Minister kultury przypomniał, że od dwóch lat świętujemy 100-lecie odrodzenia Państwa Polskiego, a „w ten nurt wielkich jubileuszy włącza się także 100. rocznica urodzin człowieka, bez którego nie możemy sobie wyobrazić historii naszego kraju, a właściwie Europy i świata, w XX wieku.”

Karol Wojtyła, biskup krakowski, kardynał, a końcu papież Jan Paweł II to postać symbol to w najnowszych dziejach Polski. Jego wybór na Stolicę Piotrową zdecydowanie wpłynął na społeczne zjednoczenie w ówczesnej Polsce, które wkrótce przełożyło się na przyspieszenie przemian wolnościowych, a w rezultacie na obalenie komunizmu w Europie środkowo-wschodniej – napisał w liście Profesor Piotr Gliński

Wicepremier podkreślił, że znaczenia tych dokonań nie można negować. „Nawet osoby niezwiązane z katolicyzmem powinny w sposób obiektywny ocenić dorobek papieża Polaka, chociażby w zakresie nauki społecznej, wskazującego także już po obaleniu komunizmu na zagrożenia, jakie niesie ze sobą nurt przemian, w którym tak często brakuje wartości duchowych, będących obok tradycji głównym spoiwem polskiej tożsamości narodowej” – przekonywał.

Minister kultury zaznaczył w liście, że Muzeum Narodowe w Warszawie „nie uchyla się przed podejmowaniem przez artystów współczesnych krytycznym komentarzem do bieżących, istotnych dla nas wydarzeń, stając się przez to miejscem dyskusji i stawiania pytań o rolę sztuki, tradycji i pamięci”.

W uroczystości odsłonięcia instalacji udział wzięli przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, instytucji kultury, środowisk artystycznych i naukowych, świata dyplomacji, mediów i biznesu oraz Dyrekcja MNW.

Instalacja „Zatrute źródło”

Dziedziniec Główny Muzeum Narodowego w Warszawie po raz kolejny stał się miejscem prezentacji dzieła współczesnego artysty. Jerzy Kalina odtworzył postać Jana Pawła II w sposób realistyczny, bez jej estetyzacji. To figura naturalnej wielkości, ustawiona bez postumentu i bez gabloty.

Instalacja na dziedzińcu MNW to odpowiedź polskiego artysty na rzeźbę Maurizio Cattelana La Nona Ora z 1999 roku. W ujęciu Kaliny Jan Paweł II nie jest bezsilnym, starym człowiekiem przygniecionym meteorytem, lecz tytanem o nadludzkiej sile. Jerzy Kalina, w pierwszej swojej pracy poświęconej Janowi Pawłowi II, postrzega papieża jako człowieka, który odegrał decydującą rolę w najnowszej historii Polski i Europy. Rozpoczął proces przemian historycznych, społecznych i duchowych.

Jak podkreśla twórca, instalacja z figurą papieża nie jest pomnikiem, ma raczej charakter efemeryczny. W warstwie treściowej istotną rolę odgrywa bowiem zagadnienie czasu, trwania i przemijania, z jednej strony wpisane w symbolikę kamienia, z drugiej – wiążące się z czasowym charakterem instalacji, prezentowanej jedynie przez kilka miesięcy. Integralną jej częścią jest usytuowana na dziedzińcu kamienna fontanna – dlatego dzieło należy analizować w kontekście otaczającej je przestrzeni i architektury muzeum. Skrzydła gmachu tworzą wizualną ramę oraz kontekst historyczno-symboliczny. Tytuł instalacji, postać świętego trzymającego wielki głaz oraz czerwona woda w niecce fontanny, mają według twórcy nawiązywać do polskich mitów i symboli. Stawiają pytania o rolę sztuki, tradycji i pamięci. Całość przedstawienia buduje wielowątkową i wielopoziomową opowieść o sztuce, postrzeganiu historii, ale również o ponadczasowych, ogólnoludzkich wartościach.