Piotr Machalica urodził się 13 lutego 1955 r. w Pszczynie. W 1981 r. został absolwentem warszawskiej PWST. Przez ponad 20 lat był związany z Teatrem im. Zygmunta Huebnera w Warszawie, gdzie występował m.in. „Medei” wg Eurypidesa w reż. Huebnera, „Weselu” wg Wyspiańskiego w reż. Krzysztofa Nazara, „Trzech siostrach” wg Czechowa w reż. Agnieszki Glińskiej i „Królu Learze” wg Szekspira w reż. Piotra Cieplaka.

W 2006 r. aktor został dyrektorem ds. artystycznych w Teatrze im. Adama Mickiewicza w Częstochowie, gdzie także występował na scenie (chociażby w „Hamlecie” w reż. Andre Huebnera-Ochodło) i reżyserował spektakle (w tym „Życie: Trzy wersje” wg Yasminy Rezy). Funkcję dyrektorską sprawował do 2018 r. Ponadto można go było oglądać w spektaklach Teatru Telewizji, m.in. „Elżbieta, królowa Anglii” i „Sokół Maltański” (reż. L.Adamik).

Na ekranie zadebiutował w 1979 r. w serialu „Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy”. Wystąpił w kilkudziesięciu filmach i produkcjach telewizyjnych, m.in. w „Krótkim filmie o miłości” i „Dekalogu IX” Krzysztofa Kieślowskiego, „Zabij mnie glino” i „Sztuce kochania” Jacka Bromskiego, „Bohaterze roku” Feliksa Falka, „Saunie” Filipa Bajona, „Dniu świra” i „Wszyscy jesteśmy Chrystusami” Marka Koterskiego. Prócz tego szeroka publiczność kojarzy go z serialami „Złotopolscy”, „Egzamin z życia” i „Prosto w serce”.

Piotr Machalica zasłynął też jako wykonawca piosenki aktorskiej. Śpiewał głównie piosenki Okudżawy, Brassensa, Wojciecha Młynarskiego i Jana Wołka. Wydał płyty: „Portret muzyczny: Brassens i Okudżawa”, „Moje chmury płyną nisko”, „Piaskownica” i „Mój ulubiony Młynarski”.

Był laureatem wielu nagród i wyróżnień. Doceniono go m.in. Nagrodą Wyspiańskiego (1991 r.) i odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” (1997 r.). W 2005 r. otrzymał Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, a w 2011 r. - nagrodę Wielki Ukłon na Festiwalu Filmowym Quest Europe w Zielonej Górze.