W dniu 3 września 2020 roku Europejski Trybunał Praw Człowieka (dalej: Trybunał lub ETPCz) wydał wyrok w sprawie Kamińska i Inni przeciwko Polsce (skarga nr 4006/17), w którym stwierdził naruszenie art. 2 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (dalej: Konwencja) w aspekcie proceduralnym.  

Skarżące (partnerka i córki J.F.) zarzucały, że doszło do niedopełnienia przez władze obowiązku zapewnienia właściwej opieki medycznej J.F., gdy przebywał on w areszcie, oraz że przeprowadzone w tej sprawie postępowanie sądowe było nieskuteczne.

W dniu 7 stycznia 2009 roku J.F. został zatrzymany przez funkcjonariuszy policji w celu odbycia zastępczej kary pozbawienia wolności w związku z nieuiszczeniem grzywny. Podczas badania przeprowadzonego w dniu osadzenia J.F. wskazał, że przebył dwa zawały serca, leczy się na cukrzycę i ma problemy z nadciśnieniem. W trakcie jego pobytu w areszcie przeprowadzono kolejne badania. Z powodu pogorszenia się stanu zdrowia w dniu 15 stycznia 2009 roku J.F. został przewieziony do szpitala, gdzie wykryto tętniaka i przeprowadzono operację jego usunięcia. W dniu 16 stycznia 2009 roku sąd okręgowy udzielił J.F. przerwy w odbywaniu kary. Pomimo leczenia w szpitalu, J.F. zmarł w dniu 25 stycznia 2009 roku. W październiku 2009 roku skarżące złożyły skargę do Ministra Spraw Wewnętrznych, zarzucając nieprawidłowości w zakresie zatrzymania J.F. oraz jego izolacji. Ponieważ czynności sprawdzające nie wykazały nieprawidłowości w zachowaniu funkcjonariuszy, prokurator odmówił wszczęcia postępowania. Skarżące nie zaskarżyły postanowienia. W grudniu 2009 roku skarżące wniosły pozew przeciwko Skarbowi Państwa, domagając się zasądzenia odszkodowania oraz przyznania renty. Skarżące podnosiły, że śmierć J.F. nastąpiła wskutek nieodpowiednich warunków osadzenia i braku zapewnienia odpowiedniej opieki medycznej. Dnia 30 marca 2015 roku sąd okręgowy oddalił powództwo. Apelacja skarżących została oddalona 7 października 2016 roku.

W zakresie zarzutu naruszenia art. 2 Konwencji w aspekcie materialnym Trybunał nie uznał, że władzom krajowym można było przypisać zaniechanie, pozwalające na stwierdzenie, że J.F. nie był objęty odpowiednią opieką medyczną w areszcie. W ocenie Trybunału nie było podstaw, aby stwierdzić, że lekarze błędnie ocenili lub zlekceważyli stopień pogorszenia stanu zdrowia J.F. i wymagane badania zostały przeprowadzone za późno. W związku z tym nie doszło do naruszenia art. 2 Konwencji w aspekcie materialnym.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 2 Konwencji w aspekcie proceduralnym, Trybunał zauważył, że w postępowanie cywilne trwało niemal siedem lat. Jednocześnie władze krajowe nie przedstawiły powodów uzasadniających jego długość. W tych okolicznościach Trybunał stwierdził, że mechanizmy krajowego systemu prawnego, nie zapewniły w praktyce skutecznej i szybkiej reakcji ze strony władz, zgodnie ze zobowiązaniami państwa wynikającymi z art. 2 Konwencji.

Biorąc powyższe pod uwagę Trybunał uznał, że doszło do naruszenia art. 2 Konwencji w aspekcie proceduralnym i zasądził na rzecz skarżących kwotę 10000 euro tytułem szkody niematerialnej.

Wyrok jest dostępny w języku angielskim w bazie orzeczniczej Trybunału (https://hudoc.echr.coe.int), wkrótce zostanie przetłumaczony na język polski oraz umieszczony w bazie orzeczeń Trybunału na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości (https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc).