W postępowaniu karnym - między innymi, aby zapobiec popełnieniu przez podejrzanego/oskarżonego nowego, ciężkiego przestępstwa, może zostać zastosowany środek zapobiegawczy wówczas, gdy zebrane dowody wskazują na duże prawdopodobieństwo, że podejrzany/oskarżony popełnił przestępstwo.

Aby prokurator lub sąd mogli uzyskać dowody i ocenić, czy istnieją podstawy do zastosowania środków zapobiegawczych - w tym także tych, które będą chronić pokrzywdzonego, jako osobę doznającą przemocy – organy ścigania muszą być powiadomione o popełnieniu przestępstwa. Ważnym dowodem są zeznania pokrzywdzonego.

Prokurator w toku postępowania przygotowawczego, a sąd aż do chwili rozpoczęcia wykonania kary, mają prawo zastosować między innymi następujące środki zapobiegawcze wobec sprawcy przemocy w rodzinie, który jest podejrzanym lub oskarżonym:

1. Tymczasowe aresztowanie (stosuje wyłącznie sąd. Prokurator może wystąpić do sądu z wnioskiem o zastowanie tymczasowego aresztowania);

2. Oddanie pod dozór Policji z obowiązkiem stosowania się do wymagań określonych w postanowieniu, które mogą polegać m. in. na:

a) zakazie opuszczania określonego miejsca pobytu,

b) zgłaszaniu się do organu dozorującego w określonych odstępach czasu, zawiadamianiu go o zamierzonym wyjeździe oraz o terminie powrotu,

c) zakazie kontaktowania się z pokrzywdzonym lub z innymi osobami,

d) zakazie zbliżania się do określonych osób na wskazaną odległość,

e) zakazie przebywania w określonych miejscach,

f) a także na innych ograniczeniach swobody oskarżonego, niezbędnych do wykonywania dozoru (275 § 2 k.p.k.).

3. Oddanie pod dozór Policji pod warunkiem, że sprawca opuści w wyznaczonym terminie lokal zajmowany wspólnie z pokrzywdzonym oraz wskaże miejsce swojego pobytu. Ten środek stosuje się zamiast tymczasowego aresztowania, gdy zachodzą przesłanki jego zastosowania wobec podejrzanego/oskarżonego o przestępstwo popełnione z użyciem przemocy lub groźby bezprawnej na szkodę osoby najbliższej albo innej osoby zamieszkującej wspólnie ze sprawcą (art. 275 § 3 k.p.k.)

4. Okresowe opuszczenie lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym, (jeżeli zachodzi uzasadniona obawa, że oskarżony ponownie popełni przestępstwo z użyciem przemocy wobec tej osoby, zwłaszcza gdy popełnieniem takiego przestępstwa groził – 275a k.p.k.)

Jeżeli podejrzany/oskarżony uniemożliwia lub utrudnia wykonywanie zastosowanego wobec niego środka zapobiegawczego lub umyślnie naruszył obowiązek lub zakaz związany ze stosowaniem takiego środka, sąd lub prokurator jest zobowiązany zastosować środek zapobiegawczy gwarantujący skuteczną realizację celów jego stosowania (art. 258a k.p.k.).

Oznacza, to że jeśli zastosowany środek zapobiegawczy nie był wystarczający, w jego miejsce może zostać zastosowany inny, niekiedy surowszy (np. w miejsce dozoru Policji na wniosek prokuratora sąd może zastosować tymczasowe aresztowanie).