W dniu 24 marca 2022 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie Wyszyński przeciwko Polsce (numer skargi 66/12).

Skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 1 Protokołu nr 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej: Konwencja) (ochrona własności) z uwagi na brak przyznania skarżącemu przez władze krajowe słusznego odszkodowania za zajmowanie jego lokalu mieszkalnego przez najemcę bez ważnego tytułu prawnego.

Skarżący jest właścicielem lokalu mieszkalnego. Jego lokal był zajmowany przez najemcę, który przez kilka lat nie płacił czynszu ani opłat eksploatacyjnych. W dniu 24 sierpnia 2007 roku sąd rejonowy wydał wyrok, w którym nakazał najemcy opuszczenie lokalu. Jednocześnie sąd okręgowy przyznał najemcy prawo do lokalu socjalnego od gminy
i zdecydował, że obowiązek opuszczenia lokalu zostanie zawieszony do czasu, gdy gmina zapewni najemcy odpowiedni lokal. W dniu 22 czerwca 2012 roku gmina zaoferowała lokal socjalny najemcy.

W dniu 13 sierpnia 2008 roku skarżący wniósł pozew o zapłatę odszkodowania przeciwko gminie. W dniu 16 września 2009 roku sąd rejonowy częściowo uwzględnił powództwo i nakazał wypłacić skarżącemu kwotę 21 971 złotych. Obie strony wniosły apelację od wyroku. W dniu 11 maja 2011 roku sąd okręgowy zmienił zaskarżony wyrok sądu pierwszej instancji i oddalił powództwo w całości. Skarżący wniósł skargę kasacyjną. W dniu 3 czerwca 2011 roku Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi kasacyjnej skarżącego do rozpoznania.

Trybunał zauważył, że wykładnia prawa krajowego należy przede wszystkim do władz krajowych, a zwłaszcza sądów. Trybunał uznał, że wymagania, których spełnienia oczekiwał od skarżącego sąd okręgowy, a mianowicie dokonanie remontu mieszkania, oraz jego wynajęcie, były bardzo trudne do wykonania, ponieważ ich nałożenie stanowiło nadmierne obciążenie, co w konsekwencji prowadziło do oddalenia jego roszczenia odszkodowawczego. Trybunał stwierdził, że wymagania nałożone na skarżącego przez sądy krajowe w toku postępowania o odszkodowanie zasadniczo pozbawiły go prawa do naprawienia poniesionej przez niego szkody.

Z uwagi na powyższe, Trybunał uznał, że doszło do naruszenia artykułu 1 Protokołu nr 1 Konwencji i nakazał wypłacenie zadośćuczynienia w wysokości 14 600 euro oraz kwoty 5 720 euro tytułem zwrotu kosztów i wydatków. Wyrok jest dostępny w języku angielskim w bazie orzeczniczej Trybunału (https://hudoc.echr.coe.int). Stanie się on ostateczny zgodnie z warunkami określonymi w art. 44 ust. 2 Konwencji.