Najnowsze orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
04.10.2022
W dniu 29 września 2022 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej: Trybunał) opublikował cztery decyzje z dnia 8 września 2022 roku w sprawach: Gagat przeciwko Polsce (nr skargi 23635/19), Emilianowicz przeciwko Polsce (nr skargi 3152/18), Skoczeń przeciwko Polsce (nr skargi 18440/18), Pasieka i Inni przeciwko Polsce (nr skargi 83376/17) oraz decyzję z dnia 6 września 2022 r. w sprawie Kornaus przeciwko Polsce (nr skargi 57953/16).
W sprawie Gagat przeciwko Polsce (nr skargi 23635/19) skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej: Konwencja) z uwagi na przewlekłość postępowania karnego (postępowanie toczyło się przez 3 lata i 4 dni) oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. Trybunał stwierdził, iż przedmiotowe postępowanie było złożone i nie istniały jakiekolwiek okresy bezczynności, za które sądy krajowe powinny zostać pociągnięte do odpowiedzialności. Ponadto zachowanie skarżącego przyczyniło się do ogólnej długości postępowania, ponieważ wiele terminów rozprawy zostało przesuniętych ze względu na składanie przez niego licznych wniosków formalnych. Trybunał z uwagi na powyższe uznał, że skarga na podstawie art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji jest oczywiście niezasadna i niedopuszczalna i odrzucił ją zgodnie z art. 35 ust. 3 i 4 Konwencji.
W sprawie Emilianowicz przeciwko Polsce (nr skargi 3152/18) skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji z uwagi na przewlekłość postępowania cywilnego (postępowanie toczyło się przez 3 lata i 9 miesięcy) oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. Trybunał stwierdził, iż przedmiotowe postępowanie było złożone i nie istniały jakiekolwiek okresy bezczynności, za które sądy krajowe powinny zostać pociągnięte do odpowiedzialności. Ponadto postępowanie wymagało dopuszczenia obszernych opinii biegłych (z dwunastu biegłych powołanych na wniosek skarżącego), co również wpłynęło na długość postępowania. Z uwagi na powyższe Trybunał uznał, że skarga na podstawie art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji jest oczywiście niezasadna i niedopuszczalna i odrzucił ją zgodnie z art. 35 ust. 3 i 4 Konwencji.
W sprawie Skoczeń przeciwko Polsce (nr skargi 18440/18) skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji z uwagi na przewlekłość postępowania karnego (postępowanie toczyło się przez 13 lat i 1 miesiąc) oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. W sprawie tej, Rząd złożył deklarację jednostronną, w której przyznał, że doszło do naruszenia art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji oraz zobowiązał się do wypłacenia skarżącemu kwoty w wysokości 20 980 złotych tytułem zadośćuczynienia.
Trybunał uznał, że warunki deklaracji są zgodne z przepisami Konwencji i jej Protokołów i nakazał wypłacenie skarżącemu kwoty w wysokości 20 980 złotych tytułem zadośćuczynienia stwierdzając jednocześnie, że dalsze rozpatrywanie skargi nie jest uzasadnione i skorzystał z prawa do wykreślenia skargi z listy spraw zgodnie z art. 37 ust. 1 lit. c Konwencji.
Mając na uwadze podobny przedmiot skarg, Trybunał rozpoznał sprawę Pasieka przeciwko Polsce (nr skargi 83376/17) łącznie z trzema innymi skargami: Maciejczyk przeciwko Polsce (nr skargi 717/18), Gasiński przeciwko Polsce (nr skargi 40859/18) i Tuliszko przeciwko Polsce (nr skargi 48715/18). Wszystkie skargi dotyczyły zarzutu naruszenia art. 6 ust. 1 Konwencji o ze względu na przewlekłość postępowania (postępowania trwały 5 lat i 3 miesiące, 8 lat i 3 miesiące oraz 12 lat i 1 miesiąc) oraz art. 13 Konwencji z uwagi na brak skutecznego środka odwoławczego w prawie krajowym. W sprawach tych Rząd złożył deklaracje, w których przyznał, że doszło do naruszenia art. 6 ust. 1 oraz art. 13 Konwencji oraz zobowiązał się do wypłacenia skarżącym kwot w wysokości od 9 266 złotych do 28 080 złotych tytułem zadośćuczynienia. Skarżący wyrazili zgodę na zaproponowane warunki deklaracji. Trybunał uznał, że warunki deklaracji są zgodne z przepisami Konwencji i jej Protokołów i stwierdził, że powinny być traktowane jako ugoda między stronami. Z uwagi na powyższe Trybunał odnotował ugody między stronami i nakazał wypłacenie skarżącym kwot w wysokości od 9 266 złotych do 28 080 złotych tytułem zadośćuczynienia stwierdzając jednocześnie, że dalsze rozpatrywanie skarg nie jest uzasadnione i skorzystał z prawa do wykreślenia skarg z listy spraw zgodnie z art. 39 Konwencji.
W sprawie Kornaus przeciwko Polsce (nr skargi 57953/16) skarżący podniósł zarzut naruszenia art. 5 ust. 1 i ust. 5 Konwencji (prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego), w związku z rzekomym bezprawnym pozbawieniem skarżącego wolności, tj. pozostawaniem w izolacji penitencjarnej przez 55 dni w okresie pomiędzy wydaniem nieprawomocnego wyroku łącznego a jego uprawomocnieniem się. Trybunał zgodził się z sądem krajowym, że przez cały przedmiotowy okres pozbawienie skarżącego wolności miało podstawę prawną w prawie krajowym oraz w odpowiednich wyrokach wydanych przez sądy krajowe przy skazaniu go. Z uwagi na powyższe Trybunał stwierdził, że skarga na podstawie art. 5 ust. 1 i ust. 5 Konwencji jest niedopuszczalna i nieuzasadniona w rozumieniu art. 35 ust. 3 Konwencji i musi zostać odrzucona zgodnie z art. 35 ust. 4 Konwencji.
Decyzje są dostępne w języku angielskim w bazie orzeczniczej Trybunału (https://hudoc.echr.coe.int).