Najnowsze orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach polskich 16 maja 2019 roku - decyzja
16.05.2019
W dniu 16 maja 2019 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej Trybunał lub ETPCz) opublikował decyzję z dnia 23 kwietnia 2019 roku o niedopuszczalności skargi w sprawie Kwiatkowski przeciwko Polsce (skarga nr 58996/11), dalej: decyzja.
Sprawa Kwiatkowski przeciwko Polsce ma związek ze sprawą Rywin przeciwko Polsce(skargi nr 6091/06, 4047/07 i 4070/07), do której uzasadnienie niniejszej decyzji często odsyła, w szczególności w kwestii ustaleń faktycznych. W styczniu 2003 roku po ujawnieniu przez prasę, tzw. „Afery Rywina” Sejm powołał Komisję Śledczą do zbadania ujawnionych w mediach zarzutów dotyczących przypadków korupcji podczas prac nad nowelizacją ustawy o radiofonii i telewizji (dalej: Komisja śledcza). Na przestrzeni 2003 roku skarżący, jako Prezes Zarządu Telewizji Polskiej był trzykrotnie przesłuchiwany w trakcie prac Komisji. Nazwisko skarżącego oraz jego zeznania znalazły się w sprawozdaniu końcowym z prac Komisji śledczej, które zostało przyjęte Uchwałą Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 września 2004 r. (M.P. Nr 41, poz. 711) (dalej: sprawozdanie), a następnie upublicznione w Monitorze Polskim. Upowszechnione przez media sprawozdanie było szeroko komentowane i dyskutowane przez różne podmioty życia publicznego. Po publikacji sprawozdania skarżący wniósł powództwo o ochronę dóbr osobistych, w którym domagał się, aby Sejm przeprosił publicznie za oskarżenia wysuwane pod jego adresem w sprawozdaniu. Powództwo zostało oddalone przez sąd okręgowy, zaś apelację skarżącego oddalił sąd apelacyjny. Trybunał przytoczył w ustępie 8 decyzji problematyczny fragment będący tezą sprawozdania Komisji śledczej.
Skarżący dnia 12 września 2011 roku wniósł do Trybunału skargę zarzucając naruszenie artykułów 6, 8, 13 oraz 14 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej: Konwencja) podnosząc utratę dobrego imienia na skutek ustaleń zawartych w sprawozdaniu i jego publikacji. Zarzucał również, że – w jego rozumieniu – został uznany przez Sejm za winnego popełnienia przestępstw korupcyjnych podczas gdy organem właściwym do tego był sąd. Z uwagi na ustalony przez Trybunał fakt, że – w odróżnieniu od pana Rywina - skarżącemu nie zostały postawione zarzuty, ani nie toczyło się wobec niego postępowanie karne, Trybunał stwierdził, że sprawa ma charakter cywilny i dotyczy kwestii ochrony dobrego imienia. Z uwagi na powyższe postanowił rozpoznawać tę sprawę w świetle ewentualnego naruszenia art. 8 Konwencji, nie zaś art. 6 Konwencji w zakresie odnoszącym się do procedury karnej. Trybunał w tym kontekście przywołał orzeczenie Hoon przeciwko Wielkiej Brytanii (14832/11) i przypomniał, że dobre imię osoby, nawet gdy jest ona krytykowana w debacie publicznej, stanowi część tożsamości osoby i dóbr osobistych człowieka i w tym zakresie dotyczy jego życia prywatnego. Trybunał przypomniał, że niniejsza sprawa wynikła na kanwie afery korupcyjnej, w którą zaangażowane były osoby wysoko postawione w strukturach władz państwowych i skutkowała skandalem politycznym o szerokim zasięgu. W związku z powyższym bez wątpienia występowała w sprawie kwestia interesu ogólnego oraz konieczność zapoznania opinii publicznej z przedmiotowymi informacjami. Ewentualny brak upowszechnienia sprawozdania komisji śledczej byłby niezgodny z uprawnionym interesem opinii publicznej, która ma prawo do informacji o rezultatach procedury prowadzonej przez komisję śledczą (w tym kontekście Trybunał przywołał również sprawę Hoon przeciwko Wielkiej Brytanii). Trybunał w kontekście niniejszej sprawy powołał się również na swoje ugruntowane orzecznictwo, zgodnie z którym granice dopuszczalnej krytyki wobec polityków są znacznie szersze niż wobec zwykłych obywateli. Trybunał uznał, że podanie do publicznej wiadomości sprawozdania Komisji Sejmowej realizowało cele zgodne z Konwencją, tj. zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, zapobieganie naruszeniom porządku i zapobieganie przestępstwom, ochrona praw i wolności innych osób. Trybunał stwierdził, że Komisja śledcza nie została uznana za niekonstytucyjną i doszedł do wniosku, że nie ma podstaw, by stwierdzić, że jej ustalenia były arbitralne lub rażąco niezgodne z rzeczywistością. Ponadto sądy krajowe, rozpoznały sprawę skarżącego co do meritum w dwóch instancjach, w rzetelnym procesie cywilnym. Trybunał odnotował również, że w wyniku przyjęcia sprawozdania komisji śledczej skarżący nie poniósł odpowiedzialności prawno-karnej. Z uwagi na powyższe, Trybunał na podstawie art. 35 ust. 3 a) i 4 Konwencji odrzucił skargę uznając ją za oczywiście nieuzasadnioną i w związku z tym niedopuszczalną.
Orzeczenie jest dostępne w języku francuskim w bazie orzeczniczej Trybunału (https://www.echr.coe.int).
.
- Pierwsza publikacja:
- 14.06.2019 16:43 Agnieszka Kowalska
- Wytwarzający/ Odpowiadający:
- Agnieszka Kropczyńska
Tytuł | Wersja | Dane zmiany / publikacji |
---|---|---|
Najnowsze orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach polskich 16 maja 2019 roku - decyzja | 1.1 | 19.06.2019 10:59 Andrzej Niedziałek |
Najnowsze orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach polskich 16 maja 2019 roku - decyzja | 1.0 | 14.06.2019 16:43 Agnieszka Kowalska |
Aby uzyskać archiwalną wersję należy skontaktować się z Redakcją BIP