Najnowsze decyzje Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
25.05.2023
W dniu 25 maja 2023 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka („Trybunał” lub „ETPC”) opublikował decyzje z dnia 4 maja 2023 r. w sprawach:
- Korzeniewski i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 47834/19 i 6 innych skarg) – ugody i decyzja o skreśleniu skarg z listy zgodnie z art. 39 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności („Konwencja”);
- Lesto sp. z o.o. przeciwko Polsce (skarga nr 47835/20) – decyzja o niedopuszczalności skargi i jej odrzuceniu zgodnie z art. 35 ust. 3 i 4 Konwencji;
- Mróz przeciwko Polsce (skarga nr 60531/19) – deklaracja jednostronna Rządu i decyzja o skreśleniu skargi z listy zgodnie z art. 37 ust. 1 lit. c Konwencji;
- Paliccy i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 39171/20 i 3 inne skargi) – deklaracje jednostronne Rządu i decyzja o skreśleniu skarg z listy zgodnie z art. 37 ust. 1 lit. c Konwencji;
- Julia Sznajder-Malczewska i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 32190/19 i 3 inne skargi) – ugody i decyzja o skreśleniu skarg z listy zgodnie art. 39 Konwencji;
- Wojtaś przeciwko Polsce (skarga nr 52280/16) – deklaracja jednostronna Rządu i decyzja o skreśleniu skargi z listy spraw zgodnie z art. 37 ust. 1 lit. c Konwencji;
- Znój przeciwko Polsce (skarga nr 8079/20) – deklaracja jednostronna Rządu i decyzja o skreśleniu skargi z listy spraw zgodnie z art. 37 ust. 1 lit. c Konwencji.
Mając na uwadze podobny przedmiot skarg Trybunał rozpoznał sprawę Korzeniewski przeciwko Polsce łącznie z 6 innymi skargami: Jacek Stelmaski przeciwko Polsce (skarga nr 11484/20), Włodzimierz Twardowski przeciwko Polsce (skarga nr 13559/20), Piotr Gawron przeciwko Polsce (skarga nr 22939/20), Janusz Giergisiewicz przeciwko Polsce (skarga nr 24041/20), Marek Bieliński przeciwko Polsce (skarga nr 25705/20), Łukasz Witczak przeciwko Polsce (skarga nr 37797/21). Wszystkie sprawy dotyczyły zarzutu naruszenia art.6 ust. 1 i art. 13 Konwencji w związku z przewlekłością postępowań karnych oraz brakiem skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. We wszystkich sprawach Rząd złożył deklaracje jednostronne, w których przyznał, że doszło do naruszenia i zaproponował wypłatę skarżącym kwot w wysokości od 1980 do 10920 euro. W związku ze zgodą skarżących na warunki deklaracji, Trybunał uznał, że sprawy należy traktować za rozstrzygnięte w drodze ugody pomiędzy stronami i skreślił skargi z listy spraw zgodnie z art. 39 Konwencji.
Sprawa Mróz przeciwko Polsce dotyczyła zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 i art. 13 Konwencji w związku z przewlekłością postępowania cywilnego i brakiem skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. Skarżąca zarzuciła również, że przewlekłość postępowania ograniczyła jej prawo dostępu do sądu. W sprawie tej Rząd złożył deklarację jednostronną. Rząd przyznał, że doszło do naruszenia w związku z nadmierną długością postępowania i brakiem skutecznego środka odwoławczego i zaproponował wypłatę spadkobiercy skarżącej kwoty 4000 euro. Trybunał nie otrzymał odpowiedzi akceptującej warunki deklaracji od spadkobiercy skarżącej. Jednak biorąc pod uwagę przyznanie naruszenia, jak również proponowaną kwotę odszkodowania – zgodną z kwotami przyznanymi w podobnych sprawach – Trybunał uznał, że nie jest konieczne dalsze rozpoznawanie skargi w części objętej jednostronną deklaracją Rządu. Ta część skargi została skreślona zgodnie z art. 37 lit. c Konwencji. W odniesieniu do zarzutu ograniczenia dostępu do sądu z uwagi na przewlekłość postępowania Trybunał uznał, że skarga w tym zakresie jest w sposób oczywisty bezzasadna i musi zostać odrzucona zgodnie z art. 35 ust. 4 Konwencji.
Mając na uwadze podobny przedmiot skarg, Trybunał rozpoznał łącznie sprawy ze skargi: p. Jana Ludwika Palickiego i p. Grażyny Palickiej (skarga nr 39171/20), p. Piotra Krawczyka (skarga nr 39743/20), p. Jana Ludwika Palickiego (skarga nr 11674/21), p. Małgorzaty Łuczak (skarga nr 17086/21). Wszystkie skargi dotyczyły zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji ze względu na przewlekłość postępowania cywilnego oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. Rząd przyznał, że doszło do naruszenia art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji i zobowiązał się do wypłacenia skarżącym stosownego zadośćuczynienia w wysokości od 1980 do 4155 euro. W związku z powyższym, Trybunał postanowił skreślić ww. skargi z listy rozpoznawanych spraw.
Mając na uwadze podobny przedmiot skarg, Trybunał sprawę ze skargi p. Julii Sznajder-Malczewskiej przeciwko Polsce (skarga nr 32190/19) łącznie ze skargami p. Krzysztofa Konona (skarga nr 41194/20), p. Tomasza Dyląga (skarga nr 41414/20), p. M. R. (skarga nr 41462/20), p. Wojciecha Cieślika (skarga nr 55637/20). Wszystkie skargi dotyczyły zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji ze względu na przewlekłość postępowania cywilnego oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. W sprawach tych Rząd złożył deklaracje, w których przyznał, że doszło do naruszenia art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji i zobowiązał się do wypłacenia skarżącym stosownego zadośćuczynienia w wysokości od 2340 do 3700 euro. W konsekwencji polubownego zakończenia spraw, Trybunał postanowił o skreśleniu tych skarg z listy rozpoznawanych spraw.
W sprawie Wojtaś przeciwko Polsce skarżący zarzucił, że doszło do naruszenia art. 10 Konwencji, w związku ze skazaniem go w postępowaniu karnym za zniesławienie w wywiadzie prasowym. Rząd złożył w tej sprawie deklarację jednostronną, w której przyznał, że doszło do naruszenia art. 10 Konwencji i zobowiązał się do zapłaty skarżącemu kwoty 9000 euro. Skarżący nie zgodził się na warunki zaproponowane w deklaracji twierdząc, że zaproponowana kwota była zbyt niska. Trybunał wskazał, że istnieje jasne i obszerne orzecznictwo dotyczące skarg odnoszących się do wolności słowa i zniesławienia. Wziął pod uwagę również fakt Rząd przyznał naruszenie a zaproponowana kwota była zgodna z kwotami przyznanymi w podobnych sprawach. Z uwagi na powyższe Trybunał uznał, że dalsze rozpatrywanie skargi nie jest uzasadnione i skreślił skargę z listy spraw zgodnie z art. 37 ust. 1 lit. c Konwencji.
Sprawa Znój przeciwko Polsce dotyczyła zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 i art. 13 Konwencji w związku z przewlekłością postępowania karnego oraz brakiem skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. W sprawie tej Rząd złożył deklarację jednostronną, w której przyznał, że miało miejsce naruszenie i zobowiązał się do wypłaceniu skarżącemu kwoty 1560 euro. Mimo że, Trybunał nie otrzymał od skarżącego odpowiedzi akceptującej warunki deklaracji jednostronnej, uwzględniając przyznanie naruszenia zawarte w deklaracji Rządu, jak również proponowaną kwotę zadośćuczynienia - która jest zgodna z kwotami zasądzonymi w podobnych sprawach - Trybunał uznał, że dalsze rozpoznawanie skargi nie jest uzasadnione i skorzystał z prawa do wykreślenia skargi z listy spraw zgodnie z art. 37 ust. 1 lit. c Konwencji.
Wszystkie decyzje są dostępne w języku angielskim w bazie orzeczniczej Trybunału (https://hudoc.echr.coe.int/).