Ustawa z 6 marca 2018 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz ustawy – Kodeks karny, zwiększyła kary za nieuzasadnione zabijanie zwierząt i za znęcanie się nad nimi. Przyczyną zmian legislacyjnych były sytuacje, w których zbyt często osoby, które bestialsko traktowały zwierzęta, dostawały kary, które w poczuciu społecznym odbiegały od zasady sprawiedliwości. Były to często kary niedotkliwe, w zawieszeniu. Nowe przepisy, dzięki wprowadzeniu katalogu rozwiązań rozszerzających możliwości i instrumenty państwa w zakresie ochrony zwierząt,  znacząco poprawiają sytuację zwierząt. Wskazane powyżej działania wyszły naprzeciw zgłaszanym przez wiele lat uwagom organizacji działających na rzecz ochrony praw zwierząt.

Po kilku miesiącach działania ustawy można dostrzec, że o 20 proc. wzrosła ilość kierowanych aktów oskarżenia, a ilość stwierdzonych przestępstw polegających na znęcaniu się nad zwierzętami zwiększyła się o ponad 14 proc., co świadczy o tym, że organy wymiaru sprawiedliwości poważniej traktują tego typu czyny.

Informacja o ustawie

Surowsze kary

Ustawa zwiększa kary za zabijanie zwierząt i znęcanie się nad nimi z 2 do 3 lat pozbawienia wolności. W przypadku dokonania tego ze szczególnym okrucieństwem kara wzrosła do 5 lat.

Obligatoryjne, a więc nieuchronne dla sprawcy, stało się orzekanie przez sąd nawiązki, w wysokości od 1000 zł do 100.000 zł na cel związany z ochroną zwierząt. Dzięki tym przepisom do organizacji mogą trafić znaczne środki, co spowoduje realne, efektywniejsze zwiększenie ochrony nad zwierzętami.

Do czasu wprowadzenia nowych przepisów sąd mógł, ale nie musiał, orzec nawiązkę w granicach od 500 do 100.000 zł. Orzekano ją średnio w 39 proc. skazań, przy czym w 88 proc. kwota nawiązek nie przekraczała 1000 zł. W ostatnich pięciu latach przed wejściem ww. ustawy w życie nawiązkę w wysokości od 5000 do 10.000 zł orzeczono dwa razy, natomiast od 10.000 do 20.000 tys. zł – zaledwie raz.

Skuteczna ochrona

Ustawa wprowadziła zmianę dotyczącą zakazu wykonywania zawodów związanych z kontaktem ze zwierzętami. Orzeczenie takiego zakazu pozostaje fakultatywne przy podstawowym typie czynów karalnych popełnianych na zwierzętach. Natomiast przy znęcaniu się ze szczególnym okrucieństwem – stało się obligatoryjne. Zakaz ten ma być jednak stosowany jedynie, gdy sprawca popełnił przestępstwo w związku z wykonywaniem tego typu zawodów.

Zmiany objęły też środek karny w postaci zakazu posiadania zwierząt. Podobnie jak w przypadku zakazu wykonywania zawodu, fakultatywne pozostaje orzeczenie takiego zakazu przy podstawowym typie czynów karalnych popełnianych na zwierzętach. Środek ten stał się natomiast obligatoryjny przy znęcaniu się ze szczególnym okrucieństwem. Nowe przepisy umożliwiają też orzekanie zakazu posiadania zwierząt w razie warunkowego umorzenia postępowania.

W ustawie wydłużony został czas, na jaki można orzec zakaz posiadania zwierząt i zakazy wykonywania zawodów, które są związane z wykorzystywaniem zwierząt lub oddziaływaniem na nie – z 10 do 15 lat. Ustawa wprowadza karę pozbawienia wolności w wysokości od 3 miesięcy do lat 5 za niestosowanie się do tych zakazów.

Konkurs dla organizacji pozarządowych

Kolejny etapem wdrożenia nowych przepisów dotyczących ochrony zwierząt jest ogłoszony przez Ministerstwo Sprawiedliwości konkurs skierowany do organizacji pozarządowych, których celem statutowym jest ochrona praw zwierząt.

Przedmiotem konkursu jest opracowanie publikacji „Ustawa o ochronie zwierząt – informator prawny dla praktyków”.

Informacje o konkursie

Kapituła konkursu wybierze najlepszą pracę konkursową na opracowanie przez organizację pozarządową publikacji „Ustawa o ochronie zwierząt – informator prawny dla praktyków”. Przez organizacje pozarządowe należy rozumieć organizację pozarządową, prowadzącą działalność pożytku publicznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, w zakresie ochrony praw zwierząt, w sposób nieprzerwany od co najmniej 2 lat.

Informator prawny kierowany jest przede wszystkim do policji, prokuratorów i sędziów, czyli osób odpowiedzialnych za egzekwowanie prawa. Może być on również pomocnym materiałem szkoleniowym dla innych podmiotów związanych z szeroko pojętym wymiarem sprawiedliwości. Dlatego istotna jest zawartość merytoryczna prac konkursowych, a nie ich objętość. Informator powinien zawierać wskazówki jak należy interpretować przepisy ww. ustawy. W przypadku wyboru zwycięskiej pracy Ministerstwo Sprawiedliwości planuje przekazać ją do druku a następnie wysłać do jednostek policji, sądów i prokuratur.

Wybór pracy konkursowej będzie dokonany na podstawie następujących kryteriów:

• zawartość merytoryczna (ocenę opisanych zagadnień merytorycznych w sposób wyczerpujący i zgodny z obowiązującym stanem prawnym),
• proponowana forma publikacji (innowacyjne formy dotarcia do adresata, estetykę wykonania, wartość merytoryczną).

Nagroda w konkursie:

• 15 000 złotych.

Wypełniony i podpisany „Formularz zgłoszeniowy do konkursu na opracowanie „Ustawa o ochronie zwierząt – informator prawny dla praktyków” (załącznik nr 1) wraz z pracą konkursową zapisaną na pendrive lub innym nośniku danych należy przesłać na adres:

Ministerstwo Sprawiedliwości
Departament Prawa Administracyjnego
Al. Ujazdowskie 11
00-950 Warszawa

z dopiskiem: „Konkurs na opracowanie „Ustawa o ochronie zwierząt – informator prawny dla praktyków”.

Termin zgłaszania prac upływa 19 października 2018 roku.

W razie ewentualnych pytań prosimy o kontakt: witold.ciesla@ms.gov.pl, marcin.nowak@ms.gov.pl lub Daniel.Mielnik@ms.gov.pl

Zachęcamy do wzięcia udziału w konkursie!