Usprawnienie pracy sądownictwa, lepszy dostęp obywatela do wymiaru sprawiedliwości, szybsze dostosowanie sądów do potrzeb XXI wieku poprzez ich cyfryzację - to przewidywane efekty ustawy. Jej założenia przedstawił w Sejmie wiceminister Sebastian Kaleta.

E-licytacje komornicze

Wśród nowych rozwiązań są e–licytacje komornicze nieruchomości, które pozwolą na likwidację zmów między licytantami, zapewnią transparentność i bezpieczeństwo postępowania. Zyskają na tym wierzyciele i dłużnicy, ponieważ dzięki uproszczonej i zdalnej formie licytowania zwiększy się zainteresowanie licytacjami. Nowe przepisy są wzorowane na sprawdzonej już e-licytacji ruchomości.

Rozprawy zdalne

Ustawa przewiduje przyjęcie jako zasady prowadzenia rozpraw za pośrednictwem środków komunikowania się na odległość, toteż strony postępowania, a także świadkowie i biegli, nie będą musieli osobiście stawiać się w sądzie. Zmniejszy się przez to ryzyko epidemiczne, a  utrzymana zostanie jawność rozprawy dla stron.

Nowa ustawa przewiduje, że osobom nieposiadającym odpowiednich urządzeń technicznych zostanie zagwarantowany dostęp do nich w sądzie. Tradycyjna rozprawa będzie mogła odbyć się za zgodą prezesa sądu w przypadku braku możliwości technicznych przeprowadzenia rozprawy zdalnej, o ile nie spowoduje to zagrożenia epidemicznego. Wyjątkowo, gdy rodzaj sprawy na to pozwoli, sąd będzie mógł rozstrzygać sprawy na posiedzeniach niejawnych. 

Transmisje w sprawach reprywatyzacji

Rozprawy sądów administracyjnych rozstrzygających w sprawach „dzikiej reprywatyzacji” nieruchomości warszawskich, mają być transmitowane publicznie, co przyczyni się do większej kontroli społecznej nad tym wrażliwym obszarem działalności sądów. Skończy się wydawanie wyroków o decyzjach Komisji Weryfikacyjnej za zamkniętymi drzwiami i bez uzasadnienia. Na pozytywne strony tych zmian zwracał uwagę minister Sebastian Kaleta.

- Niedopuszczalne jest, by w tak ważnych sprawach, gdy poszkodowani lokatorzy latami czekają na sprawiedliwość, nie mogli się, jak dotąd, dowiedzieć, dlaczego sąd wydał konkretne rozstrzygnięcie i jak je uzasadnia – podkreślał.

Jeden sędzia rozpozna sprawę

Ustawa zakłada przyjęcie jako zasady rozpoznawania spraw przez jednego sędziego (także w drugiej instancji), co wyeliminuje odwoływanie rozpraw w razie choroby jednego z członków składu orzekającego. Takie rozwiązanie umożliwi też bardziej efektywne wykorzystanie kadry orzeczniczej.

Szybkie doręczenia

W ustawie są rozwiązania pozwalające na doręczenie profesjonalnym pełnomocnikom (adwokatom, radcom prawnym, Prokuratorii Generalnej) pism sądowych za pośrednictwem specjalnego systemu teleinformatycznego (Portalu Informacyjnego Sądów Powszechnych). Pozwoli to ograniczyć ilość korespondencji papierowej i skróci czasu obiegu korespondencji między sądem a pełnomocnikami.

Już dziś pisma te zamieszcza się na portalu, zatem nowe przepisy pozwolą na bardziej efektywne wykorzystanie sprawdzonych rozwiązań informatycznych. Uwolnią sądy od drukowania i wysyłania takiej korespondencji tradycyjną pocztą. Pismo będzie dostępne w systemie natychmiast po jego umieszczeniu, a skutek doręczenia nastąpi z dniem zapoznania się z nim przez pełnomocnika - nie później jednak niż 14 dni od umieszczenia na portalu. Obecnie okres między wysłaniem pisma a dołączeniem do akt zwrotnego potwierdzenia odbioru może zająć aż ponad miesiąc.

 

Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości