Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej „Trybunał”) opublikował 28 listopada 2024 r. decyzję z dnia 7 listopada 2024 r. w sprawie Kramska i Kramski przeciwko Polsce (skarga nr 21518/23). Skarżący w skardze złożonej do Trybunału zarzucili naruszenie art. 6 ust. 1 i art. 13 Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej „Konwencja”) w związku z nadmierną długością postępowania karnego oraz braku skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym.

Skarżącym 4 listopada 2015 r. postawione zostały zarzuty. 19 maja 2021 r. złożyli skargę do Sądu Apelacyjnego w Katowicach na przewlekłość postępowania przygotowawczego. Sąd Apelacyjny w Katowicach na skutek złożonej skargi 8 września 2021 r. przyznał skarżącemu 5000 zł tytułem zadośćuczynienia za przewlekłość postępowania karnego, z kolei 12 października 2021 r. przyznał skarżącej taką samą kwotę z tożsamego tytułu. 18 maja 2023 r. skarżący wystąpili do Trybunału ze skargą na przewlekłość postępowania karnego przed Prokuratorem Okręgowym w Gliwicach oraz brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym.

7 marca 2024 r. Rząd poinformował, że skarżący otrzymali odszkodowanie w wysokości dwukrotnie wyższej niż kwota wskazana w formularzu skargi, a mianowicie 10000 zł. Rząd zwrócił ponadto uwagę Trybunału na fakt, że takie pominięcie było kluczowe dla oceny zarzucanych naruszeń, co stanowiło nadużycie prawa do skargi i zwrócił się do Trybunału o uznanie skargi za niedopuszczalną. Skarżący potwierdzili fakty przedstawione przez Rząd i stwierdzili, że odszkodowanie otrzymane na poziomie krajowym było w każdym razie nieznaczne. W ocenie Trybunału skarżący nie przedstawili żadnego wiarygodnego wyjaśnienia braku poinformowania Trybunału o rzeczywistej kwocie odszkodowania otrzymanego na poziomie krajowym. Trybunał zwrócił uwagę, że sporne informacje, niezbędne do prawidłowej oceny dopuszczalności sprawy, były niewątpliwie w posiadaniu skarżących w chwili złożenia skargi i nie przedstawiono wystarczającego uzasadnienia dla nieujawnienia przez nich tych informacji, co było sprzeczne z celem prawa do skargi.

Trybunał powtórzył, że skarga może zostać odrzucona jako nadużycie prawa do skargi indywidualnej w rozumieniu art. 35 ust. 3 lit. a Konwencji, jeżeli m.in. została ona świadomie oparta na fałszywych informacjach lub jeśli istotne informacje i dokumenty zostały celowo pominięte, albo gdy były one znane od samego początku, albo gdy w trakcie postępowania nastąpiły nowe istotne zmiany. Niekompletne i w związku z tym wprowadzające w błąd informacje mogą stanowić nadużycie prawa do skargi, zwłaszcza jeśli przedmiotowe informacje dotyczą samego sedna sprawy i nie podano wystarczającego wyjaśnienia nieujawnienia tych informacji (zob. Gross przeciwko Szwajcarii [WI], nr 67810/10, § 28, ETPC 2014).

Biorąc powyższe pod uwagę, Trybunał stwierdził, że skarga stanowiła nadużycie prawa do skargi indywidualnej i musi zostać odrzucona zgodnie z art. 35 ust. 3 lit. a i ust. 4 Konwencji. Z tych też powodów Trybunał jednogłośnie uznał skargę za niedopuszczalną.

Decyzja jest dostępna w języku angielskim w bazie orzeczniczej Trybunału (https://hudoc.echr.coe.int).