemu oraz prof. Wacławowi Felczakowi.

Przyznano także nagrodę „Źródło” dla pasjonatów historii, którzy swoją pracą, wiedzą oraz doświadczeniem inspirują twórców filmowych do podejmowania tematyki historycznej. W tym roku otrzymał ją Andrzej Kołodziej.

Wśród wyróżnionych przyjaciół Festiwalu NNW znaleźli się m.in. Małgorzata i Jan Żarynowie.

Festiwal Filmowy Niepokorni Niezłomni Wyklęci zakończy się 2 października.