Najnowsza decyzja Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
29.08.2024
Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej: Trybunał lub ETPC) opublikował 29 sierpnia 2024 r. decyzję z dnia 9 lipca 2024 r. w sprawie Gniazdowska - Sapieha przeciwko Polsce (nr 18887/11). Skarga dotyczyła naruszenia art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej: Konwencja) ze względu na naruszenie prawa do rzetelnego procesu, a w szczególności dot. rzekomo niewłaściwego uzasadnienia decyzji Sądu Najwyższego w zakresie dopuszczalności skargi kasacyjnej skarżącej, oraz art. 1 Protokołu nr 1 do Konwencji ze względu na naruszenie prawa do ochrony własności w związku z wydanymi w postępowaniu wszczętym przez władze krajowe o nabyciu własności przez zasiedzenie postanowieniami sądowymi, które pozbawiły skarżącą własności nieruchomości, wcześniej skutecznie odzyskanej w drodze administracyjnej poprzez uchylenie decyzji wywłaszczeniowej wydanej na podstawie dekretu z 8 marca 1946 roku o majątkach opuszczonych i poniemieckich. Skarżąca zmarła w toku postępowania, lecz Trybunał uznał, że w jej miejsce może wstąpić Pan Bogdan Komornicki, którego skarżąca powołała do dziedziczenia w testamencie. Trybunał stwierdził, że doszło do ingerencji w niezakłócone korzystanie z mienia w rozumieniu art. 1 Protokołu nr 1 Konwencji, jednakże skarżąca została pozbawiona mienia zgodnie z Konwencją. W ocenie Trybunału, skarżąca utraciła tytuł własności nieruchomości w dniu 29 lipca 1978 roku w wyniku upływu okresu samoistnego posiadania. Pozbawienie skarżącej posiadania miało miejsce przed jurysdykcją czasową Trybunału, zatem w tym zakresie Trybunał musi odrzucić skargę na podstawie art. 35 § 4 Konwencji. Trybunał nie dopatrzył się również arbitralności w orzeczeniach sądów krajowych stwierdzających nabycie w drodze zasiedzenia. ETPC, w oparciu o wcześniejsze orzecznictwo, zarzut naruszenia art. 6 Konwencji uznał za nieuzasadniony. Trybunał uznał skargę za niedopuszczalną. Wyrok Trybunału jest ostateczny.