Minister Adam Bodnar w swoim wystąpieniu (1.08.2024 r.) zwrócił uwagę, że praworządność jest jedną z podstawowych wartości i warunkiem zasadniczym ochrony praw podstawowych i demokracji.

Praworządność polega na tym, że wszystkie organy władzy działają zawsze w granicach prawa. Pojęcie praworządności obejmuje przejrzysty, demokratyczny i pluralistyczny proces stanowienia prawa, skuteczną ochronę sądową – w tym dostęp do wymiaru sprawiedliwości – zapewnianą przez niezależne i bezstronne sądy. To także trójpodział władzy. Praworządność wymaga, aby każdemu na mocy prawa przysługiwała jednakowa ochrona. Zapobiega  także arbitralnemu wykorzystywaniu władzy przez rząd. Gwarantuje ochronę podstawowych praw politycznych oraz swobód obywatelskich.

Dotychczasowa sytuacja w Polsce pokazała jak istotna jest praworządność. Prowadzona w latach 2015 – 2023 tzw. reforma sądownictwa doprowadziła do sytuacji, w której sądownictwo w Polsce zaczęło odbiegać od standardów europejskich i międzynarodowych. Stan sądownictwa w Polsce, w szczególności kwestie niezawisłości i bezstronności sędziów, budziły wątpliwości wielu sędziów krajowych, organizacji, stowarzyszeń sędziowskich, sądów w innych państwach członkowskich oraz instytucji Unii Europejskiej.

Orzecznictwo TSUE, który w ostatnich latach potwierdził ścisłą zależność pomiędzy niezawisłością sądów i przestrzeganiem praw jednostki wynikających z traktatów unijnych było bezprecedensowe.. Zagrożenia dla sądów polskich były również zagrożeniami dla sądów unijnych, ponieważ naruszenia praw podstawowych mają wpływ nie tylko na prawo krajowe.

Prowadzone obecnie przez Rząd RP przywracanie praworządności musi uwzględniać te wzajemne powiązania, mając na celu wzmocnienie systemów wewnętrznych  jak i międzynarodowych. Wnioski wyciągnięte z kryzysu praworządności lat 2015-2023 dostarczają cennych spostrzeżeń dla wszystkich krajów. Tradycje konstytucyjne i demokratyczne Polski są integralną częścią systemów krajowych wielu państw, a stojące przed Polską wyzwania wnoszą wkład w nasze zbiorowe doświadczenie.

Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar wygłosił również przemówienie w Chicago Council on Global Affairs, „Fixing a Broken Democracy: Lessons From Poland”.

Wyjazd Ministra Adama Bodnara do Chicago odbywa się na zaproszenie międzynarodowej organizacji World Justice Project, której misją jest praca na rzecz rozwoju praworządności na całym świecie.

Organizuje ona coroczne międzynarodowe spotkania, na których wybitni liderzy, reprezentujący różne części świata i różne dyscypliny naukowe, spotykają się, by opracować działania wzmacniające praworządność. WJP stworzył też World Justice Project Rule of Law Index, narzędzie oceny, które pokazuje, w jakim stopniu państwa przestrzegają praworządności.

Chicago Council on Global Affairs to amerykański zespół doradców ds. międzynarodowych. Jego misją jest zwiększanie wiedzy i zaangażowania w sprawy globalne.

Minister Adam Bodnar upamiętnił 80. rocznicę wybuchu Powstania Warszawskiego składając wiązankę kwiatów pod pomnikiem Żołnierza Polskiego II Wojny Światowej w Chicago.