Na dziedzińcu ministerstwa, gdzie powstaje pomnik por. Jana Rodowicza „Anody”, odbyła się symboliczna uroczystość upamiętniająca żołnierza powstańczego batalionu „Zośka”. Wieńce złożyli wiceministrowie sprawiedliwości Michał Woś i Sebastian Kaleta, rodzina żołnierza-bohatera, towarzysze broni „Anody” z batalionu „Zośka”, przedstawiciele IPN i Społecznego Komitetu Opieki nad Grobami Poległych Żołnierzy Batalionu „Zośka”. Wartę honorową pełnili funkcjonariusze Służby Więziennej oraz Grupa Historyczno-Edukacyjna „Szare Szeregi”.

Na ogrodzeniu otaczającym gmach ministerstwa można od dziś oglądać plenerową wystawę poświęconą Janowi Rodowiczowi, a w nocy z 7 na 8 stycznia na budynku ministerstwa wyświetlona zostanie iluminacja przedstawiająca postać bohatera.

Jan Rodowicz urodził się 7 marca 1923 r. Należał do pokolenia wychowanego w odrodzonej w 1918 r. Rzeczypospolitej. Jako uczeń Gimnazjum i Liceum im. Stefana Batorego w Warszawie należał do legendarnej 23. Warszawskiej Drużyny Harcerskiej „Pomarańczarni”, z której wywodzili się późniejsi członkowie Szarych Szeregów, upamiętnieni w „Kamieniach na szaniec” Aleksandra Kamińskiego: Tadeusz Zawadzki - „Zośka”, Jan Bytnar - „Rudy” i Aleksy Dawidowski - „Alek”.

Po wybuchu wojny Rodowicz włączył się w działalność konspiracyjną. Uczestniczył w najważniejszych akcjach bojowych Grup Szturmowych Szarych Szeregów: akcji pod Arsenałem, odbiciu więźniów pod Celestynowem, akcji pod Czarnocinem, Sieczychami i w Wilanowie.

W czasie Powstania Warszawskiego walczył najpierw na Woli. 9 sierpnia został ciężko ranny w płuco. Dwa dni później, już w szpitalu, odznaczony został orderem Virtuti Militari.

31 sierpnia po ewakuacji Starówki przedostał się kanałami wraz z grupą rannych żołnierzy Batalionu „Zośka” na Śródmieście. Trafił do szpitala przy ul. Hożej, a później dołączył do kolegów walczących na Czerniakowie. 15 września został ponownie ranny, podobnie jak następnego dnia podczas transportu do szpitala.

We wrześniu 1945 r. posłuchał apelu płk. Jana Mazurkiewicza „Radosława” i ujawnił się jako żołnierz Armii Krajowej. Zaangażował się w ekshumacje i godny pochówek poległych kolegów. Na Cmentarzu Powązkowskim powstała kwatera Szarych Szeregów, znana z charakterystycznych brzozowych krzyży.

Poświęcił się również  integrowaniu środowiska byłych żołnierzy batalionu „Zośka”. Zainicjował powstanie Archiwum Batalionu „Zośka”, kompletował wykazy poległych.

Aresztowany w Wigilię  Bożego Narodzenia 1948 r., został przewieziony do Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na ul. Koszykową w Warszawie.  Zginął 7 stycznia 1949 r. podczas przesłuchania.

12 stycznia ciało„Anody” w tajemnicy przewieziono do zakładu pogrzebowego, a później anonimowo pochowano na Cmentarzu Powązkowskim. Bliscy o jego śmierci dowiedzieli się dopiero 1 marca. 16 marca odbyła się ekshumacja i przeniesienie zwłok do rodzinnego grobu na Starych Powązkach.

Jan Rodowicz został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.

„Anoda” jest dziś patronem drużyn harcerskich i ulic, bohaterem filmów dokumentalnych, książek oraz spektaklu Teatru Telewizji. Przyznawana jest też ustanowiona przez Muzeum Powstania Warszawskiego Nagroda im. Jana Rodowicza „Anody”. To honorowe odznaczenie dla osób wyróżniających się zaangażowaniem w działania społeczne oraz postawą stanowiącą przykład dla młodego pokolenia. Nagroda przeznaczona jest dla współczesnych bohaterów - osób, które bezinteresownie robią wyjątkowe rzeczy dla innych.

 

Biuro Komunikacji i Promocji
Ministerstwo Sprawiedliwości