Najnowsze decyzje Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
06.07.2023
W dniu 6 lipca 2023 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka („Trybunał”) opublikował następujące decyzje w sprawach przeciwko Polsce:
- Banaś i Tusiński przeciwko Polsce (skarga nr 15071/21) – deklaracje jednostronne i decyzja z dnia 15 czerwca 2023 r. o skreśleniu skarg z listy;
- Dubieszko i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 26749/20 i 9 innych skarg) – ugody i decyzja z dnia 15 czerwca 2023 r. o skreśleniu skarg z listy;
- Janek i Orłowski przeciwko Polsce (skargi nr 61510/21 i 20389/22) – ugody i decyzja z dnia 15 czerwca 2023 r. o skreśleniu skarg z listy;
- Kossowski przeciwko Polsce (skarga nr 24406/14) – decyzja z dnia 13 czerwca 2023 r. o skreśleniu skargi z listy.
Mając na uwadze podobny przedmiot skarg, Trybunał rozpoznał sprawę Banaś przeciwko Polsce (skarga nr 15071/21) łącznie ze sprawą Tusiński przeciwko Polsce (nr 43330/21). Obie skargi dotyczyły zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej: Konwencja) ze względu na przewlekłość postępowania cywilnego oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. W sprawach tych Rząd złożył deklaracje, w których przyznał, że doszło do naruszenia art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji w związku z zaistniałą przewlekłością postępowania oraz brakiem skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym oraz zobowiązał się do wypłacenia skarżącym stosownego zadośćuczynienia w wysokości od 1260 do 2495 euro, które Trybunał uznał za wystarczające i postanowił o skreśleniu tych skarg z listy rozpoznawanych spraw.
Sprawa Dubieszko przeciwko Polsce (nr 26749/20) została rozpoznana łącznie z sprawami ze skarg: p. Tomasza Surmackiego (skarga nr 47583/20), p. Jadwigi Pindur (skarga nr 769/21), p. Jolanty Krzywickiej (skarga nr 8680/21), p. Sławomira Barasińskiego (skarga nr 8947/21), p. Haliny Wójtowicz (skarga nr 9221/21), p. Anny Boneckiej (skarga nr 29735/21), p. Waldemara Ostrowskiego (skarga nr 38476/21), p. Piotra Kuźmickiego (skarga nr 49601/21), p. Wiesława Bąk (nr skargi 61074/21). Wszystkie skargi dotyczyły zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji ze względu na przewlekłość postępowania cywilnego oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. Rząd przyznał, że doszło do naruszenia art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji
w związku z zaistniałą przewlekłością postępowania i brakiem skutecznego środka prawnego w prawie krajowym oraz zobowiązał się do wypłacenia skarżącym stosownego zadośćuczynienia w wysokości od 2040 do 2520 euro. W związku z zawarciem ugody przez strony, Trybunał postanowił skreślić ww. skargi z listy rozpoznawanych spraw.
Z uwagi na podobny przedmiot skarg, Trybunał objął sprawy Janek przeciwko Polsce (skarga nr 61510/21) i Orłowski przeciwko Polsce (skarga nr 20389/22) jedną decyzją. Obie sprawy dotyczyły zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 i art. 13 Konwencji w związku z przewlekłością postępowań karnych oraz brakiem skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. W obu sprawach Rząd złożył deklaracje jednostronne, w których przyznał, że doszło do naruszenia i zaproponował skarżącym wypłatę kwot: 2960 euro (Janek) i 3710 euro (Orłowski). W związku ze zgodą skarżących na warunki deklaracji, Trybunał uznał, że sprawy należy traktować za rozstrzygnięte w drodze ugody pomiędzy stronami i skreślił skargi z listy spraw zgodnie z art. 39 Konwencji.
W sprawie Kossowski przeciwko Polsce (skarga nr 24406/14) skarżący zarzucił, że doszło do naruszenia jego prawa do ochrony życia prywatnego, w związku z oddaleniem przez sądy krajowe powództwa o ochronę dóbr osobistych (dobrego imienia), które skarżący wytoczył przeciwko J.M. - dziennikarzowi, autorowi publikacji prasowej na jego temat. Sądy pierwszej i drugiej instancji orzekły na niekorzyść skarżącego uznając, iż publikując kwestionowany artykuł, J.M. nie przekroczył granic uzasadnionej krytyki dziennikarskiej. Trybunał zauważył, że skarżący jest osobą publiczną - znawcą sztuki upoważnionym do potwierdzania autentyczności dzieł sztuki i wydawania zaświadczeń o zezwoleniu na ich sprzedaż aukcyjną. Uznał również, że autor artykułu nie miał na celu zdyskredytowania skarżącego ani zakwestionowania całości jego działalności zawodowej, ale ograniczył się do ujawnienia kilku konkretnych sytuacji, świadczących o zaniedbaniach lub błędach zawodowych skarżącego. Trybunał zauważył, że sądy krajowe uznały, że publikując swój artykuł J.M przedstawił wystarczającą podstawę faktyczną dla swoich uwag, działał zgodnie z wymaganą od dziennikarza starannością i nie naruszył etyki dziennikarskiej. Wskazał również, że sądy krajowe należycie wyważyły sporne interesy, z jednej strony dobre imię skarżącego, a z drugiej dziennikarską wolność wypowiedzi autora artykułu. Wobec powyższego Trybunał uznał, że skarga jest oczywiście bezzasadna i odrzucił ją zgodnie z art. 35 ust. 3 lit. a i ust. 4 Konwencji.
Wszystkie decyzje są dostępne w języku angielskim albo francuskim w bazie orzeczniczej Trybunału (https://hudoc.echr.coe.int).